Viêm mũi: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa bệnh

Tìm hiểu chung

Viêm mũi là gì? 

Viêm mũi là tình trạng niêm mạc khoang mũi bị viêm, xảy ra có thể do dị ứng hoặc không phải dị ứng và có thể lây nhiễm.

Viêm mũi dị ứng xảy ra khi bạn hít phải chất gây dị ứng, bệnh thường xảy ra theo mùa hoặc vào một thời điểm nhất định trong năm, đôi khi lâu năm hoặc xảy ra trong suốt cả năm.

Viêm mũi không dị ứng không phải do một chất gây dị ứng cụ thể gây ra mà thay vào đó là do một hoặc nhiều tác nhân khác. Nó có thể ảnh hưởng đến bạn trong thời gian ngắn hoặc dài.

Triệu chứng thường gặp

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm mũi

Các triệu chứng của bệnh viêm mũi từ nhẹ đến nặng. Thường ảnh hưởng đến khoang mũi, cổ họng và mắt của bạn. Các triệu chứng thường gặp bao gồm: 

• Nghẹt mũi;

• Sổ mũi;

• Ngứa mũi;

• Hắt xì;

• Ho;

• Viêm họng;

• Ngứa mắt, chảy nước mắt;

• Đau đầu, nặng mặt;

• Mất nhẹ khứu giác, vị giác hoặc thính giác.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh viêm mũi

• Viêm tai giữa;

• Mất khả năng khứu giác;

• Hen suyễn;

• Viêm mũi mạn tính;

• Viêm xoang cấp tính.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân dẫn đến viêm mũi

Nguyên nhân viêm mũi có thể được chia thành một số loại:

Một số nguyên nhân gây ra viêm mũi:

• Phản ứng dị ứng với thứ gì đó, chẳng hạn như bụi, nấm mốc, phấn hoa, cỏ, cây cối và động vật,…

• Nhiễm trùng, chẳng hạn như cảm lạnh thông thường.

• Hít thở không khí rất khô hoặc bẩn.

• Người lớn tuổi đôi khi lớp niêm mạc mũi mỏng hoặc bị cứng gây viêm mũi.

• Một số loại thuốc (các chế phẩm không kê đơn và kê đơn khác nhau).

• Thay đổi nội tiết tố hoặc mang thai.

• Uống rượu đặc biệt là rượu vang đỏ.

• Viêm hoặc kích ứng trong mũi không liên quan đến dị ứng.

Nguy cơ mắc phải

Những ai có nguy cơ mắc phải (bị) Viêm mũi?

Viêm mũi là bệnh phổ biến, xảy ra ở nhiều lứa tuổi, giới tính. Trong đó, trẻ em là đối tượng dễ mắc bệnh nhất.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc (bị) Viêm mũi

Các yếu tố làm tăng nguy cơ viêm mũi: 

• Thời tiết thay đổi, không giữ ấm cơ thể.

• Hít phải bụi bẩn, nấm mốc, lông động vật, phấn hoa,…

• Tiếp xúc thường xuyên với môi trường ô nhiễm.

• Hút thuốc, sử dụng chất kích thích.

• Điều trị bệnh không đúng cách như cảm, viêm họng.

• Tiền sử gia đình có người mắc bệnh hen suyễn.

Phương pháp chẩn đoán và điều trị

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán viêm mũi

Bác sĩ chuyên khoa sẽ kiểm tra bệnh sử và sức khỏe của bạn. Một số xét nghiệm giúp hỗ trợ chẩn đoán xem bạn có bị viêm mũi không:

• Xét nghiệm da để phát hiện kháng thể dị ứng với bụi nhà, nấm mốc, phấn hoa, thuốc, hóa chất, lông vũ, lông súc vật, huyết thanh.

• Phết tế bào mũi.

• Định lượng IgE toàn phần.

Kết quả xét nghiệm, chẩn đoán là cơ sở để bác sĩ tìm ra nguyên nhân gây bệnh, từ đó hướng dẫn, chỉ định điều trị hợp lý, tốt nhất cho người bệnh.

Phương pháp điều trị viêm mũi hiệu quả

Nếu bạn bị viêm mũi dị ứng

Cách tốt nhất để điều trị viêm mũi dị ứng là tránh tác nhân gây dị ứng của bạn. 

Nếu bạn không thể tránh được chất gây dị ứng, thuốc có thể giúp làm giảm các triệu chứng của bạn. Bác sĩ có thể khuyến khích bạn sử dụng thuốc xịt mũi corticosteroid không kê đơn hoặc kê đơn, thuốc kháng histamine, thuốc thông mũi hoặc các loại thuốc khác.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề xuất liệu pháp miễn dịch, chẳng hạn như chích ngừa dị ứng hoặc thuốc bôi dưới lưỡi, để giảm độ nhạy cảm của bạn với chất gây dị ứng.

Nếu bạn bị viêm mũi không dị ứng

Bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc không kê đơn hoặc thuốc kê đơn như thuốc xịt mũi corticosteroid, xịt nước muối sinh lý, xịt mũi kháng histamine hoặc thuốc thông mũi để điều trị.

Nếu bạn bị viêm mũi do cấu trúc trong khoang mũi của bạn, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật khắc phục. 

Chế độ sinh hoạt và phòng ngừa

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của viêm mũi

Chế độ sinh hoạt:

• Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ bao gồm cả thuốc xịt mũi, rửa mũi,…

• Nên sử dụng nước muối sinh lý để rửa mũi, súc miệng.

• Duy trì lối sống tích cực, hạn chế sự căng thẳng.

• Liên hệ ngay với bác sĩ khi cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị.

• Thăm khám định kỳ để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và để bác sĩ tìm hướng điều trị phù hợp trong thời gian tiếp theo nếu bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm.

Chế độ dinh dưỡng:

• Uống nhiều nước.

• Ăn uống đủ chất.

Phương pháp phòng ngừa viêm mũi hiệu quả

Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:

• Hạn chế tiếp xúc bụi bẩn, khí thải, vi khuẩn, khói thuốc lá…

• Hạn chế tiếp xúc với các chất dễ gây dị ứng như động vật, thú cưng, phấn hoa… 

• Không hút thuốc lá, uống rượu.

• Thường xuyên vệ sinh tai mũi họng sạch sẽ.

• Khi trời lạnh cần phải giữ ấm cơ thể.

• Thường xuyên dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, thông thoáng.

• Đồ đạc trong gia đình phải gọn gàng; không tạo điều kiện cho ẩm mốc, mối mọt phát sinh.

• Mọi thông tin trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Việc sử dụng thuốc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn.