Cách phòng bệnh xơ vữa động mạch hiệu quả cần được thực hiện sớm

Việc hiểu rõ cách phòng bệnh xơ vữa động mạch có thể giúp hạn chế nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ và nhiều biến chứng nghiêm trọng khác. Chủ động thay đổi lối sống là bước đầu tiên để bảo vệ sức khỏe mạch máu. Trong bài viết sau, Nhà thuốc Long Châu sẽ đưa ra các giải pháp phòng ngừa xơ vữa mạch máu​ thiết thực và dễ áp dụng.

Cách phòng bệnh xơ vữa động mạch bằng chế độ ăn uống lành mạnh

Một trong những yếu tố có ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành mảng xơ vữa là chế độ ăn. Việc lựa chọn thực phẩm thông minh sẽ giúp giảm gánh nặng cho hệ mạch máu và duy trì thành mạch khỏe mạnh lâu dài.

• Hạn chế tối đa thực phẩm chứa nhiều cholesterol xấu như nội tạng động vật, mỡ động vật, thức ăn nhanh chiên rán, bánh kẹo ngọt.
• Tăng cường rau xanh, trái cây tươi, các loại hạt, cá béo như cá hồi, cá thu để bổ sung chất xơ và omega-3.
• Ưu tiên dùng dầu thực vật như dầu ô liu, dầu đậu nành thay vì mỡ động vật trong nấu nướng.
• Cắt giảm lượng muối trong khẩu phần ăn hàng ngày, đồng thời tránh dùng nước chấm mặn và thực phẩm đóng hộp.
• Uống đủ nước và tránh các loại nước ngọt có gas, rượu bia để giảm gánh nặng cho mạch máu.

Duy trì thói quen vận động đều đặn

Vận động không chỉ giúp đốt cháy calo dư thừa mà còn hỗ trợ điều hòa huyết áp và giảm cholesterol. Đây là nền tảng quan trọng trong cách phòng bệnh xơ vữa động mạch hiệu quả.

• Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, bơi lội.
• Tránh ngồi lâu hoặc ít vận động, đặc biệt là ở dân văn phòng, nên đứng lên đi lại sau mỗi giờ làm việc.
• Tăng cường các hoạt động thể chất đơn giản như đi thang bộ, làm vườn, dọn dẹp nhà cửa để cải thiện lưu thông máu.
• Người lớn tuổi có thể chọn các bài tập dưỡng sinh, yoga nhẹ để phù hợp với thể trạng nhưng vẫn duy trì sự linh hoạt cho hệ tim mạch.
• Tập luyện đều đặn góp phần kiểm soát cân nặng - một yếu tố quan trọng trong cách phòng bệnh xơ vữa động mạch.

Kiểm soát cân nặng và chỉ số mỡ máu

Béo phì, thừa cân và rối loạn lipid máu là những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây xơ vữa động mạch. Việc giữ cho các chỉ số này luôn trong giới hạn bình thường là cách phòng bệnh xơ vữa động mạch cần thiết.

• Giữ chỉ số BMI trong giới hạn khuyến nghị giúp giảm áp lực cho hệ tim mạch.
• Kiểm tra định kỳ các chỉ số như cholesterol toàn phần, LDL, HDL và triglyceride để sớm phát hiện rối loạn lipid máu.
• Tránh tăng cân đột ngột hoặc duy trì thói quen ăn khuya gây tích tụ mỡ trong cơ thể.
• Có thể tham khảo chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng chế độ ăn phù hợp nếu cần giảm cân khoa học.
• Việc kiểm soát cân nặng không chỉ giúp phòng bệnh mà còn là giải pháp hỗ trợ điều trị hiệu quả.

Ngủ đủ giấc và giảm căng thẳng tinh thần

Giấc ngủ và trạng thái tinh thần cũng có ảnh hưởng đến hệ tim mạch. Căng thẳng kéo dài hoặc thiếu ngủ là yếu tố gián tiếp thúc đẩy các tổn thương mạch máu.

• Mỗi ngày nên ngủ từ 7 - 8 tiếng để cơ thể phục hồi và điều hòa hoạt động nội tiết.
• Tránh sử dụng điện thoại, máy tính trước khi ngủ vì ánh sáng xanh ảnh hưởng chất lượng giấc ngủ.
• Tập các kỹ thuật thư giãn như hít thở sâu, thiền, nghe nhạc nhẹ nhàng trước giờ đi ngủ.
• Giảm stress bằng cách cân bằng công việc và nghỉ ngơi hợp lý, duy trì các mối quan hệ tích cực trong cuộc sống.
• Một tinh thần thoải mái góp phần ổn định huyết áp. Ổn định huyết áp là yếu tố quan trọng trong cách phòng bệnh xơ vữa động mạch.

Bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia

Thói quen sử dụng các chất kích thích là một trong những nguyên nhân đẩy nhanh quá trình xơ vữa mạch. Bỏ thuốc lá và giảm tiêu thụ rượu bia mang lại lợi ích rõ rệt cho sức khỏe tim mạch. 

• Nicotin trong thuốc lá làm tổn thương thành mạch, thúc đẩy hình thành mảng xơ vữa.
• Ngưng hút thuốc lá ngay lập tức là cách hiệu quả để cải thiện sức khỏe mạch máu và phổi.
• Hạn chế tiêu thụ bia rượu vì cồn có thể làm tăng huyết áp và gây rối loạn lipid máu.
• Thay thế thuốc lá bằng kẹo cao su không đường, trà thảo mộc hoặc các hoạt động phân tán sự thèm thuốc.
• Những người nghiện nặng có thể tìm sự hỗ trợ từ bác sĩ để có lộ trình cai thuốc an toàn và hiệu quả.

Theo dõi sức khỏe định kỳ và tuân thủ điều trị

Chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm những rối loạn có thể dẫn đến xơ vữa động mạch. Đồng thời, với người đã có bệnh lý nền, việc tuân thủ điều trị là chìa khóa kiểm soát tình trạng.

• Kiểm tra huyết áp, đường huyết, mỡ máu ít nhất 6 tháng/lần, đặc biệt với người trung niên hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch.
• Phát hiện sớm các rối loạn chuyển hóa là chìa khóa quan trọng trong cách phòng bệnh xơ vữa động mạch.
• Tuân thủ điều trị của bác sĩ nếu được chẩn đoán tăng huyết áp, tiểu đường hay rối loạn lipid máu.
• Không tự ý ngưng thuốc dù cảm thấy khỏe, vì bệnh lý tim mạch có thể âm thầm tiến triển.
• Việc duy trì điều trị đều đặn giúp ngăn ngừa biến chứng và cải thiện tuổi thọ.

Hỗ trợ điều trị bằng thuốc khi cần thiết

Ngoài việc duy trì lối sống lành mạnh, trong nhiều trường hợp, người bệnh cần được hỗ trợ thêm bằng thuốc để kiểm soát các yếu tố nguy cơ. 

Khi chỉ số cholesterol trong máu tăng cao, bác sĩ có thể kê toa các loại thuốc giúp điều hòa mỡ máu. Có thể hỗ trợ điều trị bằng thuốc trị mỡ máu, đặc biệt là nhóm statin, nhằm làm giảm lượng cholesterol xấu và ngăn chặn sự hình thành mảng bám trong thành động mạch. Việc sử dụng thuốc đúng cách sẽ giúp làm chậm tiến triển của xơ vữa động mạch và giảm nguy cơ mắc các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim hay đột quỵ.

Trong một số trường hợp khác, bệnh nhân có thể cần dùng thêm thuốc để kiểm soát huyết áp, ổn định đường huyết hoặc giảm nguy cơ hình thành cục máu đông. Tuy nhiên, tất cả các loại thuốc cần được sử dụng theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, tuyệt đối không nên tự ý mua hoặc thay đổi liều lượng. Việc điều trị bằng thuốc chỉ thật sự hiệu quả khi được theo dõi định kỳ và kết hợp với thay đổi lối sống bền vững.

Thay đổi thói quen sống là nền tảng vững chắc trong cách phòng bệnh xơ vữa động mạch, giúp giảm đáng kể các biến chứng nghiêm trọng. Việc duy trì lối sống khoa học và chủ động kiểm tra sức khỏe sẽ là chìa khóa để bảo vệ tim mạch lâu dài. Đừng chờ đợi triệu chứng xuất hiện mới bắt đầu hành động.