Các loại đinh lăng phổ biến và cách phân biệt chúng

Cây đinh lăng từ lâu đã được biết đến như một loại thảo dược quý trong y học cổ truyền Việt Nam, được sử dụng rộng rãi để chữa bệnh và cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng cây đinh lăng có nhiều loại khác nhau và không phải loại nào cũng mang lại lợi ích cho sức khỏe. Vậy có bao nhiêu loại đinh lăng và làm thế nào để phân biệt chúng? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây để có cái nhìn tổng quan về các loại đinh lăng và lựa chọn loại phù hợp nhất cho nhu cầu của bạn.

Các loại đinh lăng phổ biến và cách phân biệt chúng

Đinh lăng lá nhỏ

Đinh lăng lá nhỏ, còn được gọi là sâm Nam Dương, là loại đinh lăng phổ biến nhất tại Việt Nam. Tên khoa học của loại này là Polyscias fruticosa. Loại đinh lăng này có lá hình lông chim, thân cây nhẵn và có thể phát triển chiều cao từ 80cm đến 2m tùy thuộc vào điều kiện chăm sóc. Đinh lăng lá nhỏ có thể dễ dàng được nhận diện nhờ lá nhỏ, mảnh và xanh tươi, mọc đối xứng hai bên thân cây.

Đinh lăng lá nhỏ nổi bật với hàm lượng saponin cao, chất này tương tự như ở nhân sâm, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như hỗ trợ hệ tiêu hóa, chống viêm, tăng cường sức đề kháng và kháng khuẩn.

Loại cây này thường được sử dụng để làm gia vị, làm thuốc trong y học cổ truyền, hay làm cây cảnh. Rễ của cây đinh lăng lá nhỏ còn được ví như "nhân sâm của người nghèo" bởi tác dụng bồi bổ cơ thể, giảm đau, lợi tiểu và kéo dài tuổi thọ khi được sắc nước hoặc ngâm rượu uống. 

Đinh lăng lá to, đinh lăng đĩa và các loại đinh lăng khác

Ngoài đinh lăng lá nhỏ, Việt Nam còn có nhiều loại đinh lăng khác với những đặc điểm riêng biệt. 

Đinh lăng lá to, có tên khoa học là Polyscias filicifolia, có lá dày và to hơn nhiều so với đinh lăng lá nhỏ. Loại này có lá rộng, mềm và có dạng lá kép, thường mọc thành từng chùm tạo thành tán cây dày. Đinh lăng đĩa có dáng lá to tròn, khác hoàn toàn so với các loại đinh lăng khác, loại cây này rất hiếm gặp và ít được biết đến.

Một số loại đinh lăng khác như:

• Đinh lăng lá răng có lá xẻ răng cưa, thường được trồng làm cây kiểng vì hình dáng lá độc đáo và đẹp mắt. 
• Đinh lăng lá tròn (Polyscias balfouriana) có dáng lá to, xen kẽ màu xanh và trắng, thường được trồng làm cây cảnh vì tính thẩm mỹ cao. 
• Đinh lăng lá vằn (Polyscias guilfoylei) có hình dáng lá giống những cánh hoa. 
• Đinh lăng mép lá bạc có viền lá màu bạc nổi bật giúp nhận diện giống cây này. 

Mỗi loại đinh lăng đều có những đặc trưng riêng, giúp người trồng và sử dụng dễ dàng nhận diện và phân biệt. Tuy nhiên, không phải loại đinh lăng nào cũng có tác dụng điều trị, vì vậy việc hiểu rõ từng loại và cách sử dụng chúng là rất quan trọng.

Công dụng y khoa của cây đinh lăng lá nhỏ

Cây đinh lăng, đặc biệt là đinh lăng lá nhỏ (Polyscias fruticosa), chứa nhiều dưỡng chất quan trọng giúp cải thiện sức khỏe toàn diện. 

Khả năng kháng viêm, tăng cường miễn dịch

Đinh lăng lá nhỏ (Polyscias fruticosa) nổi bật với hàm lượng saponin cao, một nhóm các hợp chất hóa học có cấu trúc tương tự như saponin có trong nhân sâm. 

Saponin được biết đến với nhiều lợi ích y khoa, như khả năng kháng viêm, kháng khuẩn, chống oxy hóa và bảo vệ tế bào. Bên cạnh đó, nhờ tính chất kháng viêm mạnh mẽ, đinh lăng còn được sử dụng để giảm viêm nhiễm, làm dịu các vết loét và kích ứng trong đường tiêu hóa. 

Các hợp chất saponin trong đinh lăng lá nhỏ giúp kích thích hệ miễn dịch, tăng cường sức đề kháng và giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng. Cây đinh lăng cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch thông qua việc kích thích hoạt động của các tế bào miễn dịch, từ đó nâng cao khả năng phòng ngừa bệnh tật. Nhờ vào những lợi ích này, đinh lăng được coi là một loại dược liệu quý trong việc duy trì và nâng cao sức khỏe.

Cải thiện chức năng tiêu hóa

Lá của cây đinh lăng chứa các chất saponin, flavonoid và các hợp chất chống oxy hóa, có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa bằng cách kích thích tiết dịch tiêu hóa và tăng cường nhu động ruột, giúp ngăn ngừa các vấn đề như khó tiêu, đầy hơi, và táo bón. 

Nhờ những đặc tính này, đinh lăng lá nhỏ được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền Việt Nam như một loại thuốc bổ và tăng cường sức khỏe toàn diện.

Ngoài ra, lá đinh lăng còn được sử dụng trong các bài thuốc hỗ trợ tiêu hóa, làm thuốc lợi tiểu, giúp điều trị các bệnh liên quan đến đường tiết niệu. Với công năng đa dạng và hữu ích, đinh lăng lá nhỏ thực sự là một loại cây thuốc quý, có tiềm năng lớn trong việc chăm sóc sức khỏe con người.

Đinh lăng và các bệnh lý cơ xương khớp

Đinh lăng còn được sử dụng như một loại thuốc giảm đau tự nhiên, hỗ trợ điều trị các chứng đau nhức xương khớp và đau dây thần kinh nhờ khả năng chống viêm, làm dịu cảm giác đau hiệu quả. Các bài thuốc từ rễ đinh lăng thường được dùng để sắc nước uống hoặc ngâm rượu, mang lại lợi ích lâu dài cho sức khỏe, cải thiện chất lượng cuộc sống và tăng cường sức khỏe cơ thể một cách toàn diện.

Nghiên cứu về tác dụng của rễ đinh lăng trong việc kéo dài tuổi thọ 

Đinh lăng lá nhỏ từ lâu đã được sử dụng trong y học cổ truyền với vai trò như một vị thuốc hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh lý. Rễ cây đinh lăng chứa các thành phần như vitamin B1, B2, B6, vitamin C và khoảng 20 acid amin thiết yếu, giúp giảm đau, giảm mệt mỏi và cải thiện tuần hoàn máu. Nhờ những thành phần này, đinh lăng lá nhỏ được sử dụng để hỗ trợ điều trị các chứng đau đầu, mất ngủ, mệt mỏi mãn tính và tăng cường sức khỏe tim mạch.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chiết xuất từ rễ đinh lăng có khả năng kéo dài tuổi thọ, tăng cường sức khỏe tổng thể. Bên cạnh đó, saponin trong đinh lăng còn có tác dụng giúp hạ cholesterol, bảo vệ gan, hỗ trợ trong việc điều trị các bệnh về gan và tim mạch. 

Trên đây là các loại đinh lăng và cách phân biệt chúng. Với nhiều loại khác nhau, mỗi loại đinh lăng lại mang những đặc tính và công dụng riêng. Hy vọng bài viết đã đem đến cho bạn đọc nhiều kiến thức bổ ích.