Bị cảm lạnh nên làm gì để nhanh khỏi?

Cảm lạnh là căn bệnh thường gặp trong mùa đông, gây ra các triệu chứng như hắt hơi, đau họng, chảy nước mũi,... ảnh hưởng tiêu cực đến sinh hoạt, công việc và chất lượng cuộc sống. Vậy bị cảm lạnh nên làm gì? Người bệnh cần điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt và kết hợp sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.

Cảm lạnh là gì?

Cảm lạnh là một trong những tình trạng sức khỏe phổ biến nhất hàng năm có nguồn gốc từ các loại virus khác nhau. Điều này bao gồm virus cúm, enterovirus, adenovirus, virus hợp bào hô hấp và rhinovirus. Tuy nhiên, rhinovirus đôi khi được coi là một trong những đối tượng phổ biến nhất gây ra cảm lạnh, chiếm khoảng 50% trong tổng số các trường hợp.

Bệnh cảm cúm - một loại cảm lạnh đặc biệt, được biết đến với tính trạng truyền nhiễm nhanh chóng và dễ lây lan. Virus gây bệnh có thể lây lan trực tiếp từ người này sang người khác thông qua tiếp xúc gần hoặc thông qua giọt bắn chứa virus, được phát tán ra môi trường khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Điều này làm cho bệnh cảm cúm có thể dễ dàng lan truyền trong các cộng đồng, đặc biệt là trong mùa thu và mùa đông khi môi trường lạnh và khô.

Bị cảm lạnh nên làm gì?

Bổ sung lại chế độ ăn uống, sinh hoạt

Điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt phù hợp để đánh lùi bệnh cảm lạnh:

• Duy trì chế độ ăn uống hợp lý: Để giảm nghẹt mũi và ngăn ngừa mất nước, hãy uống nhiều nước, nước trái cây, súp và nước canh. Bổ sung vitamin C và kẽm giúp tăng cường hệ thống miễn dịch. Ngoài ra, nên tránh xa rượu, cà phê và đồ uống có ga vì chúng có thể gây mất nước nhiều hơn.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Đảm bảo nghỉ ngơi giúp cải thiện giấc ngủ, giảm căng thẳng và nhanh chóng phục hồi sức khỏe sau khi bị cảm lạnh.
• Làm dịu cổ họng: Súc miệng bằng nước muối ấm để giảm đau và ngăn chặn nguy cơ cảm lạnh trở nên nghiêm trọng hơn.
• Tập thể dục nhẹ nhàng: Tập thể dục nhẹ có thể giúp cơ thể cảm thấy dễ chịu hơn khi bị cảm lạnh nhẹ. Tuy nhiên, nếu có bệnh lý tiềm ẩn như bệnh tim, hen suyễn hoặc các bệnh nội khoa khác, hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tập thể dục.
• Làm thông mũi: Tránh xì mũi mạnh và thường xuyên vì có thể gây kích ứng và ảnh hưởng đến niêm mạc mũi và xoang, dễ dẫn đến viêm xoang. Thay vào đó, nhỏ dung dịch nước muối sinh lý vào mũi để làm mềm chất nhầy và giúp mũi bớt nghẹt.
• Duy trì độ ẩm trong phòng: Giữ độ ẩm trong phòng giúp tránh tình trạng không khí khô hanh, ngăn vi khuẩn gây cảm lạnh sinh sôi mạnh và tấn công cơ thể.

Sử dụng thuốc đúng theo chỉ định

Ngoài điều chỉnh chế độ sinh hoạt thì bị cảm lạnh nên làm gì, bạn nên sử dụng các nhóm thuốc thường bao gồm:

• Thuốc làm thông mũi, chống nghẹt mũi: Bao gồm các thuốc kích thích thần kinh giao cảm đường uống như pseudoephedrine, ephedrine, phenylephrine và thuốc dùng qua mũi như oxymetazoline, xylometazoline, naphazoline. Việc sử dụng các thuốc này có thể gây mất ngủ, đau đầu, buồn ngủ, rối loạn tiêu hóa, hoặc nghẹt mũi mạn tính nếu dùng trong thời gian dài...
• Thuốc kháng histamin: Giúp hạn chế tiết dịch, giảm phù nề niêm mạc đường hô hấp, giảm nghẹt mũi và kích ứng. Các thuốc kháng histamin thế hệ 1 như alimemazin, promethazine, clorpheniramin giúp an thần, giảm chảy nước mũi, hắt hơi nhưng có thể gây buồn ngủ, chóng mặt, rối loạn tâm thần - vận động. Các thuốc kháng histamin thế hệ 2 như cetirizin, fexofenadin, desloratadin, loratadine có thể ngăn hắt hơi, chảy nước mũi và chống ngạt mũi nhưng không có hiệu quả rõ ràng. Tác dụng phụ hiếm gặp của thuốc kháng histamin thế hệ 2 bao gồm khô miệng, đau đầu, buồn nôn, loạn nhịp tim, đánh trống ngực.
• Corticosteroid dạng xịt mũi: Các corticosteroid dạng xịt mũi như budesonide và fluticason furoat/propionate, được sử dụng để giảm các triệu chứng của cảm lạnh như viêm mũi và nghẹt mũi. Tuy nhiên, như mọi loại thuốc, chúng cũng có thể gây ra các tác dụng phụ tiềm ẩn như rối loạn cảm xúc, rối loạn hành vi, và thậm chí là phản ứng loạn thần.
• Thuốc giảm đau và hạ sốt: Thường dùng nhóm thuốc acetaminophen (paracetamol) và nhóm thuốc giảm đau, hạ sốt chống viêm không steroid như aspirin, ibuprofen, naproxen, diclofenac. Acetaminophen có tác dụng giảm đau, hạ sốt tốt, nên dùng khi đau đầu và sốt cao. Nhóm thuốc chống viêm không steroid có tác dụng giảm đau đầu nhưng có thể gây dị ứng da, phù, rối loạn tiêu hóa hoặc phản ứng phản vệ hiếm gặp.

Lưu ý khi dùng thuốc:

• Đối với người lớn: Sử dụng thuốc nhỏ mũi và thuốc kháng histamin tối đa 7 ngày khi có những triệu chứng đầu tiên của cảm lạnh. Tùy thuộc vào diễn biến bệnh để cân nhắc sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt và các loại thuốc khác.
• Đối với trẻ nhỏ: Không nên sử dụng thuốc thông mũi và thuốc kháng histamin thế hệ 1 cho trẻ dưới 6 tuổi, và nên cân nhắc khi sử dụng cho trẻ từ 6 - 12 tuổi vì chúng có thể gây ức chế thần kinh trung ương, rối loạn tiêu hóa, thậm chí gây co giật, tăng nhịp tim và tử vong.

Bổ sung những thực phẩm quen thuộc hằng ngày

Ngoài những biện pháp trên thì khi bị cảm lạnh nên làm gì nữa? Một số loại thực phẩm có thể giúp làm dịu các triệu chứng cảm lạnh và cung cấp dưỡng chất cần thiết để cơ thể phục hồi nhanh hơn. Dưới đây là những thực phẩm đó:

• Nước nóng, chanh và mật ong: Hòa 1 thìa mật ong và nước chanh vào ly nước ấm và uống hai lần mỗi ngày. Nước nóng có tác dụng làm dịu cổ họng kích thích, chanh giàu vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch, trong khi mật ong là chất kháng khuẩn tự nhiên có khả năng tiêu diệt virus gây bệnh. Sự kết hợp của ba nguyên liệu này có thể hỗ trợ điều trị cảm lạnh hiệu quả.
• Tỏi: Trộn 2 nhánh tỏi với 1 cốc nước ấm và uống mỗi ngày cho đến khi các triệu chứng giảm bớt. Tỏi chứa nhiều vitamin C, selen và các khoáng chất khác có khả năng phòng ngừa và điều trị cảm lạnh. Ngoài ra, tỏi cũng hoạt động như một chất dung môi, giúp thông mũi và loại bỏ các chất nhầy hiệu quả.
• Nước dừa: Chứa đầy đủ các chất điện giải, nước dừa có thể bổ sung nước cho cơ thể, tăng cường hệ thống miễn dịch và chống lại nhiễm trùng và cảm lạnh. Nó cũng chứa axit caprylic và axit lauric, có tính chống nấm và kháng khuẩn.
• Nghệ: Trộn 1/4 muỗng cà phê bột nghệ với 1 ly sữa ấm và uống hàng ngày. Nghệ chứa chất chống viêm, giúp giảm viêm xoang mũi, triệu chứng nghẹt mũi và làm giảm chất nhầy dư thừa.
• Gừng: Thêm 1 miếng gừng tươi vào nước nóng cùng với 1 lát chanh và 2 muỗng mật ong, uống hàng ngày. Đây là một phương pháp tốt giúp chữa ho và cảm lạnh bằng cách ngăn ngừa ho, giảm nghẹt mũi và kháng virus.

Hy vọng với những thông tin trên, bạn đã có cái nhìn tổng quan về các loại thuốc và trả lời được câu hỏi bị cảm lạnh nên làm gì. Khi bị cảm lạnh, bạn có thể sử dụng các loại thuốc như thuốc làm thông mũi, thuốc kháng histamin, thuốc corticosteroid dùng qua mũi, thuốc giảm đau và hạ sốt. Tuy nhiên, đối với những trường hợp không có dấu hiệu cải thiện hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, việc đưa bệnh nhân đến bệnh viện để được hỗ trợ chuyên môn là rất quan trọng và cần thiết.