Bệnh Sởi là một căn bệnh truyền nhiễm rất cao, có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm, thậm chí gây tử vong nếu mắc phải. Hiện nay tình trạng bệnh Sởi lây lan và các ca nhiễm bệnh đang gia tăng tại nhiều tỉnh thành lớn trên khắp cả nước.
Sởi đang diễn tiến như thế nào?
Trong bối cảnh dịch Sởi đang bùng phát mạnh trên toàn quốc, các ca nhiễm Sởi gia tăng đi kèm với những ca bệnh trở nặng và buộc phải dùng đến máy thở.
Những con số nói gì?
Các con số này cho thấy dịch Sởi đang bùng phát, đặc biệt tại Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh như Đồng Nai, Bình Dương, Cà Mau là những tỉnh thành có số mắc cao của khu vực cũng như của cả nước.
Đối tượng nhiễm Sởi chủ yếu là trẻ em từ 4 tháng tuổi đến 10 tuổi, chiếm phần lớn là trẻ từ 1 - 10 tuổi (khoảng hơn 55% tổng số ca mắc). Nhóm đối tượng từ dưới 9 tháng tuổi cũng có dấu hiệu gia tăng.
Các yếu tố nguy cơ gây dịch Sởi
Tình hình dịch Sởi bùng phát và lây lan nhanh như hiện tại có thể do các nguyên nhân sau:
Nhiều trẻ chưa được tiêm phòng Sởi khi đã đến tuổi cần tiêm chủng (đủ 9 tháng tuổi) với nhiều lý do như: Thay đổi nơi ở, phụ huynh không chú trọng việc tiêm vắc xin phòng ngừa cho trẻ hoặc do trẻ bị bệnh trong thời kỳ tiêm chủng phải hoãn tiêm chủng.
Miễn dịch do vắc xin Sởi ở trẻ chưa sản sinh hoặc kháng thể miễn dịch của trẻ chưa đầy đủ để bảo vệ trẻ tốt nhất.
Thời tiết trở lạnh là môi trường thuận lợi để vi rút Sởi phát triển và lây lan trên cơ địa dễ suy giảm miễn dịch hoặc mất cân bằng miễn dịch khi thời tiết giao mùa nếu không được chủ động bảo vệ trước đó.
Phòng ngừa Sởi trước khi quá muộn
Những yếu tố trên góp phần khiến tình trạng bệnh Sởi ngày càng bùng phát mạnh mẽ thành dịch và khó kiểm soát hơn. Chính vì vậy, cần phải chú ý phòng ngừa bệnh Sởi ngay để bảo vệ trẻ khỏi bệnh cùng những biến chứng của bệnh, đồng thời góp phần kiểm soát sự lây lan dịch Sởi.
Bệnh Sởi nguy hiểm hơn bạn nghĩ
Mặc dù bệnh Sởi thường được xem nhẹ, nhưng thực tế, nó tiềm ẩn nhiều nguy hiểm đối với sức khỏe, đặc biệt là ở trẻ em.
Bệnh Sởi là một bệnh truyền nhiễm
Sởi là bệnh gây ra bởi vi rút. Đối tượng nhiễm bệnh có thể là bất kỳ ai nhưng phổ biến nhất là ở trẻ em. Bệnh Sởi là một trong những căn bệnh dễ lây lan nhất trên thế giới, chủ yếu gây ảnh hưởng đến hệ hô hấp và lây truyền qua giọt bắn từ người bệnh khi ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc gần.
Các triệu chứng đặc trưng của bệnh Sởi là phát ban đặc hiệu các vùng da , sau thời gian sốt cao và một số triệu chứng giống cúm khác. Những triệu chứng ban đầu này thường kéo dài từ 4 - 7 ngày kể từ khi tiếp xúc với vi rút.
Những biến chứng khôn lường
Các trường hợp nhiễm Sởi khi trở nặng hoặc không cứu chữa kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm não, tiêu chảy nặng, nôn mửa, nhiễm trùng tai, viêm phế quản, viêm thanh quản, và viêm phổi.
Biến chứng thường xảy ra nhất ở trẻ em dưới 5 tuổi, nhất là trẻ dưới 9 tháng tuổi và người lớn trên 30 tuổi, đặc biệt là người có bệnh nền đi kèm. Bên cạnh đó những trẻ bị suy dinh dưỡng, đặc biệt là trẻ không đủ vitamin A hoặc có hệ thống miễn dịch yếu là những đối tượng dễ gặp biến chứng nhiều hơn. Ngoài ra, phụ nữ mang thai nếu nhiễm Sởi sẽ gây nguy hiểm cho cả mẹ và bé.
Ngăn ngừa sởi - Những điều bạn cần biết
Trước tình hình dịch bệnh mới nổi và tái nổi có xu thế tăng tại Việt Nam nói riêng cũng như cả thế giới nói chung, việc phòng ngừa Sởi là điều quan trọng,vô cùng cấp thiết mà người dân chúng ta nên quan tâm.
Vắc xin Sởi là chiếc khiên bảo vệ hiệu quả và kinh tế
Tiêm chủng được là biện pháp tối ưu trong công tác phòng ngừa bệnh Sởi, với mức độ an toàn và hiệu quả của vắc xin đã được khẳng định qua Chương trình Tiêm chủng mở rộng tại Việt Nam từ những năm 1980 cho đến nay.
Một số loại loại vắc xin phòng ngừa bệnh Sởi mà bạn có thể tham khảo là:
Vắc xin PRIORIX phòng bệnh Sởi - Quai bị - Rubella, sản xuất bởi Bỉ;
Vắc xin MMR II phòng bệnh Sởi - Quai bị - Rubella, sản xuất bởi Mỹ;
Vắc xin Measles-Mumps-Rubella phòng bệnh Sởi - Quai bị - Rubella, sản xuất bởi Ấn Độ;
Vắc xin MRVAC phòng bệnh Sởi – Rubella, sản xuất bởi Việt Nam;
Vắc xin MVVAC phòng bệnh Sởi, sản xuất bởi Việt Nam.
Để đạt hiệu quả phòng ngừa tối ưu, bạn nên lưu ý cho trẻ tiêm ngừa đủ và đúng lịch.
Đảm bảo môi trường sinh hoạt sạch sẽ
Bệnh nhân nhiễm Sởi cần được cách ly khỏi những người xung quanh, đặc biệt là trẻ em. Cần cách ly người bệnh ít nhất 5 ngày sau khi phát ban để hạn chế khả năng lây nhiễm. Bên cạnh đó, người bệnh cần đeo khẩu trang che kín miệng và mũi, nhờ vậy sẽ giảm thiểu tình trạng lây lan Sởi do tiếp xúc với dịch tiết khi bệnh nhân ho hoặc hắt hơi. Tất cả các vật dụng đã nhiễm bẩn cần được khử khuẩn như giặt và rửa sạch bằng chất tẩy rửa mạnh hoặc dùng cồn diệt khuẩn.
Đối với người khỏe mạnh, cần tránh tiếp xúc gần các đối tượng nhiễm bệnh. Khi hắt hơi hoặc ho nên che miệng và rửa tay ngay để hạn chế khả năng lây nhiễm bệnh Sởi cũng như các bệnh lây qua đường hô hấp khác. Ngoài ra, cần đảm bảo môi trường sống và sinh hoạt sạch sẽ, thoáng mát để tránh tạo không gian thuận lợi cho sự phát triển và lây lan của vi rút Sởi.
Dinh dưỡng khoa học để phòng ngừa
Những trẻ thiếu hụt vitamin A là đối tượng rất dễ nhiễm Sởi, chính vì vậy cần phải bổ sung vitamin A đầy đủ cho trẻ để tăng cường hệ miễn dịch. Theo khuyến cáo từ Bộ Y tế:
Trẻ dưới 6 tháng: Uống 50.000 đơn vị/ngày x 2 ngày liên tiếp.
Trẻ từ 6 - 12 tháng tuổi: Uống 100.000 đơn vị/ ngày x 2 ngày liên tiếp.
Trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên và người lớn: Uống 200.000 đơn vị/ngày x 2 ngày liên tiếp.
Ngoài việc bổ sung vitamin A, cần phải có một chế độ dinh dưỡng phù hợp để tăng cường sức đề kháng:
Ăn nhiều trái cây và rau quả;
Bổ sung các loại hạt và đậu vào khẩu phần ăn;
Ăn chín uống sôi;
Hạn chế đồ uống có cồn.
Can thiệp y tế đúng lúc
Nếu thấy trẻ xuất hiện các triệu chứng sau, bạn cần ngay lập tức đưa trẻ đến cơ sở y tế:
Sốt cao liên tục ≥ 39°C - 40°C;
Khó thở, thở nhanh;
Mệt mỏi, không ăn uống gì, không nghịch hay chơi đùa, trạng thái lơ mơ;
Phát ban toàn thân mà vẫn sốt.
Bên cạnh đó, nếu bạn hoặc trẻ tiếp xúc gần với người nhiễm Sởi cũng cần phải lập tức đến cơ sở y tế để kiểm tra.
Không có phương pháp điều trị đặc hiệu Sởi
Cần lưu ý rằng, không có phương pháp điều trị đặc hiệu đối với bệnh Sởi. Nếu tự điều trị mà không có hướng dẫn từ cán bộ y tế có thể dẫn đến những hậu quả nguy hại ảnh hưởng xấu sức khỏe cho người thân hoặc cho chính mình.
Cộng đồng chung tay đẩy lùi dịch Sởi
Với tình hình dịch Sởi vẫn đang tiếp tục lây lan như hiện tại, mỗi người dân cũng cần có trách nhiệm chung tay hỗ trợ kiểm soát dịch bệnh trong cộng đồng.
Tăng cường ý thức phòng bệnh
Mỗi người dân, đặc biệt là những đối tượng có nguy cơ cao, cần đảm bảo được tiêm ngừa vắc xin Sởi. Ngoài ra, việc tuân thủ các công tác phòng chống dịch lây lan và nhanh chóng đến cơ sở y tế nếu phát hiện bất kỳ triệu chứng nghi ngờ nào cũng rất quan trọng.
Tiếp cận thông tin chính thống
Để có thể phòng ngừa bệnh Sởi một cách đúng đắn, người dân nên tìm hiểu thông tin từ các nguồn đáng tin cậy, chẳng hạn như:
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO);
Bộ Y tế;
Sở Y tế, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật của các tỉnh, thành phố;
Các Trung tâm Y tế quận, huyện; và Trạm Y tế xã.
Tuyệt đối không tiếp nhận thông tin về triệu chứng và cách điều trị Sởi từ các nguồn không chính thống trên mạng xã hội. Các thông tin này có thể không dựa trên bằng chứng khoa học nào, và có thể gây ra các hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ, thậm chí là sinh mệnh của chính mình cùng người thân.
Trong thời gian sắp tới, các ca nhiễm Sởi khả năng vẫn có khuynh hướng gia tăng, những gì chúng ta cần làm là tuân theo khuyến cáo của các cơ quan y tế trong việc phòng ngừa bệnh. Ngoài ra, tiêm vắc xin cho trẻ nhỏ và các đối tượng nguy cơ, vệ sinh môi trường sống và lưu ý các triệu chứng nhiễm bệnh để có thể kịp thời can thiệp y tế là những hành động vô cùng thiết thực.
Trên 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Y tế dự phòng, phòng chống dịch bệnh cộng đồng – Tiêm chủng mở rộng Quốc gia. Trên 10 năm công tác trong lĩnh vực Chẩn đoán hình ảnh: X – Quang tổng quát và Siêu âm tổng quát. Hiện là giảng viên chính Chương trình đào tạo liên tục (CME) về An toàn Tiêm chủng của HCDC.
Quyết định 1327/QĐ-BYT năm 2014 của Bộ Y tế “Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị bệnh Sởi”
Dịch sởi bùng phát ở nhiều tỉnh phía Nam: https://suckhoedoisong.vn/dich-soi-bung-phat-o-nhieu-tinh-phia-nam-169241204200033445.htm
Chủ quan không tiêm chủng, nhiều trẻ ở Hà Nội phải nhập viện do sởi: https://suckhoedoisong.vn/chu-quan-khong-tiem-chung-nhieu-tre-o-ha-noi-phai-nhap-vien-do-soi-169241212164709256.htm
Measles Symptoms and Complications - CDC: https://www.cdc.gov/measles/signs-symptoms/index.html