Cách nhận biết tiểu đường thai kỳ và giải pháp can thiệp

Cùng với tiền sản giật thì tiểu đường là một trong hai vấn đề đáng ngại thường xảy ra trong nửa cuối thai kỳ. Điều đáng nói và bệnh lý này vừa gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe mẹ và bé ở thời điểm mang thai, vừa có thể để lại di chứng lâu dài về sau. Vậy bạn đã biết cách nhận biết tiểu đường thai kỳ và các biện pháp can thiệp hiệu quả để đẩy lùi bệnh lý nói trên?

Tiểu đường thai kỳ là gì?

Tiểu đường hay đái tháo đường là tình trạng rối loạn chuyển hóa với điểm nhận diện đặc trưng là glucose huyết tăng cao vượt quá mức bình thường do thiếu hụt insulin hoặc chất tiết này suy giảm hiệu quả tác động.

Tiểu đường thai kỳ là trường hợp đái tháo đường xảy ra ở phụ nữ đang trong giai đoạn mang thai. Bệnh thường khởi phát ở tuần thai thứ 24 đến tuần thai thứ 28. Nếu đường huyết khi đói  ≥ 5,1mmol/l, sau ăn 1 giờ ≥ 10,0mmol/l, sau ăn 2 giờ ≥ 8,5mmol/l thì thai phụ được chẩn đoán là bị tiểu đường thai kỳ.

Lưu ý, bị tiểu đường thai kỳ không có nghĩa là trước đó bạn đã mắc bệnh đái tháo đường hay sau khi sinh con, bệnh lý này vẫn còn tồn tại. Tuy nhiên, nếu đã có tiền sử bị tiểu đường thai kỳ thì trong tương lai, nguy cơ phát triển thành bệnh đái tháo đường tuýp 2 sẽ cao hơn người bình thường.

Đặc biệt hơn, trong trường hợp bị tiểu đường thai kỳ nhưng điều trị muộn hoặc không đúng cách thì có thể dẫn đến bệnh đái tháo đường ở trẻ và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của hai mẹ con.

Nguyên nhân gây đái tháo đường khi mang thai

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong thai kỳ, nhau thai - yếu tố trung gian liên kết dinh dưỡng giữa mẹ và bé - sẽ tiết ra các hormone thúc đẩy sự phát triển của thai nhi. Một vài đại diện trong số đó gây ra tác dụng phụ là ức chế quá trình sản xuất insulin hoặc làm giảm hiệu quả hoạt động của hormone này.

Trong khi đó insulin lại đảm nhiệm vai trò chuyển hóa đường glucose trong máu thành glycogen tích lũy trong gan và cơ. Vậy nên để ổn định đường huyết, cơ thể thai phụ phải sản xuất insulin nhiều gấp 2 - 3 lần bình thường. Trong trường hợp không tiết đủ hormone, insulin không làm tròn chức năng thì lượng đường trong máu sẽ tăng cao và gây nên bệnh tiểu đường thai kỳ.

Đặc biệt, những đối tượng dưới đây sẽ có nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ cao hơn người bình thường:

• Có cơ địa thừa cân, béo phì trước mang thai;
• Tăng cân mất kiểm soát trong giai đoạn mang thai;
• Có người chung huyết thống mắc tiểu đường tuýp 2;
• Có lượng đường trong máu cao trước khi mang thai (tiền tiểu đường);
• Từng bị tiểu đường ở những lần mang thai trước;
• Tuổi mang thai lớn hơn 35;
• Mắc hội chứng buồng trứng đa nang;
• Có tiền sử sinh con nặng hơn 4kg;
• Có tiền sử thai lưu, sinh non, sinh con dị tật.

Cách nhận biết tiểu đường thai kỳ

Nếu đang quan tâm đến cách nhận biết tiểu đường thai kỳ, bạn hãy tham khảo ngay những dấu hiệu đặc trưng của bệnh lý này. Cụ thể như sau:

Thường xuyên khát nước và tăng số lần tiểu tiện

Đi tiểu nhiều lần là dấu hiệu chung và thường gặp nhất của những người mắc tiểu đường. Nguyên nhân chủ yếu do lượng đường trong máu vượt quá ngưỡng cho phép, vậy nên các tế bào trong cơ thể phải phân tách nước dồn vào hệ thống tuần hoàn để làm loãng máu và hạ nồng độ glucose trong máu.

Khi đó, tế bào sẽ bị thiếu nước và “đánh tiếng” với trung ương thần kinh, làm gia tăng cảm giác khát và khiến bệnh nhân uống nhiều nước hơn bình thường, đặc biệt là vào ban đêm.

Cùng với hiện tượng trên thì tần suất tiểu tiện của mẹ bầu cũng tăng lên, lượng nước tiểu mỗi lần nhiều hơn bình thường. Đặc biệt, nước tiểu có thể có kiến bu do tích hợp lượng đường lớn bên trong chất bài tiết này.

Vết thương, vết bầm lâu phục hồi, se lành

Hàm lượng đường cao trong cơ thể là môi trường lý tưởng cho sự xâm nhập của vi khuẩn. Chẳng những thế chức năng miễn dịch của người bệnh lại kém hơn hẳn. Vậy nên khi bị tiểu đường thai kỳ, thai phụ sẽ khó lành vết thương, dễ bị bội nhiễm.

Giảm thị lực tạm thời

Lượng đường trong máu tăng cao sẽ khiến thủy tinh thể sưng viêm, dần dà gây ra tình trạng mờ mắt, hạn chế tầm nhìn. Tuy nhiên hiện tượng này không diễn ra thường xuyên và chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn.

Cơ thể thường xuyên mỏi mệt

Đây là triệu chứng có thể phát sinh do nhiều nguyên do nhưng hầu hết các trường hợp bị tiểu đường thai kỳ đều xuất hiện dấu hiệu trên. Tình trạng rối loạn insulin càng tăng thì chứng mỏi mệt càng nặng. Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc tế bào cơ không được cung cấp đủ đường, lại phải phân tách nước để làm loãng lượng đường trong máu nên hoạt động co cơ bị hạn chế vì thiếu hụt dưỡng chất và năng lượng.

Viêm nhiễm vùng kín

Viêm nhiễm vùng kín là vấn đề rất thường gặp ở thai phụ mắc tiểu đường. Hiện tượng trên có thể xảy đến kể cả khi bạn vệ sinh sạch sẽ và không quan hệ tình dục. Nguyên nhân phát sinh chủ yếu do sự suy giảm hệ miễn dịch và lượng đường trong cơ thể quá cao, tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật xâm nhập, hoành hành và phát triển.

Qua những triệu chứng điển hình nói trên, bây giờ bạn đã biết cách nhận biết tiểu đường thai kỳ rồi chứ?

Giải pháp can thiệp

Khi được chẩn đoán bị tiểu đường thai kỳ, bạn cần tuân thủ nghiêm ngặt những điều sau:

• Dùng thuốc điều chỉnh đường huyết theo chỉ định và khuyến cáo của bác sĩ. Tùy từng trường hợp mà chuyên gia y tế có thể kê toa thuốc hoặc tiêm insulin qua đường tĩnh mạch.
• Thường xuyên kiểm tra nồng độ đường trong máu, đặc biệt là trước và sau bữa ăn khoảng 1 - 2 giờ. Việc làm này vừa giúp bạn nhận diện thực trạng bệnh, vừa đánh giá chính xác tính hiệu quả của phác đồ điều trị tiểu đường thai kỳ.
• Theo dõi sự phát triển của bé con thông qua các thông số về độ dài, cân trọng, khả năng dung nạp dưỡng chất,... Trong trường hợp phát triển qua mức, bạn nên xem xét việc chấm dứt thai kỳ khi thai nhi tròn 37 tuần.
• Điều chỉnh chế độ ăn, sử dụng những thực phẩm có lợi cho bệnh nhân tiểu đường như: Cá béo, bông cải xanh, bưởi, sữa chua, các loại đậu, hạt dinh dưỡng, tỏi, bí,... và tránh xa những thực phẩm giàu carbohydrate, thực phẩm chiên rán, rượu bia, đồ uống có gas.
• Tích cực tập thể dục để nâng cao sức đề kháng và đẩy nhanh hoạt động sản xuất, sử dụng insulin. Lưu ý chỉ sử dụng các bài tập nhẹ đến trung binh trong vòng nửa giờ và duy trì thường xuyên. Bạn có thể tham khảo ý kiến chuyên gia để lắng nghe tư vấn và chuẩn hóa những bài tập của mình.
• Theo dõi đường huyết sau khi sinh để xem chỉ số này đã trở về giá  trị bình thường hay chưa. Sau khoảng 3 tháng bạn nên thăm khám một lần nữa trước khi dãn tần suất kiểm tra thành mỗi năm một lần.

Trên đây là những chia sẻ của Nhà thuốc Long Châu về cách nhận biết tiểu đường thai kỳ và giải pháp can thiệp hiệu quả. Bạn hãy lưu lại những thông tin hữu ích này để làm cẩm nang cho riêng mình. Trân trọng!