Viêm tai giữa ở người lớn – Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Trên thực tế, nhiều người trưởng thành chỉ phát hiện viêm tai giữa khi bệnh đã diễn tiến nặng hoặc có dấu hiệu đau nhức, ù tai kéo dài. Vì vậy, hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe tai – mũi – họng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin đầy đủ và dễ hiểu về tình trạng viêm tai giữa ở người lớn, giúp bạn nhận diện sớm và điều trị kịp thời.

Nguyên nhân gây viêm tai giữa ở người lớn

Viêm tai giữa là tình trạng viêm nhiễm kèm theo tích tụ dịch mủ ở khoang tai giữa. Bệnh thường được phân chia thành hai thể bao gồm viêm tai giữa cấp tính và viêm tai giữa mạn tính. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm tai giữa, phổ biến nhất là:

• Biến chứng từ các bệnh đường hô hấp trên như viêm mũi, viêm họng, VA phì đại, u xơ vùng vòm họng hoặc u nang bẩm sinh. Do có đường thông nối với tai giữa, các bệnh lý này dễ gây viêm lan sang tai.
• Nhiễm trùng hô hấp kéo dài, dị ứng hoặc rối loạn hoạt động của hệ thống lông chuyển cũng góp phần làm tăng nguy cơ viêm.
• Môi trường sống ô nhiễm, tiếp xúc thường xuyên với khói bụi, thuốc lá hoặc hóa chất khiến niêm mạc vùng tai – mũi – họng trở nên nhạy cảm, dễ bị tổn thương.
• Một số ít trường hợp viêm tai giữa xuất phát từ thói quen vệ sinh tai sai cách, chẳng hạn dùng tăm bông hoặc vật nhọn làm trầy xước ống tai, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.
• Thay đổi áp lực đột ngột khi đi máy bay hoặc lặn sâu dưới nước cũng có thể gây viêm tai giữa ở một số người.

Triệu chứng viêm tai giữa ở người lớn

Viêm tai giữa ở người lớn thường khởi phát với những dấu hiệu rõ ràng nhưng dễ bị bỏ qua nếu không chú ý. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Đau nhức trong tai: Người bệnh thường cảm thấy đau âm ỉ hoặc nhói trong tai, đặc biệt khi thay đổi tư thế hoặc vào ban đêm. Cơn đau tai ảnh hưởng lớn đến tâm lý, gây khó chịu, làm giảm khả năng tập trung khi học tập và làm việc.
• Đau đầu kéo dài: Viêm tai giữa có thể gây đau lan lên vùng đầu, khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, thậm chí mất ngủ do cơn đau xuất hiện cả khi nghỉ ngơi.
• Sốt và suy giảm sức khỏe tổng thể: Một số trường hợp có biểu hiện sốt nhẹ đến sốt vừa, cơ thể uể oải, mất nước và thường xuyên cảm thấy kiệt sức.
• Ù tai, nghe kém: Tai thường có cảm giác bị chèn ép, nghe như có tiếng vọng hoặc tiếng ù bên trong. Đây là dấu hiệu cho thấy dịch hoặc mủ đã tích tụ trong tai giữa, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng nghe.
• Chảy dịch tai: Ở giai đoạn nặng hoặc khi màng nhĩ bị thủng, người bệnh có thể thấy dịch mủ chảy ra từ tai. Dịch thường có màu vàng hoặc trắng đục, kèm theo mùi hôi.
• Giảm thính lực tạm thời: Do sự hiện diện của dịch mủ, âm thanh khó truyền qua tai giữa khiến người bệnh nghe không rõ. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể tiến triển thành điếc tai vĩnh viễn – một biến chứng nguy hiểm nhưng lại hay bị xem nhẹ hoặc nhầm lẫn với các bệnh lý khác.

Cách điều trị viêm tai giữa ở người lớn

Việc phát hiện và xử lý sớm các dấu hiệu trên là rất quan trọng để tránh nguy cơ mất thính lực và các biến chứng nghiêm trọng khác. Nếu có bất kỳ biểu hiện nào bất thường ở tai, người bệnh nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Thuốc điều trị theo giai đoạn bệnh

Giai đoạn 1

Đây là giai đoạn sớm nhất của viêm tai giữa, khi hiện tượng viêm mới bắt đầu và chưa có dịch mủ tích tụ. Ở giai đoạn này, việc điều trị tương đối đơn giản, chủ yếu bằng:

• Thuốc kháng sinh toàn thân: Giúp kiểm soát tình trạng nhiễm khuẩn sớm.
• Thuốc chống viêm và giảm đau: Giảm triệu chứng đau tai, nhức đầu.
• Thuốc điều trị bệnh nền liên quan: Nếu nguyên nhân là từ viêm mũi, viêm xoang hay viêm họng thì sẽ cần điều trị phối hợp.

Giai đoạn 2

Khi bệnh đã tiến triển, tai giữa bắt đầu tích tụ dịch mủ, việc chỉ dùng thuốc không còn đủ để làm sạch ổ viêm. Lúc này, bên cạnh các thuốc điều trị giống giai đoạn đầu, người bệnh có thể cần được chích rạch màng nhĩ để dẫn lưu mủ ra ngoài.

Phẫu thuật dẫn lưu mủ giúp làm sạch khoang tai giữa, giảm áp lực và ngăn ngừa viêm lan rộng. Sau đó, bệnh nhân tiếp tục được chỉ định dùng kháng sinh, thuốc giảm viêm và giảm đau để phục hồi hoàn toàn.

Giai đoạn 3

Nếu không can thiệp kịp thời, dịch mủ có thể phá vỡ màng nhĩ để thoát ra ngoài. Giai đoạn này tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng lan rộng, suy giảm thính lực và các biến chứng nặng nề. Người bệnh thường được khuyến nghị nhập viện để theo dõi và điều trị chuyên sâu.

Thuốc điều trị tại chỗ

Thuốc nhỏ mũi

Các thuốc này có tác dụng:

• Giảm sung huyết, chống viêm, làm co mạch.
• Giúp thông thoáng vòi nhĩ, hỗ trợ dẫn lưu dịch mủ từ tai giữa.

Thuốc nhỏ tai

• Thuốc nhỏ tai chỉ sử dụng khi màng nhĩ chưa bị thủng.
• Thuốc có chứa kháng sinh hoặc chất chống viêm, giúp giảm đau và diệt khuẩn tại chỗ.

Việc sử dụng thuốc nhỏ tai cần có chỉ định của bác sĩ để tránh tổn thương màng nhĩ hoặc làm bệnh trầm trọng hơn.

Thuốc điều trị toàn thân

Kháng sinh đường uống hoặc tiêm

Tùy vào mức độ viêm, cơ địa và tiền sử dị ứng thuốc của người bệnh mà bác sĩ sẽ lựa chọn loại kháng sinh phù hợp. Một trong những kháng sinh phổ biến được sử dụng là kháng sinh phối hợp Amoxicillin - Acid Clavulanic. Tuy nhiên, việc sử dụng cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và tránh tình trạng kháng kháng sinh.

Thuốc chống viêm

Có thể dùng corticoid ngắn ngày (thường từ 7 – 10 ngày) hoặc thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) để giảm cảm giác đau nhức.

Thuốc hạ sốt, giảm đau

Phổ biến nhất là Paracetamol, có thể kết hợp dùng với thuốc chống viêm nếu triệu chứng nặng. 

Việc điều trị viêm tai giữa ở người lớn cần dựa vào từng giai đoạn tiến triển của bệnh và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng. Tuyệt đối không nên tự ý dùng thuốc hoặc lạm dụng thuốc nhỏ tai khi chưa có chỉ định từ chuyên gia y tế.

Viêm tai giữa ở người lớn tuy không quá phổ biến như ở trẻ em nhưng nếu chủ quan và điều trị không đúng cách, bệnh vẫn có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như suy giảm thính lực hoặc lan nhiễm sang các cơ quan lân cận. Việc nhận biết sớm các triệu chứng như đau tai, ù tai, chảy dịch hay nghe kém sẽ giúp người bệnh có hướng xử lý kịp thời và hiệu quả. Nếu bạn đang gặp các dấu hiệu nghi ngờ viêm tai giữa, đừng chần chừ mà hãy đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh để bệnh tiến triển nặng gây ảnh hưởng lâu dài đến chất lượng cuộc sống.