Chăm sóc trẻ bị viêm VA như thế nào để trẻ phục hồi tốt nhất?

VA bị viêm do bị nhiễm vi khuẩn hoặc virus. Điều này làm cho chúng to ra (bị viêm) và có thể khiến bạn khó thở bằng mũi hơn. Viêm VA là gì và cách chăm sóc trẻ bị viêm VA được chúng tôi trình bày trong bài viết dưới đây.

Viêm VA là gì?

VA là tổ chức bạch huyết thuộc về họng mũi, liên quan với phần mũi của trẻ. VA là những khối mô nhỏ nằm sau mũi ở đường hô hấp trên, được coi là một cơ quan vết tích ở người lớn. Một số trẻ có VA lớn hơn bình thường, điều này cũng có thể ảnh hưởng đến nhịp thở của chúng. Ngoài ra còn có mối liên hệ giữa amidan lớn, VA và một tình trạng gọi là keo tai. Điều này xảy ra khi tai giữa bị tắc nghẽn bởi một chất dính ảnh hưởng đến thính giác của con bạn.

VA là một phần của hệ thống miễn dịch của trẻ. Chúng chống lại vi trùng bạn hít vào, như virus và vi khuẩn. VA thường teo lại và biến mất vào thời điểm hầu hết trẻ em bước sang tuổi 13. Mặc dù VA giúp bảo vệ cơ thể trẻ khỏi virus và vi khuẩn nhưng đôi khi chúng bị sưng và to ra. Tình trạng sưng (viêm) này có thể do nhiễm trùng, dị ứng hoặc các lý do khác. Một số trẻ cũng có thể được sinh ra với vòm họng lớn bất thường. Các vòm họng bị sưng có thể cần phải được phẫu thuật cắt bỏ nếu chúng làm tắc một phần đường thở của trẻ.

Những triệu chứng cho biết trẻ bị viêm VA

Trẻ em có VA phì đại có thể có các biểu hiện như:

• Khó thở bằng mũi;
• Thở bằng miệng (có thể dẫn đến khô môi và miệng);
• Nghẹt mũi;
• Hơi thở ồn ào;
• Hơi thở có mùi;
• Ngáy;
• Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, có thể dẫn đến giấc ngủ bị xáo trộn. Điều này lại có thể gây ra các vấn đề về học tập, hành vi, tăng trưởng, tim và đôi khi là đái dầm;
• Bị nhiễm trùng mũi hoặc xoang thường xuyên hoặc mạn tính;
• Bị nhiễm trùng tai, dịch tai giữa và mất thính giác.

Làm thế nào để chẩn đoán viêm VA?

Bác sĩ có thể hỏi và sau đó kiểm tra tai, mũi, họng của trẻ và sờ cổ dọc theo hàm. Để có được cái nhìn thực sự gần gũi, bác sĩ có thể yêu cầu chụp X-quang hoặc nhìn vào đường mũi bằng kính chuyên khoa.

Đối với trường hợp nghi ngờ nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê nhiều loại thuốc khác nhau, có thể có kháng sinh. Họ cũng có thể kê đơn thuốc steroid dạng phun, xịt mũi để giúp giảm sưng tấy ở vòm họng.

Chăm sóc trẻ bị viêm VA như thế nào cho đúng?

Trẻ bị viêm VA có xu hướng hẹp đường thở, kèm theo các viêm nhiễm gây xuất tiết ở mũi. Áp dụng các cách chăm sóc trẻ bị viêm VA dưới đây:

Nhỏ, rửa mũi bằng nước muối sinh lý

Nước muối đặc biệt có giá trị ở mọi lứa tuổi để làm lỏng chất nhầy dày. Một số bà mẹ đã sử dụng nước muối cho trẻ khi chúng còn nhỏ để giảm tắc mũi, giúp trẻ dễ thở hơn. Hãy nhỏ vài giọt nước muối sinh lý vào 2 bên mũi của trẻ rồi dùng mũi hút ra nếu nhầy nhiều. Nếu không thấy nhầy chảy ra mà trẻ thở ồn ào, hãy nhỏ vài giọt nước muối 2 bên mũi, nó sẽ tự chảy xuống hầu họng. 

Hãy thực hiện 4 lần mỗi ngày để làm thông thoáng đường thở. Trẻ bị viêm VA phải thở bằng miệng nhiều có thể khiếm hàm dô ra, vì vậy phương pháp này còn giúp giảm tác động lên khuôn mặt trẻ sau này.

Thuốc co mạch mũi

Thuốc co mạch mũi có tác dụng làm co mạch mũi tạm thời, giảm xuất tiết, tăng thông thoáng đường thở. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc này có thể gây ra tác dụng phụ và cần có chỉ định của bác sĩ. Không sử dụng thuốc này thường xuyên.

Thuốc xịt mũi corticosteroid tại chỗ

Thuốc xịt corticosteroid dạng nước tại chỗ sẽ giúp ích để làm giảm viêm, tắc nghẽn cho dù nguyên nhân là do mùi, không dung nạp thức ăn hay do chất gây dị ứng trong không khí. Chúng không thể được sử dụng để giảm tắc nghẽn ngay lập tức. Chúng không bắt đầu có tác dụng trong nhiều giờ sau khi sử dụng và một số phải mất vài ngày điều trị trước khi thấy được hiệu quả.

Phương pháp điều trị bằng corticosteroid có hiệu quả tuyệt vời nhưng chúng không ngăn chặn việc giải phóng histamin từ tế bào và chúng chỉ hoạt động trong thời gian chúng được sử dụng. Thuốc xịt không hiệu quả nếu mũi thực sự bị tắc. Dùng nước muối trước để làm sạch chất nhầy và niêm mạc. Thuốc thông mũi sẽ làm giảm sưng và chất nhầy cải thiện khả năng phân phối thuốc xịt đến niêm mạc mũi. Sử dụng một hoặc hai lần mỗi ngày theo hướng dẫn.

Chế độ ăn uống

Chưa có hướng dẫn chế độ ăn cụ thể, tuy nhiên tránh đồ ăn uống quá lạnh, ăn đầy đủ chất dinh dưỡng để tăng cường đề kháng cho cơ thể trước sự tấn công của vi sinh vật.

Ngoài ra, nên tránh cho trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá, bụi và mang khẩu trang khi ra ngoài.

Ai cần phẫu thuật cắt bỏ VA?

Phẫu thuật cắt bỏ VA chủ yếu dành cho trẻ em từ 1 đến 7 tuổi. VA của trẻ em bắt đầu co lại một cách tự nhiên vào khoảng 7 tuổi và gần như biến mất hoàn toàn ở tuổi thiếu niên.

Phẫu thuật cắt bỏ VA điều trị các VA to ra có thể gây ra vấn đề do chặn một phần đường thở của con bạn. Đường thở bị thu hẹp có thể gây ra một loạt vấn đề cần điều trị, bao gồm:

• Khó thở: Con bạn có thể khó thở vào ban ngày và khi chúng đang cố ngủ. Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, hạch vòm họng bị sưng có thể gây ngưng thở khi ngủ, khiến bạn ngừng thở vào ban đêm.
• Khó ngủ: Con bạn có thể ngáy và khó ngủ. Trẻ có thể cáu kỉnh vào ban ngày vì không được nghỉ ngơi đầy đủ vào ban đêm.
• Nhiễm trùng tai: Con bạn có thể bị nhiễm trùng tai thường xuyên và có dịch mạn tính trong tai, có thể gây mất thính lực tạm thời.
• Nhiễm trùng xoang: Con bạn có thể bị chảy nước mũi mạn tính, nghẹt mũi và nhiễm trùng xoang thường xuyên.

Viêm VA ở trẻ là một bệnh thường gặp, gây tắc nghẽn hô hấp trên. Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng, hãy khám bác sĩ để được tư vấn điều trị đúng. Các cách chăm sóc trẻ bị viêm VA mà chúng tôi trình bày có thể hữu ích cho bạn.

Xem thêm:

• Điều trị viêm VA cấp tính và viêm VA mạn tính
• Triệu chứng và cách điều trị viêm VA mãn tính ở trẻ