Xét nghiệm tinh trùng là gì? Khi nào nam giới cần thực hiện xét nghiệm tinh trùng?

Việc tầm soát sức khoẻ sinh sản của nam giới trước hôn nhân là rất quan trọng. Một trong những loại xét nghiệm cần được thực hiện là xét nghiệm tinh trùng. Vậy xét nghiệm tinh trùng là gì? Cần lưu ý những gì khi thực hiện xét nghiệm tinh trùng? Nhà thuốc Long Châu sẽ giải đáp các thắc mắc này trong bài viết dưới đây nhé!

Tìm hiểu chung về tinh trùng

Trước khi giải câu hỏi “xét nghiệm tinh trùng là gì?”, hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về tinh trùng là gì nhé.

Theo đó, tinh trùng là các tế bào sinh sản của nam giới và được tạo ra từ tinh hoàn. Mỗi ngày có hàng triệu tinh trùng được tạo ra và phóng vào âm đạo của người phụ nữ khi xuất tinh, tuy nhiên, chỉ có 1 tinh trùng duy nhất được thụ tinh với trứng và tạo ra phôi thai.

Khi được quan sát dưới kính hiển vi, tinh trùng được chia thành 3 phần, bao gồm:

• Phần đầu: Đầu của tinh trùng có chữa nhiễm sắc thể (NST) và vật liệu tạo nên NST là DNA. Thông thường, cả trứng (tế bào sinh sản của nữ giới) và tinh trùng đều có chứa 23 NST. Sau khi tinh trùng và trứng thụ tinh sẽ tạo ra phôi có chứa 46 NST. Cực đầu của tinh trùng gọi là acrosome có chứa protein giúp cho tinh trùng có thể xâm nhập vào lớp vỏ ngoài của trứng.
• Phần giữa: Phần giữa có chứa ty thể sản sinh ra năng lượng để giúp tinh trùng di chuyển.
• Phần đuôi: Phần đuôi của tinh trùng hay còn gọi là roi, giúp cho tinh trùng di chuyển. Phần đuôi đẩy tinh trùng di chuyển về phía trước, tiến gần với trứng để thụ tinh.

Xét nghiệm tinh trùng là gì?

Xét nghiệm tinh trùng hay còn gọi là xét nghiệm tinh dịch đồ, là loại xét nghiệm giúp kiểm tra và đánh giá chất lượng tinh trùng của nam giới ở mẫu tinh dịch thông qua các chỉ số như:

• Số lượng tinh trùng;
• Hình dạng của tinh trùng;
• Khả năng di chuyển của tinh trùng…

Việc thực hiện khám tinh trùng cần tuân thủ theo đúng quy định của WHO (Tổ chức Y tế thế giới). Thông qua xét nghiệm tinh trùng sẽ cho biết về khả năng sinh sản của người đàn ông. Tuy nhiên, những chỉ số đánh giá về khả năng sinh sản của nam giới là cao hoặc thấp. Do đó, để xác định chính xác nam giới có bị vô sinh hay không thì cần áp dụng nhiều loại xét nghiệm khác.

Xét nghiệm tinh trùng sẽ cho biết các chỉ số sau:

• Tổng số lượng tinh trùng có trong tinh dịch;
• Tỷ lệ tinh trùng sống sót;
• Mật độ tinh trùng;
• Độ pH và thể tích của tinh dịch;
• Khả năng di chuyển của tinh trùng;
• Sự ly giải cũng như độ nhớt của tinh dịch;
• Số lượng bạch cầu có trong tinh dịch.

Xét nghiệm tinh trùng là một loại xét nghiệm rất cần thiết đối với những cặp vợ chồng hiếm muộn đang mong muốn có con hoặc muốn tầm soát sức khoẻ sinh sản của nam giới trước hôn nhân.

Xét nghiệm tinh trùng giúp kiểm tra sức khoẻ sinh sản của nam giới. Từ đó, giúp phát hiện sớm các vấn đề bất thường ở tinh trùng và điều trị sớm để tránh tình trạng vô sinh hoặc hiếm muộn.

Khi nào nam giới cần thực hiện xét nghiệm tinh trùng?

Nam giới cần thực hiện xét nghiệm tinh trùng trong các trường hợp dưới đây:

• Khám tiền hôn nhân: Cả nam giới và nữ giới nên thực hiện khám tiền hôn nhân để kiểm tra sức khoẻ sinh sản của bản thân. Trong đó, nam giới cần thực hiện xét nghiệm tinh trùng để chuẩn bị cho việc có con trong tương lai.
• Kiểm tra khả năng sinh sản của nam giới, phát hiện ra tình trạng vô sinh.
• Những trường hợp hiếm muộn hoặc vô sinh cần thực hiện xét nghiệm tinh trùng trước khi tiến hành các biện pháp hỗ trợ sinh sản.
• Xác định các vấn đề gặp phải ở tuyến tiền liệt, tinh hoàn, ngã niệu đạo…

Hiện nay, việc kiểm tra tinh trùng thường được chỉ định cùng với các loại xét nghiệm khác có trong gói tiền hôn nhân hoặc người hiếm muộn nghi ngờ về khả năng sinh sản.

Quy trình xét nghiệm tinh trùng

Quy trình xét nghiệm tinh trùng được tiến hành như sau:

Trước xét nghiệm

Nam giới muốn xét nghiệm tinh trùng cần kiêng quan hệ tình dục ít nhất là 2 ngày trước khi thực hiện xét nghiệm này. Ngoài ra, trong vài ngày trước khi làm xét nghiệm không được sử dụng chất kích thích, uống bia rượu, hút thuốc lá và các loại thuốc nội tiết tố.

Ngoài ra, nam giới cũng cần chuẩn bị tâm lý thật thoải mái, tránh tình trạng lo âu hay stress để kết quả xét nghiệm tinh trùng được chính xác nhất. Trước khi lấy mẫu xét nghiệm, nam giới cần vệ sinh sạch sẽ bộ phận sinh dục và tay bằng nước sạch, tránh vệ sinh bằng xà phòng để không làm tinh trùng chết.

Lấy mẫu xét nghiệm

Bác sĩ sẽ cung cấp cho bạn 1 chiếc lọ sạch, vô trùng để chứa mẫu tinh dịch. Thời điểm thích hợp nhất để lấy mẫu tinh dịch là vào buổi sáng. Nam giới thường lấy mẫu tinh dịch bằng cách sử dụng tay tự kích thích xuất tinh theo hướng dẫn.

Trong trường hợp bạn không thể tự lấy được, bác sĩ sẽ chỉ định lấy mẫu tinh dịch khi quan hệ và có sử dụng bao cao su chuyên dụng được áp dụng cho trường hợp này. Tuyệt đối không được lấy mẫu tinh dịch bằng bao cao su thông thường, bởi chất bôi trơn và chất diệt tinh trùng có trong bao cao su có thể làm ảnh hưởng chất lượng của tinh dịch.

Mang mẫu đi xét nghiệm

Mẫu tinh dịch lấy được sẽ được mang đi phân tích trong vòng 2 giờ sau khi lấy mẫu. Đối với những trường hợp không thể lấy mẫu tại cơ sở xét nghiệm thì có thể tiến hành lấy mẫu tại nhà và cần bảo quản ở nhiệt độ từ 20 - 37 độ C, sau đó chuyển ngay đến phòng xét nghiệm không được quá 1 giờ kể từ lúc xuất tinh.

Sau bao lâu có kết quả xét nghiệm tinh trùng?

Việc sau bao lâu có thể nhận được kết quả xét nghiệm tinh trùng còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Cơ sở thực hiện xét nghiệm;
• Trang thiết bị y tế và máy móc;
• Phương pháp và kỹ thuật xét nghiệm;
• Quy trình lấy mẫu tinh dịch;
• Kinh nghiệm của bác sĩ.

Sau khi xét nghiệm được gửi đi phân tích, kết quả thường có sau 1 - 2 giờ nếu kết quả xét nghiệm tinh trùng là bình thường. Tuy nhiên, thời gian có kết quả xét nghiệm sẽ lâu hơn dự kiến nếu kết quả xét nghiệm tinh trùng có điều bất thường và nam giới thường sẽ phải làm lại xét nghiệm để bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác hơn. Khoảng cách giữa 2 lần làm xét nghiệm tinh trùng là phải trên 2 tuần, bởi lúc đó chất lượng tinh trùng được đảm bảo và sẽ cho kết quả xét nghiệm chính xác hơn.

Kết quả xét nghiệm tinh trùng của một người bình thường có thể xảy ra bất thường ở một thời điểm nhất định và ngược lại. Do vậy, chỉ thực hiện một xét nghiệm duy nhất sẽ không có nhiều giá trị chẩn đoán, nam giới cần làm 2 - 3 mẫu xét nghiệm tinh trùng và kết hợp với một số loại xét nghiệm khác mới có thể đưa ra chẩn đoán.

Cần lưu ý những gì khi xét nghiệm tinh trùng?

Nam giới cần lưu ý đến một số vấn đề sau đây khi thực hiện khám tinh trùng, bao gồm:

• Hạn chế xuất tinh trong 2 - 5 ngày để tinh trùng có chất lượng tốt nhất.
• Không uống bia rượu, hút thuốc lá, dùng chất kích thích…
• Thông báo với bác sĩ về một số loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng mà bạn đang dùng.
• Không sử dụng các loại thuốc nội tiết tố.
• Thực hiện chế độ sinh dưỡng và lối sống lành mạnh.
• Bổ sung thịt bò, hải sản vào chế độ ăn và uống đủ nước.
• Không sử dụng xà phòng khi rửa tay trước khi lấy mẫu xét nghiệm tinh trùng để tránh làm tinh trùng chết.
• Ưu tiên lấy mẫu xét nghiệm vào buổi sáng.
• Tránh lấy mẫu xét nghiệm khi bị viêm nhiễm hoặc sốt cao.

Hy vọng với những thông tin được chia sẻ trong bài viết đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về xét nghiệm tinh trùng là gì, quy trình thực hiện xét nghiệm như thế nào… Xét nghiệm tinh trùng giúp kiểm tra chất lượng tinh trùng, từ đó hỗ trợ đánh giá về khả năng sinh sản của nam giới hoặc phát hiện ra những bất thường của tinh trùng.