Cảnh báo các dấu hiệu trầm cảm ở trẻ 2 tuổi cha mẹ không nên bỏ qua

Trẻ em thường không biết cách thể hiện cảm xúc của mình hoặc không nhận thức được bản thân đang gặp vấn đề. Những triệu chứng như buồn bã kéo dài, mất hứng thú với các hoạt động, thay đổi thói quen ăn uống và giấc ngủ, hoặc giảm khả năng tập trung, có thể là những triệu chứng ban đầu của trầm cảm. Nếu không được can thiệp kịp thời, trầm cảm có thể gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực, bao gồm sự suy giảm về mặt học tập, quan hệ xã hội và phát triển toàn diện của trẻ. Bài viết sẽ nêu rõ các dấu hiệu trầm cảm ở trẻ 2 tuổi để các bậc phụ huynh cùng lưu ý.

Thế nào là trầm cảm ở trẻ em?

Buồn bã, tiêu cực là một phản ứng cảm xúc tự nhiên mà con người trải qua trong cuộc sống. Tuy nhiên, khi trạng thái này trở nên nghiêm trọng, kéo dài ít nhất hai tuần và ảnh hưởng tiêu cực đến sinh hoạt, học tập hay công việc, nó có thể chuyển thành một bệnh lý tâm lý gọi là rối loạn trầm cảm.

Trẻ em ở lứa tuổi nào cũng có thể mắc trầm cảm và trẻ 2 tuổi cũng không ngoại lệ. Trầm cảm ở trẻ nói chung là một hội chứng rối loạn tâm lý phổ biến có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng. Trẻ có thể trở nên tự ti, gặp khó khăn trong việc hòa nhập xã hội, rối loạn giấc ngủ và ăn uống, thậm chí tự hạ thấp giá trị bản thân. Trong những trường hợp nặng nề, trầm cảm có thể khiến trẻ nảy sinh ý nghĩ về cái chết hoặc có hành vi tự tử.

Dấu hiệu trầm cảm ở trẻ 2 tuổi thường dễ bị bỏ qua vì nhiều lý do khác nhau. Nghiên cứu cho thấy, bé gái khi bị trầm cảm thường có xu hướng suy nghĩ về tự tử nhiều hơn, trong khi bé trai lại có khả năng thực hiện hành vi tự tử cao hơn. Điều này khiến việc phát hiện sớm các dấu hiệu trầm cảm ở trẻ trở nên cực kỳ quan trọng. Việc can thiệp kịp thời bằng cách đưa trẻ đến gặp các chuyên gia tâm lý hoặc bệnh viện để được hỗ trợ là cách tốt nhất giúp trẻ phát triển một cách an toàn, lành mạnh và toàn diện.

Nguyên nhân gây trầm cảm ở trẻ 2 tuổi

Nguyên nhân gây trầm cảm ở trẻ em và người lớn thường được cho là do sự kết hợp của nhiều yếu tố sinh học và môi trường.

Nhiều người mắc trầm cảm có tiền sử gia đình về trầm cảm hoặc một bệnh tâm thần khác. Các nhà khoa học cho rằng trầm cảm liên quan đến những thay đổi các chất dẫn truyền thần kinh có vai trò trong việc truyền đạt thông điệp giữa các tế bào thần kinh. Khi lượng chất dẫn truyền thần kinh giảm xuống mức nhất định, hoạt động của não sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến trầm cảm và các dạng bệnh tâm thần khác.

Ngoài yếu tố di truyền và sinh học, trầm cảm còn có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác. Những sự kiện đau thương trong cuộc sống, như bị bỏ rơi, các vấn đề tiêu cực kéo dài ở trường học, hoặc bất kỳ hình thức lạm dụng nào về thể chất, tình dục hay tâm lý đều có thể gây ra trầm cảm. Đôi khi, sự mất mát, chẳng hạn như cái chết của thú cưng yêu quý hoặc bố mẹ ly hôn, cũng có thể khiến trẻ rơi vào trạng thái trầm cảm.

Những dấu hiệu trầm cảm ở trẻ 2 tuổi

Một số dấu hiệu trầm cảm ở trẻ 2 tuổi có những điểm khác biệt so với người lớn. Điều quan trọng là cha mẹ cần theo dõi sự thay đổi ở trẻ 2 tuổi như sau:

Triệu chứng toàn thân

Nhiều trẻ em thường biểu hiện các triệu chứng đau nhức cơ thể, trong đó phổ biến nhất là đau đầu, đau bụng, đau ngực, kèm theo cảm giác ngột ngạt, lo lắng, buồn chán. Chính vì các biểu hiện thể chất ít nổi bật này mà những trường hợp trầm cảm nhẹ ở trẻ thường khó được phát hiện và chẩn đoán sớm, dẫn đến việc không được can thiệp điều trị kịp thời. Phần lớn trẻ được điều trị bằng các loại thuốc chuyên khoa tim mạch, tiêu hóa nhưng không hiệu quả, dẫn đến tình trạng càng nghiêm trọng kéo dài.

Thay đổi khí sắc

Những biểu hiện qua cảm giác như buồn chán mơ hồ, không rõ lý do, kèm theo sự cáu kỉnh và mất hứng thú trong học hỏi, tiếp thu cái mới cũng là một trong các dấu hiệu trầm cảm ở trẻ 2 tuổi. Trẻ có xu hướng không thể giải thích được nguyên nhân dẫn đến trạng thái này, khiến việc phát hiện và can thiệp sớm trở nên khó khăn hơn.

Thay đổi tư duy

Tư duy của trẻ có thể bị ảnh hưởng với các dấu hiệu như khó tập trung chú ý, khó tiếp thu kiến thức. Ở độ tuổi này chưa đánh giá được sự tiếp thu kiến thức qua kết quả học tập nhưng có thể nhận thấy trẻ không thu nạp được thêm kiến thức mới, mơ hồ hoặc không trả lời khi được hỏi. Quá trình này có thể diễn ra từ từ hoặc nhanh chóng, và đây thường là lý do chính khiến cha mẹ quyết định đưa trẻ đến các cơ sở y tế hoặc tìm kiếm tư vấn tâm lý.

Thay đổi cách giao tiếp xã hội

Trẻ có xu hướng thu mình, tự cô lập, không muốn giao tiếp cùng mọi người. Đây cũng là một trong những dấu hiệu trầm cảm ở trẻ 2 tuổi có thể dễ nhận thấy khi tính trẻ thường năng động, hiếu kì. Thậm chí trẻ trở nên thờ ơ, ít quan tâm đến những gì diễn ra xung quanh, kể cả với những người thân thiết nhất. Các biểu hiện này có thể thay đổi từ mức độ kém nhiệt tình cho đến hoàn toàn thờ ơ.

Thay đổi thói quen ăn uống

Rối loạn ăn uống ở trẻ thường biểu hiện rõ rệt qua cảm giác chán ăn, thiếu hứng thú với bữa ăn, và mất cảm giác ngon miệng, dẫn đến tình trạng giảm cân. Tuy nhiên, trong một số trường hợp khác, trẻ có thể ăn nhiều hơn bình thường hoặc thậm chí ăn vô độ, dẫn đến tăng cân không kiểm soát. Những thay đổi này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ, cần được chú ý và can thiệp kịp thời.

Thay đổi giấc ngủ

Những thay đổi về giấc ngủ có thể dẫn đến rối loạn giấc ngủ thường thể hiện qua việc trẻ ngủ nhiều hơn hoặc ít hơn bình thường. Nhiều trẻ thường xuyên gặp ác mộng, dẫn đến tình trạng lo lắng và không an tâm khi ngủ. Một số trẻ có thể nằm trên giường rất lâu nhưng vẫn không thể ngủ, thường xuyên nói về việc khó vào giấc hoặc cảm thấy chất lượng giấc ngủ giảm sút. Trẻ có thể bị thức dậy giữa đêm hoặc dậy quá sớm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển sau này.

Bài viết trên đã cảnh báo các dấu hiệu trầm cảm ở trẻ 2 tuổi mà cha mẹ không nên bỏ qua. Những biểu hiện như thay đổi trong khí sắc, rối loạn ăn uống, giấc ngủ không đều, hay rối loạn hành vi đều có thể là những chỉ báo cho thấy trẻ đang gặp khó khăn về mặt cảm xúc. Việc can thiệp kịp thời có thể giúp trẻ vượt qua giai đoạn khó khăn này và phát triển một cách lành mạnh, tự tin trong tương lai.