Căng cơ thắt lưng là bệnh gì? Có thể điều trị và phòng ngừa được không?

Căng cơ thắt lưng có thể xảy ra với bất kỳ ai, ở mọi lứa tuổi. Mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng nhưng nếu các triệu chứng không được nhận biết và điều trị kịp thời có thể dẫn đến đau lưng mãn tính và thương tật vĩnh viễn.

Căng cơ thắt lưng là gì?

Căng cơ thắt lưng là hiện tượng cơ lưng bị căng quá mức dẫn đến yếu cơ và mất đi sự ổn định của cột sống gây đau lưng. Đau cơ lưng có thể xảy ra ở lưng trên, lưng dưới, bên trái hoặc bên phải. Trong số đó, chứng đau cơ thắt lưng (đau lưng chức năng) rất phổ biến. Đây là tình trạng nhóm cơ ở vùng thắt lưng phải chịu một lực đáng kể, dẫn đến tổn thương và hình thành các cơn co thắt gây đau đớn.

Triệu chứng căng cơ thắt lưng

Khi cơ lưng bị căng, sẽ xuất hiện các dấu hiệu như:

• Đau thắt lưng âm ỉ, đau nhức ở vùng lưng dưới có thể kèm theo cảm giác nóng, tê và ngứa ran do rễ thần kinh bị kích thích.
• Cơn đau tập trung ở vùng lưng dưới, có khi lan xuống mông hoặc hông.
• Cơn đau tăng lên khi bạn đứng dậy, nghiêng người về phía trước hoặc khi mới thức dậy vào buổi sáng.
• Cơn đau tăng lên khi ho, hắt hơi, cúi hoặc duỗi lưng.
• Căng cơ lưng dưới gây khó khăn khi cúi, đi, đứng,...
• Khả năng vận động bị hạn chế do các cơn co thắt nghiêm trọng của cơ lưng.

Thông thường, triệu chứng căng cơ thắt lưng dễ bị nhầm lẫn với nhiều hội chứng đau thông thường khác. Vì vậy, bạn nên đi khám để được chẩn đoán rõ ràng tránh bệnh tiến triển nặng. Cùng với đó, nếu đau cơ lưng kèm theo cảm giác tê hoặc yếu chân hoặc các vấn đề về ruột và bàng quang thì bạn nên đến bệnh viện vì đây có thể là dấu hiệu của tổn thương thần kinh.

Nguyên nhân căng cơ thắt lưng

Nguyên nhân gây căng cơ thắt lưng và các yếu tố nguy cơ thường liên quan đến chấn thương hoặc tổn thương như:

• Mang vác đồ vật quá nặng so với sức của mình;
• Trước khi chơi thể thao hoặc hoạt động không khởi động hoặc giãn cơ đúng cách;
• Tai nạn hoặc chấn thương thể thao;
• Ngồi một tư thế trong thời gian dài khi làm việc sẽ khiến cơ lưng của bạn bị mỏi và cứng;
• Hút nhiều thuốc lá;
• Ho nhiều;
• Thừa cân hoặc béo phì.

Có thể điều trị căng cơ thắt lưng được không?

Đau lưng dưới và căng cơ thắt lưng có thể được điều trị bằng các phương pháp sau:

Chườm nóng hoặc chườm lạnh

Để giảm đau và sưng ngay sau khi bị thương, hãy chườm đá từ 10 đến 20 phút sau mỗi 3 đến 4 tiếng. Khi vết sưng đã giảm, hãy chườm nóng bằng túi chườm hoặc chai nước nóng lên lưng trong 10 phút để tăng cường lưu thông máu và giảm co thắt cơ và cứng khớp.

Uống thuốc giảm đau

Một số loại thuốc giảm đau không kê đơn hoặc opioid giúp giảm cứng cơ lưng, nhưng tác dụng chỉ là tạm thời và có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng nếu dùng quá liều. Vì vậy, nếu đau lưng cần điều trị bằng thuốc thì người bệnh tuyệt đối không tự ý mua thuốc sử dụng mà nên đi khám để bác sĩ kê đơn thuốc phù hợp.

Đeo dụng cụ hỗ trợ lưng

Để ổn định cột sống thắt lưng và thúc đẩy việc điều chỉnh tư thế trong các hoạt động hàng ngày, bệnh nhân có thể cân nhắc việc đeo đai lưng. Lưu ý trước khi sử dụng đai đeo nên tham khảo ý kiến ​​​​bác sĩ hoặc nhà trị liệu để chọn loại phù hợp và hướng dẫn tần suất sử dụng.

Bài tập giảm căng cơ lưng

Một số bài tập có thể giúp giảm căng cơ thắt lưng. Đây được coi là phương pháp cải thiện tình trạng đau cơ lưng khá hiệu quả. Lưu ý là bạn chỉ tập khi cơn đau lưng ở mức độ nhẹ và vận động không làm cơn đau nặng thêm. Hãy khởi động thật kỹ trước khi luyện tập.

• Bài tập kéo đầu gối về phía ngực: Nằm ngửa, duỗi thẳng chân. Từ từ uốn cong đầu gối trái và dùng cả hai tay để đưa đầu gối áp sát vào ngực. Giữ tư thế trong 20 giây rồi trở về tư thế ban đầu. Lặp lại với chân phải. Bài tập này cũng là một cách để kéo căng cơ lưng trên hiệu quả.
• Cúi người nâng cao chân: Bắt đầu với tư thế quỳ, chống hai tay xuống sàn. Lúc này, chân và đùi tạo thành một góc vuông. Từ từ nâng chân trái song song với sàn giữ tư thế trong 10 giây rồi trở về tư thế ban đầu. Lặp lại với chân còn lại.
• Tư thế em bé: Tư thế này sẽ giúp kéo căng cơ lưng của bạn. Quỳ trên thảm, mông đặt trên gót chân. Với cánh tay về phía trước và cúi gập người xuống cho đến khi trán chạm đất, giữ vị trí này trong 30 giây sau đó trở về vị trí bắt đầu. Lặp lại 5 lần.

Trị liệu thần kinh cột sống

Đau cơ lưng dưới chủ yếu xảy ra do sự dịch chuyển của xương cột sống. Vì vậy, áp dụng phương pháp nắn khớp xương - nắn chỉnh cột sống là phương pháp hiệu quả và an toàn giúp giảm đau cơ lưng mà không cần dùng đến thuốc giảm đau hay phẫu thuật. Bằng cách điều chỉnh cấu trúc xương và khớp bị lệch trở lại vị trí sinh lý ban đầu, giải phóng sự chèn ép dây thần kinh, từ đó kích hoạt cơ chế tự phục hồi của cơ thể. Nhờ đó, cơn đau sẽ giảm dần và biến mất theo thời gian.

Vật lý trị liệu

Để đẩy nhanh quá trình hồi phục, giảm đau đớn, khó chịu và nhanh chóng trở lại vận động bình thường, người bệnh nên thực hiện các bài tập vật lý trị liệu với sự hỗ trợ của các máy móc hiện đại như tia laser cường độ cao thế hệ IV, sóng xung kích Shockwave,...

Điều trị đau mỏi cơ

Hiện nay, để điều trị đau cơ lưng, nhiều người tìm đến phương pháp điều trị đau cơ chuyên sâu. Phương pháp điều trị này tác động sâu vào mô cơ thông qua liệu pháp thủ công kết hợp với các dụng cụ vật lý trị liệu, giúp giảm đau, tăng tuần hoàn máu, giảm mệt mỏi, cải thiện giấc ngủ,...

Ngoài các phương pháp trên, người bị đau lưng cần nghỉ ngơi và tránh các hoạt động gắng sức hoặc nâng vật nặng để giảm áp lực lên cột sống và nguy cơ thoái hóa hoặc cứng khớp theo thời gian.

Cách phòng ngừa căng cơ thắt lưng

Để ngăn chặn tình trạng đau nhức cơ lưng tái phát, bạn cần lưu ý những điều sau:

• Tập các bài tập giãn cơ để tăng cường các cơ bảo vệ và hỗ trợ cột sống.
• Luôn giãn cơ và khởi động nhẹ nhàng trước khi vận động.
• Hãy rèn luyện cơ thể bằng các môn thể thao như đi bộ, đạp xe, bơi lội hay tập yoga,...
• Kiểm soát cân nặng để tránh gây áp lực lên cột sống.
• Tránh nằm sấp khi ngủ, thay vào đó hãy nằm ngửa hoặc nằm nghiêng với một chiếc gối dưới chân.
• Giữ tư thế đúng khi đứng, ngồi như ngồi thẳng trên ghế và giữa hai chân vuông góc với sàn, đứng thẳng lưng sao cho cổ, mông chân thẳng hàng.
• Khi nâng vật, không cong lưng mà hãy uốn cong đầu gối.

Bất cứ ai cũng có thể bị căng cơ thắt lưng, đó là lý do tại sao mọi người cần ngăn ngừa tình trạng này một cách chủ động. Nếu nhận thấy có dấu hiệu đau nhức bất thường vùng lưng gây nhiều khó khăn trong sinh hoạt, công việc hàng ngày, người bị đau lưng nên đi khám ​​bác sĩ càng sớm càng tốt để có biện pháp khắc phục kịp thời.