Xét nghiệm cyfra 21-1 thường dùng trong chẩn đoán bệnh lý nào?

Vậy, bạn đã biết xét nghiệm cyfra 21-1 là gì chưa? Mời bạn đọc bài viết bên dưới để có thêm những thông tin bổ ích về chỉ số xét nghiệm này nhé.

Xét nghiệm cyfra 21-1 là gì?

Ung thư phổi là một vấn đề sức khỏe lớn trên toàn cầu, Việt Nam không phải là ngoại lệ. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2022, ung thư phổi đứng thứ 2 trong danh sách các loại ung thư phổ biến nhất trên thế giới, với khoảng 2,21 triệu ca mắc mới được ghi nhận. Tình trạng này gây ra nhiều lo ngại vì nó đặt ra một thách thức lớn đối với hệ thống chăm sóc sức khỏe và yêu cầu những nỗ lực tăng cường để đối phó và ngăn chặn sự lan truyền của bệnh.

Ở Việt Nam, tỷ lệ mắc ung thư phổi cũng đang tăng lên và chiếm một tỷ lệ đáng kể trong các trường hợp ung thư. Các yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, tiếp xúc với các chất gây ô nhiễm không khí, và di truyền có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển bệnh.

Ung thư phổi được chia làm hai loại là ung thư phổi tế bào nhỏ và ung thư phổi không tế bào nhỏ. Sự hiểu biết về loại ung thư cụ thể này có thể quan trọng để xác định phương pháp điều trị hiệu quả và đưa ra dự đoán về tình trạng của bệnh nhân.

Xét nghiệm cyfra 21-1 là một công cụ quan trọng trong việc đánh giá và theo dõi bệnh nhân có nguy cơ cao về ung thư phổi. Protein cyfra 21-1, là một phần của protein cytokeratin 19, được tìm thấy trong tế bào của nhiều loại mô trong cơ thể, đặc biệt là tế bào phổi. Khi tế bào bị tổn thương hoặc chết, protein này được giải phóng và có thể đo lường trong máu.

Bình thường nồng độ protein cyfra 21-1 trong máu là < 3,3 μg/ml, Khi nồng độ này ở mức thấp, không có dấu hiệu đáng kể về sự tổn thương tế bào. Mặc dù cyfra 21-1 thường tăng cao trong trường hợp mắc ung thư phổi, nó cũng có thể tăng nhẹ ở một số bệnh lành tính, chẳng hạn như bệnh gan, suy thận và một số bệnh lý khác ngoài phổi. Đối với những trường hợp này, tăng nhẹ nồng độ cyfra 21-1 có thể được xem xét nhưng thường không lớn và không đặc trưng. Và đặc biệt, cyfra 21-1 tăng cao trong ung thư phổi, thường thấy nhất là ung thư phổi không tế bào nhỏ, có thể lên đến > 10,5 μg/ml.

Ý nghĩa của chỉ số xét nghiệm cyfra 21-1

Xét nghiệm cyfra 21-1 chủ yếu được sử dụng trong lĩnh vực chẩn đoán và theo dõi các bệnh nhân có nghi ngờ hoặc nguy cơ cao về ung thư phổi. Chỉ số này hỗ trợ trong các vấn đề sau đây:

• Chẩn đoán bệnh ung thư phổi: Cyfra 21-1 là một marker protein cho tế bào phổi, và mức độ tăng cao của nó trong máu có thể là dấu hiệu của sự tổn thương hoặc chết đi của tế bào phổi. Nếu sự tăng protein này liên quan đến ung thư phổi, xét nghiệm cyfra 21-1 có thể hỗ trợ bác sĩ trong việc chẩn đoán bệnh cùng với các dấu hiệu lâm sàng khác.
• Theo dõi tiến triển của bệnh: Sau khi đã chẩn đoán được bệnh nhân mắc ung thư phổi, xét nghiệm cyfra 21-1 còn được sử dụng để theo dõi sự tiến triển của bệnh. Theo dõi mức độ protein này trong máu theo thời gian cung cấp thông tin về tốc độ tăng trưởng của tế bào ung thư và có thể hỗ trợ trong việc đưa ra quyết định về điều trị, theo dõi hiệu quả của nó.
• Đánh giá hiệu quả trị liệu: Mức độ cyfra 21-1 trong máu có thể được sử dụng để đánh giá hiệu quả của liệu pháp điều trị. Nếu mức độ protein giảm sau điều trị thì đó có thể là dấu hiệu tích cực cho thấy phương pháp điều trị đang thực hiện mang lại hiệu quả.
• Lựa chọn phương pháp điều trị: Kết quả xét nghiệm cyfra 21-1 cũng có thể giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng của bệnh nhân. Nếu mức độ protein cao hoặc không đổi so với trước điều trị, bác sĩ có thể sẽ lựa chọn phương pháp điều trị tích cực hơn hoặc điều trị chặt chẽ hơn.
• Chẩn đoán loại ung thư khác: Mặc dù cyfra 21-1 thường được sử dụng chủ yếu cho ung thư phổi, nhưng nó cũng có thể dùng đánh giá trong vài trường hợp cho các loại ung thư khác, ví dụ như ung thư đường mật hay ung thư buồng trứng.
• Dự báo và kiểm tra sức khỏe bệnh nhân: Xét nghiệm cyfra 21-1 cũng có thể được sử dụng để dự báo trước về các vấn đề của các bệnh nhân, giúp bác sĩ và cơ quan chăm sóc y tế có cái nhìn toàn diện hơn về tình hình sức khỏe của người bệnh.

Khi nào cần thực hiện xét nghiệm này?

Xét nghiệm Cyfra 21-1 là một công cụ quan trọng trong chẩn đoán và theo dõi các bệnh nhân có nguy cơ cao về ung thư phổi và một số trường hợp khác liên quan đến ung thư.

Dưới đây là một số trường hợp nên được chỉ định thực hiện xét nghiệm này:

• Bệnh nhân có triệu chứng nghi ngờ mắc ung thư phổi: Những bệnh nhân này thường có ho, khó thở, đau ngực, hoặc có tiền sử hút thuốc lá, tiếp xúc nhiều với chất gây ô nhiễm không khí thì nên được xem xét xét nghiệm cyfra 21-1 để đánh giá khả năng có mắc ung thư phổi hay không. Xét nghiệm này có thể đóng vai trò quan trọng trong việc xác định khả năng có ung thư phổi hay không, đặc biệt khi triệu chứng không rõ ràng hoặc khi kết quả hình ảnh không cung cấp thông tin đủ.
• Người có tiền sử gia đình mắc ung thư phổi: Nếu trong gia đình có người thân đã được chẩn đoán mắc ung thư phổi, người đó có thể có nguy cơ mắc bệnh cao hơn và nên được đánh giá thông qua việc xét nghiệm cyfra 21-1. Xét nghiệm Cyfra 21-1 có thể giúp đánh giá nguy cơ và sự đối mặt với bệnh lý của người đó, cũng như hỗ trợ quyết định về theo dõi và kiểm tra định kỳ.
• Bệnh nhân có kết quả xét nghiệm hình ảnh không rõ ràng: Khi các kết quả xét nghiệm hình ảnh như X-quang hoặc CT scan không đủ để bác sĩ đưa ra kết luận có hay không mắc bệnh, xét nghiệm cyfra 21-1 có thể được chỉ định để giúp hỗ trợ chẩn đoán.
• Bệnh nhân đã và đang mắc ung thư phổi: Xét nghiệm này được chỉ định ở bệnh nhân đã và đang mắc bệnh nhằm theo dõi tiến triển và đánh giá hiệu quả của quá trình điều trị.
• Chỉ định để chẩn đoán bệnh ung thư khác: Ngoài ung thư phổi, những bệnh nhân đang khám bệnh ung thư khác cũng có thể được chỉ định thực hiện xét nghiệm này như ung thư đường mật hoặc ung thư buồng trứng.

Bài viết vừa rồi đã cung cấp đến bạn những thông tin cơ bản xoay quanh xét nghiệm cyfra 21-1. Hy vọng bạn có thêm được những kiến thức cần thiết và hữu ích.

Xem thêm: Chỉ số xét nghiệm tan máu bẩm sinh là gì?