Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Trao đổi chất là một trong những quá trình sinh học quan trọng nhất trong cơ thể con người, ảnh hưởng trực tiếp đến năng lượng, sức khỏe. Một số người sở hữu cơ chế người trao đổi chất nhanh, cho phép họ tiêu hao năng lượng hiệu quả hơn, ngay cả khi không vận động nhiều. Điều này không chỉ giúp họ duy trì cân nặng lý tưởng mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác.
Trao đổi chất là quá trình chuyển đổi thức ăn thành năng lượng để hỗ trợ mọi hoạt động của cơ thể. Nếu không có quá trình này, cơ thể sẽ giống như một cỗ máy không có nhiên liệu, không thể hoạt động bình thường. Trao đổi chất không chỉ liên quan đến lượng calo mà bạn đốt cháy hàng ngày mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
Ngay cả khi bạn không thực hiện bất kỳ hoạt động nào, quá trình trao đổi chất vẫn diễn ra liên tục. Thực tế, từ 60 - 75% tổng năng lượng được sản xuất từ quá trình này được sử dụng để duy trì những chức năng cơ bản nhất của cơ thể như hô hấp, nhịp tim, tuần hoàn máu và sản xuất tế bào. Đây được gọi là BMR (tỷ lệ trao đổi chất cơ bản) hoặc RMR (tỷ lệ trao đổi chất khi nghỉ ngơi).
Lượng calo cần cho các hoạt động hàng ngày, bao gồm cả tập thể dục và các hoạt động không tập thể dục như đi lại hay nâng vật nặng, chỉ chiếm từ 10 - 20% tổng năng lượng.
Nếu bạn có một quá trình trao đổi chất nhanh, cơ thể bạn sẽ đốt cháy nhiều calo hơn so với những người có trao đổi chất bình thường hoặc chậm trong cùng một khoảng thời gian. Điều này có nghĩa là bạn có thể ăn nhiều hơn mà không lo tăng cân hoặc chỉ tăng rất ít.
Điều này thật hấp dẫn đối với những ai muốn giảm cân và là một trong những mục tiêu quan trọng để đạt được hiệu quả giảm cân. Tuy nhiên, trao đổi chất nhanh cũng có thể gây khó khăn cho những người gầy đang cố gắng tăng cân.
Khó tăng cân
Trao đổi chất nhanh đồng nghĩa với chỉ số BMR cao, có nghĩa là ngay cả khi bạn chỉ nằm nghỉ, cơ thể vẫn tiêu hao một lượng calo lớn, thậm chí nhiều hơn so với những người có tốc độ trao đổi chất chậm nhưng lại tập thể dục thường xuyên. Vì vậy, những người có tốc độ trao đổi chất nhanh thường gặp khó khăn trong việc tăng cân. Nếu muốn tăng cân, họ cần nạp thêm rất nhiều calo. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là những người gầy luôn có quá trình trao đổi chất diễn ra nhanh chóng.
Khó duy trì cân nặng
Với những người có tốc độ trao đổi chất nhanh, việc tăng cân đã khó, nhưng việc duy trì cân nặng bình thường còn khó hơn. Quá trình trao đổi chất nhanh sẽ đốt cháy chất béo dự trữ nếu bạn không cung cấp đủ calo cần thiết. Hệ quả là có thể dẫn đến sụt cân đáng kể và gây khó khăn trong việc tăng cường khối lượng cơ bắp tại phòng gym.
Tỷ lệ mỡ cơ thể thấp
Người có tốc độ trao đổi chất nhanh thường sở hữu tỷ lệ mỡ cơ thể thấp. Nguyên nhân là cơ thể nhanh chóng chuyển hóa thức ăn thành năng lượng và đốt cháy nó, không để chất béo có thời gian tích tụ. Ngược lại, những người có tốc độ trao đổi chất chậm dễ dàng bị tích mỡ, đặc biệt quanh hông và đùi.
Thường xuyên cảm thấy đói
Trao đổi chất nhanh có thể dẫn đến việc bạn thường xuyên cảm thấy đói do cơ thể liên tục đốt cháy năng lượng. Điều này buộc bạn phải tăng tần suất và khẩu phần ăn hàng ngày.
Nhịp tim nhanh
Tốc độ trao đổi chất nhanh cũng có thể làm tăng nhịp tim của bạn, không chỉ trong các hoạt động thường ngày mà ngay cả khi nghỉ ngơi. Do bạn dễ bị đói và cần ăn nhiều hơn, hệ tiêu hóa sẽ hoạt động tích cực hơn để xử lý thức ăn, dẫn đến nhịp tim tăng cao hơn bình thường. Bạn có thể gặp phải các triệu chứng như lo lắng, bồn chồn hoặc khó ngủ.
Nhiệt độ cơ thể cao hơn
Trao đổi chất không chỉ là quá trình đốt cháy calo mà còn liên quan đến cách cơ thể lưu trữ và sử dụng năng lượng từ thực phẩm. Điều này đồng nghĩa với việc nhiều cơ quan trong cơ thể tham gia vào quá trình này. Khi trao đổi chất diễn ra nhanh chóng, các cơ quan này sẽ hoạt động nhiều hơn, khiến nhiệt độ cơ thể tăng lên ngay cả khi bạn không hoạt động.
Đi vệ sinh thường xuyên
Việc đi vệ sinh thường xuyên cả tiểu và đại tiện cũng là biểu hiện thường gặp ở những người có tốc độ trao đổi chất nhanh. Khi thức ăn được phân hủy và chuyển hóa thành năng lượng nhanh chóng, lượng chất thải sinh ra cũng tăng lên. Tuy nhiên, nếu tần suất đi vệ sinh gia tăng một cách bất thường, bạn nên đi khám bác sĩ để kiểm tra các nguyên nhân tiềm ẩn như tiểu đường hoặc hội chứng ruột kích thích.
Mức năng lượng cao cả ngày
Trao đổi chất nhanh giúp bạn cảm thấy tỉnh táo và đầy năng lượng. Bạn có thể ngứa ngáy chân tay nếu phải ngồi một chỗ quá lâu. Điều này giải thích tại sao trẻ em thường rất hiếu động, vui chơi và chạy nhảy suốt cả ngày, khi tốc độ trao đổi chất trong cơ thể đạt đỉnh điểm. Tuy nhiên, trao đổi chất cao có thể làm khó ngủ vào ban đêm. Ngược lại, những người có tốc độ trao đổi chất chậm thường cảm thấy mệt mỏi, uể oải.
Chu kỳ kinh nguyệt không đều
Tốc độ trao đổi chất khi nghỉ ngơi có thể gia tăng trong quá trình rụng trứng, dẫn đến việc chu kỳ kinh nguyệt có thể đến sớm hoặc muộn hơn bình thường. Trao đổi chất nhanh cũng có thể làm thay đổi nội tiết tố và gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt của bạn.
Tốc độ trao đổi chất trong cơ thể của bạn nhanh hay chậm phụ thuộc vào nhiều yếu tố sau đây:
Gene di truyền từ bố mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc xác định tốc độ trao đổi chất của mỗi người.
Người có khối lượng cơ bắp lớn thường có tốc độ trao đổi chất nhanh hơn.
Tốc độ trao đổi chất nhanh có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng như hội chứng cường giáp.
Caffeine, chất kích thích phổ biến, không chỉ giúp tăng cường sự tỉnh táo và khả năng tập trung mà còn có tác dụng thúc đẩy trao đổi chất hiệu quả.
Những người thường xuyên tham gia các hoạt động thể dục thể thao, đặc biệt là các bài tập cường độ cao ngắt quãng như HIIT, nâng tạ và chạy nước rút, sẽ đốt cháy nhiều calo và thúc đẩy trao đổi chất mạnh mẽ hơn so với những bài tập cường độ thấp hoặc trung bình như đi bộ và yoga.
Người có tốc độ trao đổi chất nhanh thường gặp khó khăn trong việc tăng cân, cảm thấy đói thường xuyên, và có nhịp tim cao hơn. Họ cũng có thể cảm thấy cơ thể nóng hơn và đi vệ sinh nhiều hơn do quá trình tiêu hóa và chuyển hóa thức ăn diễn ra nhanh chóng. Ngoài ra, những người trao đổi chất nhanh thường tràn đầy năng lượng và có sức khỏe tốt hơn.
Dược sĩ Đại họcNgô Kim Thúy
Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.