Cấu tạo và chức năng của lông mũi

Lông mũi là một phần của hệ thống lọc khí tự nhiên của cơ thể. Chúng giúp ngăn chặn các hạt bụi, vi khuẩn và các chất độc hại khác từ việc xâm nhập vào đường hô hấp khi hít vào không khí.

Cấu tạo của lông mũi

Lông mũi là những sợi lông mọc bên trong ống mũi. Chúng phân thành hai loại chính:

• Lông mũi dài: Đây là loại lông mũi mà ta có thể nhìn thấy được bằng mắt thường. Chúng có thể mọc ra từ các nhân hoặc các vùng nhỏ khác trong ống mũi.
• Lông mũi dạng vi mao: Loại này gồm các sợi lông rất nhỏ, chỉ có thể quan sát được dưới kính hiển vi. Chúng thường nằm sâu bên trong ống mũi.

Cấu trúc của lông mũi tương tự như các sợi lông khác trên cơ thể, bao gồm ba phần chính:

• Phần thân lông: Đây là phần của sợi lông mọc ra từ bề mặt da. Nó tạo thành phần nổi lên mà chúng ta có thể nhìn thấy và chạm vào.
• Phần mọc xuyên qua thượng bì da: Lông mũi tiếp tục phát triển xuống phía dưới bề mặt da thông qua các tầng của thượng bì.
• Phần chân lông (hoặc rễ lông): Đây là phần của sợi lông nằm sâu trong chân bì (hoặc trung bì da). Phần này giữ chặt lông trong nang lông và kết nối với các cấu trúc khác trong da.

Nang lông bao quanh phần chân lông và có ba lớp cấu trúc:

• Lớp bao biểu mô ngoài: Đây là lớp bên ngoài của nang lông, nằm gần da. Nó bảo vệ và cung cấp sự hỗ trợ cho nang lông.
• Lớp bao biểu mô trong: Lớp này nằm bên trong lớp bao biểu mô ngoài và chứa các tế bào nuôi dưỡng và bảo vệ cho lông.
• Lớp bao xơ: Đây là lớp cuối cùng, ở phía dưới của nang lông. Nó đóng vai trò trong việc tạo ra và duy trì cấu trúc của nang lông.

Mỗi nang lông bao gồm ba phần chính:

• Miệng nang lông: Phần này nằm trên bề mặt da và là điểm xuất phát của sợi lông.
• Cổ nang lông (hoặc phễu nang lông): Đây là phần nối giữa miệng nang lông và bao nang lông. Nó cũng chứa các tuyến bã để tiết dầu bã.
• Bao nang lông: Đây là phần dài nhất của nang lông và tiếp tục lan ra sâu xuống lớp hạ bì của da, cung cấp sự ổn định và hỗ trợ cho sợi lông.

Chức năng của lông mũi

Chức năng của lông mũi là vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ hệ hô hấp của cơ thể. Dưới đây là một số chức năng quan trọng của lông mũi:

Lọc khí: Lông mũi hữu ích như một bộ lọc tự nhiên, giúp ngăn chặn các hạt bụi, phấn hoa, vi khuẩn, nấm và các chất bẩn khác từ việc xâm nhập vào đường hô hấp. Nhờ vào lông mũi, các tác nhân gây hại này không thể tiến sâu vào bên trong và gây ra các vấn đề sức khỏe.

Làm ẩm không khí: Khi không khí đi qua mũi, lông mũi và chất nhầy ở mũi cung cấp độ ẩm và nhiệt độ cho không khí. Điều này giúp tránh được tình trạng không khí quá khô khi đi vào phổi, ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh phổi.

Ngăn chặn di chuyển chất nhầy: Các lông vi mao trong mũi giúp lọc và ngăn chặn chất nhầy từ mũi không di chuyển xuống họng. Điều này giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh hô hấp như hen suyễn hoặc viêm mũi theo mùa, viêm mũi dị ứng thời tiết.

Tăng nhiệt độ và cân bằng độ ẩm: Cùng với các cơ chế khác, lông mũi giúp nâng nhiệt độ của không khí lên khoảng 33°C khi đi vào phổi, đảm bảo nhiệt độ này phù hợp với cơ thể. Đồng thời, chúng cung cấp độ ẩm để đạt mức bão hòa, tránh tình trạng không khí quá khô.

Nhờ vào những chức năng bảo vệ này, không khí đi qua mũi trở nên sạch sẽ, ấm áp và có độ ẩm phù hợp với hệ thống hô hấp. Điều này giúp bảo vệ cơ thể khỏi nhiều nguy cơ và bệnh tật có thể phát sinh từ các tác nhân gây hại trong không khí.

Vấn đề về lông mũi thường gặp

Có một số vấn đề cần lưu ý liên quan đến lông mũi và các biện pháp phòng tránh:

Thẩm mỹ và ảnh hưởng đến khuôn mặt: Lông mũi mọc dài có thể làm giảm tính thẩm mỹ của khuôn mặt. Tuy nhiên, không nên nhổ lông mũi bởi vì việc này có thể gây tổn thương cho niêm mạc mũi. Khu vực này cũng chứa nhiều mạch máu và dây thần kinh, vì vậy nếu bị tổn thương, vi khuẩn có thể lan sang các khu vực khác của mặt, gây ra vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Nguy cơ khi ngoáy mũi: Ngoáy mũi mạnh có thể làm tổn thương niêm mạc mũi và gây vỡ các mạch máu. Việc ngoáy mũi cũng có thể đưa vi khuẩn vào trong khoang mũi, gây ra viêm nang lông và các vấn đề nghiêm trọng khác như viêm màng não và nhiễm trùng máu. Do đó, cần hạn chế việc này.

Cách loại bỏ lông mũi: Khi lông mũi mọc ra ngoài lỗ mũi, cách tốt nhất là sử dụng kéo để tỉa ngắn lại. Trước khi tỉa, hãy dùng một miếng vải sạch ẩm để nhẹ nhàng loại bỏ bụi bẩn bên ngoài. Khi sử dụng kéo, cần cẩn thận và không cắt quá sâu để tránh tổn thương niêm mạc và gây ra các vấn đề như trầy xước và chảy máu.

Những biện pháp trên có thể giúp giảm thiểu các vấn đề liên quan đến lông mũi và bảo vệ sức khỏe của mũi và mặt. Tuy nhiên, nếu gặp phải vấn đề nghiêm trọng hoặc không chắc chắn, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế.

Xem thêm: Tìm hiểu các bệnh về mũi phổ biến nhất hiện nay