Xét nghiệm IDR là gì?

Bệnh lao là một căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra. Vi khuẩn lao thường tấn công phổi, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể gây ra những tác động xấu đến sức khỏe. Xét nghiệm IDR là một phương pháp được sử dụng để chẩn đoán bệnh lao. Vậy IDR là gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Sơ lược về bệnh lao

Bệnh lao, hay còn được gọi là lao phổi, là một bệnh truyền nhiễm gây ra bởi vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis. Vi khuẩn lao thường tấn công phổi, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể như xương, khớp, hạch bạch huyết,...

Nguyên nhân gây ra bệnh lao

Nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh lao là vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis, còn gọi là trực khuẩn lao. Vi khuẩn này có kích thước rất nhỏ, chỉ có thể nhìn thấy dưới kính hiển vi.

Trực khuẩn lao có thể lây truyền từ người sang người qua đường hô hấp. Khi người bệnh lao ho hoặc hắt hơi, những giọt nhỏ trong không khí chứa trực khuẩn lao có thể được hít vào bởi những người xung quanh.

Những người nào dễ mắc bệnh lao?

Ai cũng có thể mắc bệnh lao, nhưng có một số nhóm người có nguy cơ cao hơn mắc bệnh lao, bao gồm:

• Người có hệ miễn dịch yếu: Người có hệ miễn dịch suy yếu, bao gồm những người mắc các bệnh như HIV/AIDS hoặc đang sử dụng các loại thuốc ức chế miễn dịch, có nguy cơ cao hơn mắc bệnh lao do khả năng chống lại vi khuẩn lao của cơ thể giảm đi.
• Gia đình hoặc người thân của người bệnh lao: Nguy cơ lây nhiễm cao hơn do thường xuyên tiếp xúc với người bệnh.
• Người có các yếu tố nguy cơ khác: Suy dinh dưỡng, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, tiêm chích ma túy.

Triệu chứng của bệnh lao

Triệu chứng của bệnh lao có thể khác nhau tùy thuộc vào giai đoạn của bệnh. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến của bệnh lao:

• Ho dai dẳng hơn 2 tuần;
• Ho khan hoặc ho có đờm;
• Ho ra máu;
• Sốt nhẹ về chiều hoặc tối;
• Sốt dai dẳng;
• Sút cân không rõ nguyên nhân;
• Mệt mỏi;
• Khó thở;
• Đau ngực;
• Đổ mồ hôi ban đêm;
• Chán ăn;
• Khàn tiếng.

Xét nghiệm IDR là gì?

Để chẩn đoán chính xác bệnh lao, người bệnh thường được chỉ định xét nghiệm IDR. Nhưng nhiều người còn thắc mắc về phương pháp xét nghiệm này. Vậy xét nghiệm IDR là gì?

Xét nghiệm IDR (Intradermal Reaction) hay còn gọi là thử nghiệm Mantoux là một xét nghiệm da được sử dụng để kiểm tra xem người bệnh đã từng tiếp xúc với vi khuẩn lao (Mycobacterium tuberculosis) hay chưa. Đây là kỹ thuật đo phản ứng của hệ miễn dịch đối với vi khuẩn gây bệnh lao.

Mục đích của xét nghiệm IDR là gì?

• Chẩn đoán bệnh lao tiềm ẩn (LTBI): LTBI là tình trạng người bệnh đã từng tiếp xúc với vi khuẩn lao nhưng không có triệu chứng và không lây lan bệnh.
• Phân biệt LTBI với bệnh lao hoạt động: Bệnh lao hoạt động là tình trạng người bệnh có triệu chứng và có thể lây lan bệnh cho người khác.
• Theo dõi những người có nguy cơ cao mắc bệnh lao.

Quy trình xét nghiệm IDR

Khi nghi ngờ về sự tiếp xúc với vi khuẩn lao hoặc khi cần xác định liệu cơ thể đã phản ứng với vắc xin phòng bệnh lao hay không, mọi người nên thực hiện xét nghiệm IDR. Quy trình xét nghiệm IDR là gì? Dưới đây là chi tiết quy trình thực hiện:

Chuẩn bị:

• Nhân viên y tế sẽ chuẩn bị dung dịch tuberculin (PPD) và dụng cụ tiêm.
• Bệnh nhân cần được giải thích về quy trình và các tác dụng phụ có thể xảy ra.

Thực hiện tiêm:

• Nhân viên y tế sẽ sát trùng vùng da ở mặt trong cẳng tay của bệnh nhân.
• Sử dụng kim tiêm nhỏ để tiêm 0,1ml dung dịch tuberculin vào lớp da dưới da.
• Vị trí tiêm cần được theo dõi trong vòng 2-3 ngày để phát hiện các phản ứng bất thường.

Đọc kết quả:

• Sau 48-72 giờ, bệnh nhân cần quay lại để bác sĩ đo kích thước của nốt sưng đỏ tại vị trí tiêm.

Kết quả được chia thành 3 nhóm:

• Âm tính: Nốt sưng đỏ nhỏ hơn 5mm. Điều này cho thấy có thể bạn chưa từng tiếp xúc với vi khuẩn lao hoặc bạn đã từng tiếp xúc nhưng hệ miễn dịch của bạn không phản ứng với tuberculin.
• Dương tính: Nốt sưng đỏ lớn hơn 10mm. Điều này có nghĩa là bạn đã từng tiếp xúc với vi khuẩn lao. Tuy nhiên, kết quả dương tính không có nghĩa là bạn đang mắc bệnh lao. Cần thực hiện thêm các xét nghiệm khác để xác định chính xác.
• Bị ảnh hưởng: Nốt sưng đỏ có kích thước từ 5mm đến 10mm. Kết quả này khó diễn giải và cần được bác sĩ đánh giá thêm. Có thể bạn đã từng tiêm chủng BCG, hoặc bạn có một số bệnh lý khác ảnh hưởng đến phản ứng của hệ miễn dịch với tuberculin.

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về "Xét nghiệm IDR là gì?". Xét nghiệm IDR là một xét nghiệm đơn giản, an toàn và hiệu quả để xác định xem bạn đã từng tiếp xúc với vi khuẩn lao hay chưa. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm IDR chỉ là một phần của quá trình chẩn đoán bệnh lao. Cần kết hợp với các thông tin khác như triệu chứng lâm sàng, chụp X-quang phổi và các xét nghiệm khác để có chẩn đoán chính xác.

Xem thêm:

• Bệnh lao phổi lây qua đường nào? Cách phòng ngừa bệnh lao phổi hiệu quả?