Flupentixol - Thuốc điều trị rối loạn tâm thần

Tên thuốc gốc (Hoạt chất)

Flupentixol

Loại thuốc

Thuốc chống loạn tâm thần, dẫn xuất của nhóm thioxanthen

Dạng thuốc và hàm lượng

Viên nén bao phim flupentixol dihydrochloride: 0,5 mg, 1 mg, 3 mg

Dung dịch tiêm flupentixol decanoate: 20 mg/ml, 100 mg/ml, 200 mg/ml

Thuốc Flupentixol được chỉ định trong điều trị tâm thần phân liệt và các chứng loạn thần khác, mà các biểu hiện chính không bao gồm hưng phấn, kích động hoặc tăng động.

Cơ chế hoạt động của thuốc flupentixol chưa được hiểu hoàn toàn.

Các tác dụng chống loạn thần chủ yếu được cho là đồng phân cis (Z) -flupentixol, chất đồng phân lập thể hoạt động, tác động như một chất đối kháng tại cả hai thụ thể dopamine D1 và D2 có ái lực như nhau – thụ thể sau synap trong thần kinh trung ương, dẫn đến ức chế các tác dụng qua trung gian dopamine

Hấp thu

Sinh khả dụng trung bình khi uống của thuốc flupentixol thay đổi từ 40% đến 55%.

Nồng độ đỉnh trong huyết tương đạt được của thuốc flupentixol sau khi uống 3-8 giờ, sau khi tiêm bắp từ 3 đến 7 ngày. Khởi phát tác động 24-72 giờ sau khi tiêm

Phân bố

Thể tích phân bố biểu kiến khoảng 14,1 lít/kg.

Liên kết với protein huyết tương khoảng 99%.

Thuốc đi qua hàng rào nhau thai.

Chuyển hóa

Thuốc Flupentixol được chuyển hóa chủ yếu qua sulfoxide hóa, khử N alkyl chuỗi bên và liên hợp với acid glucuronic.

Thải trừ

Thời gian bán thải đường uống của thuốc flupentixol khoảng 35 giờ, đường tiêm bắp 3 tuần. Thải trừ chủ yếu qua phân, một lượng nhỏ qua nước tiểu.

Tương tác flupentixol với các thuốc khác

• Thuốc Flupentixol tăng tác dụng an thần của rượu, tác dụng của barbiturat và các thuốc ức chế thần kinh trung ương khác. Flupentixol có thể làm tăng tác dụng của thuốc gây mê nói chung và thuốc chống đông máu và kéo dài thời gian tác dụng của các chất ngăn chặn thần kinh cơ.
• Tác dụng kháng cholinergic của thuốc atropine hoặc các thuốc khác có đặc tính kháng cholinergic có thể tăng lên. Sử dụng đồng thời các thuốc như metoclopramide, piperazine hoặc thuốc antiparkinson có thể làm tăng nguy cơ tác dụng ngoại tháp như rối loạn vận động chậm phát triển. Sử dụng kết hợp thuốc chống loạn thần và lithium hoặc sibutramine có liên quan đến tăng nguy cơ nhiễm độc thần kinh.
• Thuốc chống loạn thần có thể tăng cường tác dụng ức chế tim của quinidine, sự hấp thu của corticosteroid và digoxin. Tác dụng hạ huyết áp của các thuốc hạ huyết áp giãn mạch như hydralazine và thuốc chẹn α (doxazosin), hoặc methyl-dopa có thể được tăng cường.
• Sự gia tăng khoảng QT khi dùng đồng thời các thuốc tăng khoảng QT như huốc chống loạn nhịp loại Ia và III (quinidine, amiodarone, sotalol, dofetilide), thuốc chống loạn thần (thioridazine), macrolide (erythromycin), thuốc kháng histamine, kháng sinh quinolon (moxifloxacin).
• Các thuốc gây rối loạn điện giải như thuốc lợi tiểu thiazide (hạ kali máu) và các thuốc làm tăng nồng độ flupentixol trong huyết tương cũng nên được sử dụng thận trọng vì chúng có thể làm tăng nguy cơ kéo dài QT và loạn nhịp tim.
• Thuốc chống loạn thần có thể đối kháng với tác dụng của adrenaline và các chất giống giao cảm khác, và đảo ngược tác dụng hạ huyết áp của guanethidine và các chất ngăn chặn adrenergic tương tự. Thuốc chống loạn thần cũng có thể làm giảm tác dụng của levodopa, thuốc adrenergic và thuốc chống co giật.
• Sự chuyển hóa của thuốc chống trầm cảm ba vòng có thể bị ức chế và việc kiểm soát bệnh tiểu đường có thể bị suy giảm.

Không sử dụng thuốc flupentixol cho bệnh nhân quá mẫn với hoạt chất hoặc với bất kỳ thành phần nào của thuốc.

Bệnh nhân bị suy giảm tuần hoàn, suy giảm mức độ ý thức do bất kỳ nguyên nhân nào (ví dụ như say rượu, thuốc an thần hoặc thuốc phiện), hôn mê.

Không nên dùng thuốc flupentixol cho những bệnh nhân dễ bị kích động.

Người lớn

Tiêm bắp (IM)

Khởi đầu:

• Bệnh nhân chưa từng điều trị bằng thuốc chống loạn thần tác dụng kéo dài: Dùng liều thử nghiệm từ 5 đến 20 mg thuốc flupentixol (khuyến cáo dùng liều 5 mg ở bệnh nhân già, yếu, suy mòn hoặc bệnh nhân có khuynh hướng phản ứng ngoại tháp). Theo dõi chặt chẽ đáp ứng điều trị và sự xuất hiện của các triệu chứng ngoại tháp trong 5 đến 10 ngày sau đó. Thuốc chống loạn thần đường uống có thể được tiếp tục, nhưng nên giảm liều lượng trong thời gian chồng chéo này và cuối cùng là ngừng sử dụng.
• Bệnh nhân có tiếp xúc trước đó và dung nạp tốt với thuốc chống loạn thần có tác dụng kéo dài: 20 đến 40 mg

Duy trì:

• Có thể dùng 20 đến 40 mg flupentixol sau khi tiêm lần đầu từ 4 đến 10 ngày (nếu dung nạp tốt), sau đó là liều duy trì thông thường từ 20 đến 40 mg sau mỗi 2 đến 3 tuần.
• Liều lượng của thuốc flupentixol được điều chỉnh theo từng cá nhân và được tăng theo mức tối đa ≤20 mg (liều> 80 mg thường không cần thiết nhưng đã được sử dụng ở một số bệnh nhân). Liều nên được duy trì ở liều thấp nhất có hiệu quả.

Uống

Khởi đầu:

• 1 mg x 3 lần/ngày; Có thể tăng liều 1 mg flupentixol sau mỗi 2 đến 3 ngày dựa trên sự dung nạp và kiểm soát các triệu chứng.
• Liều duy trì thông thường: 3 đến 6 mg / ngày chia làm nhiều lần (liều ≥12 mg/ngày đã được sử dụng ở một số bệnh nhân).

Đối tượng khác

Bệnh nhân cao tuổi: Liều lượng thuốc flupentixol ban đầu có thể cần giảm xuống một phần tư hoặc một nửa liều khởi đầu bình thường ở bệnh nhân già yếu trở lên.

Thường gặp

Tăng cảm giác thèm ăn, tăng cân.

Mất ngủ, trầm cảm, hồi hộp, kích động, giảm ham muốn.

Run, loạn trương lực cơ, chóng mặt, nhức đầu, rối loạn chú ý.

Nhịp tim nhanh, đánh trống ngực.

Tăng tiết nước bọt, táo bón, nôn mửa, khó tiêu, tiêu chảy, khô miệng.

Đau cơ.

Suy nhược, mệt mỏi.

Ít gặp

Phát ban, phản ứng nhạy cảm với ánh sáng, viêm da.

Giảm xuất tinh, rối loạn cương dương.

Phản ứng tại chỗ tiêm.

Chức năng gan bất thường.

Đau bụng, buồn nôn, đầy hơi.

Giảm thị lực.

Hiếm gặp

Rối loạn vận động chậm phát triển, rối loạn vận động, parkinson, rối loạn ngôn ngữ, co giật.

Không xác định tần suất

Bệnh huyết khối tĩnh mạch.

Lưu ý chung khi dùng flupentixol

Hội chứng an thần kinh ác tính (tăng thân nhiệt, cứng cơ, dao động ý thức, rối loạn chức năng hệ thần kinh tự động) xảy ra với bất kỳ thuốc an thần kinh nào có khả năng trầm trọng hơn. Bệnh nhân có hội chứng não thực thể từ trước, chậm phát triển trí tuệ, lạm dụng thuốc phiện và rượu chiếm tỷ lệ cao trong số các trường hợp tử vong.

Rối loạn về máu, bao gồm giảm tiểu cầu, đã được báo cáo hiếm khi xảy ra. Công thức máu nên được thực hiện nếu bệnh nhân có dấu hiệu nhiễm trùng dai dẳng.

Thuốc Flupentixol có thể thay đổi đáp ứng với insulin và glucose có thể cần điều chỉnh liệu pháp điều trị đái tháo đường.

Hội chứng cai thuốc, bao gồm buồn nôn, nôn, đổ mồ hôi và mất ngủ xảy ra sau khi ngừng đột ngột thuốc chống loạn thần. Các triệu chứng loạn thần tái phát cũng có thể xảy ra, và sự xuất hiện của các rối loạn vận động không tự chủ (chẳng hạn như rối loạn vận động, loạn trương lực cơ và rối loạn vận động) đã được báo cáo. Do đó, cần phải giảm liều từ từ trước khi ngưng thuốc.

Khi chuyển bệnh nhân từ điều trị bằng thuốc uống sang thuốc tiêm, không nên ngừng thuốc uống ngay lập tức mà phải giảm dần thuốc trong khoảng thời gian vài ngày sau khi tiêm mũi đầu tiên.

Thuốc Flupentixol có thể gây kéo dài QT. Khoảng QT kéo dài liên tục có thể làm tăng nguy cơ loạn nhịp tim ác tính. Do đó, nên sử dụng thuốc flupentixol một cách thận trọng ở những người nhạy cảm (bị hạ kali máu, hạ kali máu do di truyền) và ở những bệnh nhân có tiền sử rối loạn tim mạch, ví dụ QT kéo dài, nhịp tim chậm đáng kể (<50 nhịp/phút), nhồi máu cơ tim cấp tính gần đây, suy tim mất bù, hoặc rối loạn nhịp tim.

Bệnh nhân điều trị bằng thuốc chống loạn thần thường có các yếu tố nguy cơ mắc phải đối với huyết khối tĩnh mạch (VTE),

Vì sự cải thiện có thể không xảy ra trong vài tuần đầu điều trị trở lên, bệnh nhân nên được theo dõi chặt chẽ cho đến khi sự cải thiện tình trạng này. Cần giám sát chặt chẽ bệnh nhân và đặc biệt là những bệnh nhân có nguy cơ cao cùng với điều trị bằng thuốc, khi điều trị sớm và sau khi thay đổi liều.

Bệnh nhân (và người chăm sóc bệnh nhân) cần được cảnh báo về sự cần thiết phải theo dõi bất kỳ biểu hiện xấu đi nào trên lâm sàng, hành vi hoặc suy nghĩ tự sát và những thay đổi bất thường trong hành vi và tìm lời khuyên y tế ngay lập tức nếu có những triệu chứng này.

Người lớn tuổi cần được giám sát chặt chẽ vì họ đặc biệt dễ gặp các tác dụng phụ như an thần, hạ huyết áp, lú lẫn và thay đổi nhiệt độ cơ thể.

Lưu ý với phụ nữ có thai

Vì tính an toàn của thuốc này trong thai kỳ chưa được xác định, nên tránh sử dụng trong thời kỳ mang thai, đặc biệt là ba tháng đầu và ba tháng cuối, trừ khi lợi ích mong đợi cho bệnh nhân lớn hơn nguy cơ có thể xảy ra cho thai nhi.

Lưu ý với phụ nữ cho con bú

Flupentixol được bài tiết vào sữa mẹ. Nếu việc sử dụng thuốc flupentixol được coi là cần thiết, các bà mẹ đang cho con bú nên được khuyến cáo ngừng cho con bú.

Lưu ý khi lái xe và vận hành máy móc

Sự tỉnh táo có thể bị suy giảm, đặc biệt là khi bắt đầu điều trị, hoặc sau khi uống rượu, bệnh nhân nên được cảnh báo về nguy cơ này và không nên lái xe hoặc vận hành máy móc. Bệnh nhân không nên lái xe nếu bị mờ mắt.

Quên liều flupentixol và xử trí

Nếu quên dùng một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch.

Không dùng gấp đôi liều thuốc flupentixol đã quy định

Quá liều và xử trí

Quá liều và độc tính

Dùng quá liều flupentixol có thể gây buồn ngủ, hoặc thậm chí hôn mê, các triệu chứng ngoại tháp, co giật, hạ huyết áp, sốc, tăng hoặc hạ thân nhiệt. Thay đổi điện tâm đồ, kéo dài QT, xoắn đỉnh, ngừng tim và loạn nhịp thất ở bệnh nhân đang dùng đồng thời các thuốc ảnh hưởng đến tim.

Cách xử lý khi quá liều thuốc flupentixol

Điều trị theo triệu chứng và hỗ trợ, với các biện pháp nhằm hỗ trợ hệ hô hấp và tim mạch.

Thuốc kháng cholinergic điều trị các triệu chứng ngoại tháp.

An thần (bằng các thuốc benzodiazepin) trong trường hợp khó kích động hoặc hưng phấn hoặc co giật.

Noradrenaline trong nước muối nhỏ giọt tĩnh mạch nếu bệnh nhân bị sốc. Adrenaline không được cho.

Nên cân nhắc việc uống than hoạt và rửa dạ dày khi dùng quá liều thuốc flupentixol.