Chạm tay vào thủy ngân có sao không? Cách xử lý thủy ngân bạn nên biết

Thủy ngân là một loại kim loại dạng lỏng, được ứng dụng rất nhiều trong đời sống dưới nhiều dạng vật chất. Tuy nhiên, nếu chẳng may bị nhiễm độc thủy ngân sẽ để lại rất nhiều hệ lụy cho cơ thể, thậm chí là cả tính mạng nếu không được giải độc kịp thời.

Nguyên nhân nhiễm độc thủy ngân

Không chỉ những người làm công việc có liên quan đến chì và thủy ngân mới có nguy cơ nhiễm độc. Ai cũng có thể bị nhiễm độc chì và thủy ngân từ nước, đất, không khí xung quanh, khí thải động cơ và từ các nhà máy. Nguy cơ cũng có thể tiềm ẩn ngay trong nhà mà chúng ta không nhận ra được từ các vảy bụi sơn tường, cửa và các vật dụng trong gia đình được sơn từ các loại sơn có chì và thủy ngân; từ đất và bụi xung quanh nhà; nước nhiễm chì từ hệ thống ống dẫn nước; từ các đồ dùng bằng pha lê, thủy tinh màu, đồ gốm, các loại pin, máy quay phim, đồ chơi, đài radio, máy tính, nhiệt kế, các loại đèn thủy ngân mỹ phẩm.

Mối nguy hiểm tiềm tàng do thủy ngân đến từ vật dụng trong đời sống

Nhiều sản phẩm sơn - đặc biệt là các loại sơn dành cho gỗ, bê tông, kim loại, khung cửa, đều chứa hàm lượng chì và thủy ngân rất cao, cho nên bạn có thể bị nhiễm độc khi sống trong một ngôi nhà được sơn bằng sơn có sử dụng chì và thủy ngân. Chạm tay vào thủy ngân có sao không? Đối tượng dễ bị nhiễm độc nhất trong gia đình chính là trẻ em nếu hít phải bụi sơn; đưa tay hoặc nhặt bất cứ thứ gì có dính bụi sơn nói trên đưa vào miệng. Ở trẻ, nhiễm độc chì và thủy ngân gây tác hại nghiêm trọng hơn, vì hệ thần kinh của trẻ nhạy cảm hơn (ảnh hưởng đến não, hệ thần kinh, khả năng tiếp thu và sự phát triển của trẻ nhỏ).

Chạm tay vào thủy ngân có sao không?

Thủy ngân nếu hít trực tiếp vào phổi sẽ rất độc. Khi hít nó sẽ hấp thu nhanh qua đường hô hấp, qua màng phế nang vào máu đến thận, gan lách và hệ thần kinh trung ương. Hít phải thủy ngân có thể gây bệnh phổi nặng cấp tính, gây mất trí nhớ, viêm miệng, lơ mơ, co giật, nôn ói và viêm ruột. Trong một số trường hợp, có thể gây ra ngộ độc cấp tính, suy hô hấp, thậm chí tử vong nếu tiếp xúc lượng thủy ngân lớn. Vậy nếu tiếp xúc trực trực tiếp, chạm tay vào thủy ngân có sao không? 

Để trả lời cho câu hỏi chạm tay vào thủy ngân có sao không, ta cần biết thủy ngân ở dạng nguyên tố lỏng như trong nhiệt kế thì ít độc, khả năng hấp thu qua da và ruột người không mắc các bệnh đường ruột là rất ít so với hơi thủy ngân. Thế chạm tay vào thủy ngân có sao không thì câu trả lời là không sao, tuy nhiên phải chú ý vệ sinh thật sạch vị trí chạm và nên gặp bác sĩ nếu thấy bất thường về cơ thể.

Chạm tay vào thủy ngân có sao không?

Tuy thủy ngân ở dạng nguyên chất thì ít độc, nhưng các hợp chất, hơi và muối của nó lại rất độc. Việc chạm tay vào thủy ngân có sao không? Tất nhiên, do khả năng hấp thụ qua da và tiếp xúc của thủy ngân ở dạng muối và hơi lớn nên có thể gây tổn thương não và gan nếu con người tiếp xúc, hít thở hay ăn phải. Nó còn tấn công hệ thần kinh trung ương và nội tiết, ảnh hưởng tới miệng, các cơ quai hàm, răng, thậm chí gây khuyết tật thai nhi.

Đây là chất độc tích lũy sinh học, rất dễ hấp thụ qua da, các cơ quan hô hấp và tiêu hóa. Các hợp chất vô cơ của nó ít độc hơn so với hợp chất hữu cơ nhưng vẫn gây ô nhiễm đáng kể đối với môi trường vì nó tạo ra các hợp chất hữu cơ trong cơ thể sinh vật. Một trong những hợp chất độc nhất chính là Demetyl thủy ngân, nguy hiểm đến mức chỉ vài microlit rơi vào da cũng có thể gây tử vong.

Triệu chứng khi ngộ độc thủy ngân cấp tùy thuộc vào dạng ngộ độc, thời gian tiếp xúc, nồng độ... Chẳng hạn nếu hít phải thủy ngân có thể dẫn đến bệnh phổi cấp tính nặng khiến nạn nhân ho, khó thở, đau tức ngực, sốt, ớn lạnh… Ngoài ra còn gây mất trí nhớ, viêm miệng, lơ mơ, co giật, nôn ói, viêm ruột. Những triệu chứng này thường dịu đi trong vòng một tuần. Tuy nhiên trong một số trường hợp có thể diễn tiến nặng hơn dẫn đến phù phổi cấp, suy hô hấp và tử vong. Ngộ độc mạn do hít thủy ngân gây ra viêm lợi, run giật tay, rối loạn tâm thần kinh, vị kim loại, khó thở, ói mửa. 

Do vậy, chạm tay vào thủy ngân có sao không tùy thuộc vào dạng thủy ngân mà bạn đã tiếp xúc.

Làm sao để xử lý thủy ngân an toàn

Nhiễm độc thủy ngân rất nguy hiểm đến sức khỏe con người

Thủy ngân được ứng dụng rất nhiều trong cuộc sống, tuy nhiên khi sử dụng các sản phẩm có thủy ngân cần cẩn thận tránh rơi vỡ hay thất thoát thủy ngân ra ngoài môi trường. Nếu không may bị rơi vỡ các dụng cụ, bạn cần:

• Kiểm tra xem thủy ngân có dính vào người và quần áo không. Nếu có cần loại bỏ ngay, tốt nhất là thay toàn bộ quần áo, rửa da bằng xà phòng và nước, rửa mắt bằng nước muối sinh lý.
• Thu dọn hạt thủy ngân vương vãi bằng cách dùng que bông ướt hoặc giấy mỏng đặt sát xuống nền gạt thủy ngân vào. Dù dùng cách nào đi nữa cũng phải cho thủy ngân vào hộp đậy nắp kín. Tuyệt đối không đổ thủy ngân đã gom được xuống các cống rãnh để tránh làm ô nhiễm nguồn nước.
• Để làm sạch quần áo dính thủy ngân, cần ngâm trong nước lạnh khoảng 30 phút. Ngâm thêm 30 phút nữa trong nước xà phòng ở nhiệt độ 70-80 độ C. Sau đó ngâm 20 phút ở nhiệt độ cao trong nước pha chất tẩy. Cuối cùng xả sạch bằng nước lạnh.
• Khi có dấu hiệu ngộ độc thủy ngân như nhức đầu, buồn nôn, đau họng, sốt… hãy nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được y bác sĩ can thiệp giải độc kịp thời.

Mẫn Mẫn