Buồng trứng đa nang có rụng trứng không? Biện pháp cải thiện sức khỏe sinh sản

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS - polycystic ovarian syndrome) là một tình trạng thường gặp, ảnh hưởng đến khoảng 5 - 10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Đặc điểm nổi bật của hội chứng này là rối loạn kinh nguyệt, kèm theo những bất thường trong chuyển hóa, gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe, đặc biệt là khả năng sinh sản.

Buồng trứng đa nang có rụng trứng không?

Nhiều chị em thắc mắc về việc rụng trứng khi mắc buồng trứng đa nang. Thực tế, phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) vẫn có thể rụng trứng như bình thường, tuy nhiên quá trình này thường diễn ra không đều hoặc bị gián đoạn.

Ở người PCOS, nồng độ androgen cao hơn mức bình thường làm rối loạn phóng noãn, dẫn đến tình trạng trứng rụng thất thường, kinh nguyệt không đều và khó thụ thai. Trong buồng trứng của họ có nhiều nang nhỏ nhưng phần lớn không phát triển đầy đủ để phóng noãn.

Tuy nhiên, không phải tất cả đều mất khả năng rụng trứng; một số phụ nữ vẫn có những chu kỳ rụng trứng tự phát, nhờ đó vẫn có cơ hội mang thai tự nhiên, dù tỷ lệ thành công thường thấp hơn so với phụ nữ có chu kỳ đều đặn.

Buồng trứng đa nang ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản phụ nữ như thế nào?

Ở phụ nữ khỏe mạnh, chu kỳ kinh nguyệt thường dao động từ 24 - 35 ngày, phản ánh hoạt động phóng noãn diễn ra bình thường. Nếu kinh nguyệt xuất hiện thưa hơn hoặc dày hơn mức này, đó có thể là dấu hiệu của rối loạn phóng noãn. Tuy nhiên, chu kỳ kinh nguyệt đều đặn chỉ mang tính gợi ý chứ chưa thể coi là bằng chứng chắc chắn của việc rụng trứng.

Trong hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), có khoảng 75 - 85% phụ nữ gặp tình trạng rối loạn kinh nguyệt (Harris et al., 2016). Biểu hiện phổ biến nhất là kinh thưa (chu kỳ dài hơn 35 ngày hoặc ít hơn 8 lần trong một năm) và vô kinh (không có kinh từ 6 tháng trở lên). Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến vô sinh ở nữ giới. Các nghiên cứu ghi nhận rằng khoảng 50% phụ nữ mắc PCOS bị vô sinh nguyên phát, chủ yếu do rối loạn phóng noãn hoặc không rụng trứng (Palomba et al., 2015).

Một số trường hợp vẫn có thể mang thai tự nhiên, nhưng khó khăn hơn vì sự rối loạn phóng noãn khiến thời điểm rụng trứng khó xác định. Vô sinh ở người mắc hội chứng buồng trứng đa nang chủ yếu bắt nguồn từ tình trạng rối loạn hoặc không phóng noãn.

Ngoài ra, phụ nữ PCOS khi mang thai có nguy cơ đối mặt với nhiều vấn đề trong thai kỳ hơn so với phụ nữ bình thường. Vì vậy, việc theo dõi thai kỳ sát sao và thăm khám định kỳ là rất quan trọng. Hội chứng buồng trứng đa nang cũng có yếu tố di truyền. Các bé gái sinh ra từ mẹ mắc PCOS có nguy cơ cao gặp tình trạng này khi trưởng thành.

Dấu hiệu nhận biết tình trạng buồng trứng đa nang

Trên thực tế, phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) thường gặp rối loạn cân bằng hormone, điển hình là tăng androgen, tăng LH và kháng insulin. Những rối loạn này ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phóng noãn cũng như chu kỳ kinh nguyệt. Do đó, ở nhiều trường hợp, hiện tượng rụng trứng có thể diễn ra thất thường, gián đoạn hoặc thậm chí ngưng hẳn. Một số dấu hiệu gợi ý chu kỳ không rụng trứng ở phụ nữ PCOS có thể bao gồm:

Khó thụ thai

Trong hội chứng PCOS, do trứng không rụng tự nhiên nên khả năng thụ thai bị ảnh hưởng. Một số phụ nữ vẫn có thể mang thai mà không cần can thiệp y tế nếu tình trạng nhẹ và thỉnh thoảng vẫn có rụng trứng. Tuy nhiên, nếu vợ chồng quan hệ đều đặn trong khoảng một năm nhưng vẫn chưa có thai thì cần cân nhắc đi khám tại cơ sở chuyên khoa hiếm muộn để được đánh giá và điều trị.

Đau tức vùng chậu

Cảm giác đau hoặc khó chịu vùng chậu ở phụ nữ bị buồng trứng đa nang thường không đặc hiệu. Người bệnh có thể thấy đau bụng âm ỉ giống như đau hành kinh, kèm theo khó chịu ở bụng dưới, lưng dưới, thậm chí lan lên bụng trên. Mức độ đau khác nhau ở từng người, có thể chỉ âm ỉ nhẹ hoặc cũng có lúc dữ dội.

Chu kỳ kinh nguyệt thất thường

Ở phụ nữ khỏe mạnh, một chu kỳ kinh nguyệt thường kéo dài khoảng 28 ngày, nhưng có thể dao động thêm hoặc bớt vài ngày tùy từng người. Nếu kinh nguyệt đến không đều, thưa kinh, vô kinh, hoặc có tình trạng rong kinh, cường kinh thì đây đều có thể là biểu hiện cho thấy quá trình rụng trứng không diễn ra bình thường.

Không xuất hiện dịch nhầy cổ tử cung vào thời điểm rụng trứng

Trong giai đoạn rụng trứng, bình thường âm đạo sẽ tiết nhiều dịch nhầy có đặc điểm giống lòng trắng trứng sống, trong và dai. Nếu không thấy loại dịch này, rất có thể cơ thể đang không xảy ra hiện tượng rụng trứng. Đây cũng là một dấu hiệu giúp giải đáp thắc mắc “Đa nang buồng trứng có rụng trứng không?” mà nhiều chị em quan tâm.

Biện pháp kiểm soát tình trạng không rụng trứng ở phụ nữ buồng trứng đa nang

Hội chứng buồng trứng đa nang có thể gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe nữ giới. Chủ động kiểm soát tình trạng không rụng trứng sẽ giúp cải thiện hiệu quả điều trị, đồng thời giảm thiểu nguy cơ phát sinh biến chứng. Một số giải pháp thường được áp dụng bao gồm:

Điều chỉnh lối sống hằng ngày

Xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh với chế độ dinh dưỡng cân bằng, giàu dưỡng chất, kết hợp tập luyện thể thao đều đặn để hạn chế tình trạng thừa cân, béo phì. Bên cạnh đó, cần ngủ đủ giấc, giữ tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng và dành thời gian cho các hoạt động thư giãn yêu thích. Những yếu tố này góp phần hỗ trợ điều hòa nội tiết và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Theo dõi và ghi nhận chu kỳ kinh nguyệt

Chu kỳ kinh nguyệt bất thường là dấu hiệu phổ biến cho thấy quá trình rụng trứng bị ảnh hưởng ở phụ nữ mắc PCOS. Vì vậy, việc theo dõi chu kỳ hàng tháng và chủ động đi kiểm tra khi có biểu hiện khác thường sẽ giúp phát hiện sớm vấn đề và có hướng xử trí kịp thời.

Sử dụng thuốc hoặc can thiệp y khoa khi cần thiết

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê thuốc nhằm điều chỉnh hormone và kích thích rụng trứng. Nếu tình trạng vẫn không cải thiện, đặc biệt khi vợ chồng đã cố gắng mang thai hơn một năm nhưng chưa thành công, các phương pháp hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) hoặc nuôi trứng non (IVM) sẽ được cân nhắc.

Hy vọng những chia sẻ trên đã phần nào giúp chị em hiểu rõ hơn về vấn đề buồng trứng đa nang có rụng trứng không. Thực tế, các biểu hiện của hội chứng này hoàn toàn có thể kiểm soát nếu duy trì chế độ sinh hoạt khoa học và lối sống lành mạnh. Tuy nhiên, khi xuất hiện những dấu hiệu bất thường, chị em nên sớm đến thăm khám tại cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán chính xác và có biện pháp xử trí kịp thời.