Chảy máu động mạch có đặc điểm gì? Cách sơ cứu cho nạn nhân bị chảy máu động mạch

Khi động mạch bị đứt hoặc tổn thương, máu có thể phun ra mạnh mẽ và chảy thành tia, tình trạng này được gọi là chảy máu động mạch. Dạng chảy máu này rất nguy hiểm nhất vì có khả năng gây mất máu lớn trong thời gian ngắn, dễ khiến người bệnh tử vong. Điều này xuất phát từ chức năng tự co giãn của động mạch để hỗ trợ quá trình bơm máu, đồng nghĩa với việc để ngăn máu chảy, áp lực phải được duy trì mạnh mẽ.

Chảy máu động mạch có đặc điểm gì?

Chảy máu động mạch phản ánh chức năng chuyển tải máu giàu oxy từ tim đến cơ quan nội tạng. Một khi máu được cơ quan hấp thụ oxy, nó trở lại tim qua các tĩnh mạch mang theo lượng máu thiếu oxy.

Vì huyết áp trong động mạch thường cao hơn đáng kể so với huyết áp trong tĩnh mạch, thương tổn động mạch lớn có thể gây ra hiện tượng chảy máu rõ nét và nghiêm trọng, dẫn đến mất máu lớn trong thời gian ngắn. Dạng chảy máu động mạch xuất hiện bằng sự trào ra của máu mạnh mẽ và liên tục, thường đi kèm với máu phun mạnh và chảy thành dạng tia. 

Nhiều bạn thắc mắc chảy máu động mạch có đặc điểm gì thì thông thường khi chảy máu động mạch, máu sẽ có màu sắc đỏ tươi, phun mạnh thành tia. Tuy nhiên, vị trí và áp lực tại vết thương là yếu tố quan trọng hơn trong việc xác định rõ hiện tượng chảy máu này, bởi vì màu sắc của máu đôi khi khó phân biệt.

So với chảy máu từ tĩnh mạch, việc kiểm soát chảy máu động mạch khó khăn hơn. Nhịp tim liên tục tạo áp lực và làm gián đoạn quá trình đông máu, có thể dẫn đến mất máu nhiều hơn.

Cách sơ cứu khi bị chảy máu động mạch

Để sơ cứu vết thương chảy máu động mạch, người thực hiện cần bình tĩnh xử lý, thao tác nhanh chóng, cẩn trọng và chính xác.

Đối với trường hợp máu phun ra nhiều và thành tia, ngay lập tức hãy đặt một miếng vải lên vết thương và ấn mạnh lực để ngăn chảy máu. Thực hiện hành động này thật nhanh chóng để tránh mất máu quá mức khiến bệnh nhân co giật. Liên tục giữ áp lực đó và sau đó hãy gọi ngay số điện thoại cấp cứu 115 hoặc đưa nạn nhân đến trạm y tế gần nhất để được cầm máu, làm sạch vết thương.

Để ngăn chặn co giật, nếu người thân trải qua cơn co giật, bạn hãy đặt họ nằm xuống và đặt gối cao khoảng 25 - 30cm để giảm triệu chứng như tụt huyết áp. Nếu nhận diện được dấu hiệu như chân lạnh, da xanh xao, hãy đưa người bệnh đến bệnh viện hoặc trạm y tế gần nhất để được sơ cứu.

Về việc sử dụng băng ga-rô, hãy chỉ áp dụng khi chảy máu động mạch ở tay hoặc chân và không thể kiểm soát được bằng áp lực thường. Sử dụng băng ga-rô như một phương tiện cuối cùng vì nó có thể gây tổn thương cho tế bào. Trong quá trình sử dụng, hãy đảm bảo nới lỏng băng ga-rô mỗi 10 phút một lần để duy trì lưu thông máu, đồng thời vẫn giữ áp lực bằng tay để ngăn chặn mất máu quá mức. 

Hướng dẫn sử dụng băng ga-rô bao gồm việc sử dụng miếng bó từ máy đo huyết áp hoặc băng thun, quấn quanh phía trên vết thương, đặt miếng gỗ hoặc nĩa kim loại, siết chặt để ngăn chặn máu. Để đảm bảo cố định, hãy cột lại băng ga-rô.

Ngay sau khi thực hiện quá trình băng bó, người cần được chuyển đến bệnh viện hoặc trạm y tế một cách ngay lập tức.

Những điều cần lưu ý khi sơ cứu cầm máu cho nạn nhân

Để quá trình sơ cứu đảm bảo an toàn và hiệu quả, người thực hiện cần lưu ý những điều dưới đây:

• Ép trực tiếp lên vết thương: Nhanh chóng áp đặt áp lực trực tiếp lên vết thương chảy máu động mạch. Trước khi làm điều này, có thể đặt một miếng gạc hoặc miếng vải sạch lên vết thương.
• Biện pháp sơ cứu cầm máu: Tùy thuộc vào mức độ chảy máu, sử dụng tay bệnh nhân hoặc bàn tay để ép vết thương (nếu bệnh nhân không thể tự làm điều này).
• Nâng cao vùng bị tổn thương: Đặt nạn nhân nằm thoải mái, nâng cao vùng bị tổn thương để giảm áp lực máu tới vùng này.
• Dùng băng cuộn hoặc dây vải băng: Sử dụng băng cuộn hoặc dây vải băng để áp đặt miếng gạc hoặc miếng vải vào vết thương. Tránh băng quá chặt như ga-rô.
• Xử lý vết thương đâm xuyên: Đối với vết thương chảy máu động mạch có dị vật, không rút dị vật ra. Sử dụng miếng vải vuông hoặc khăn tam giác để tạo vòng đệm xung quanh dị vật và sau đó băng ép như với vết thương không có dị vật.
• Gọi cấp cứu khi cần thiết: Trong trường hợp vết thương nặng hoặc tình trạng nạn nhân xấu, gọi ngay cấp cứu.
• Tránh tiếp xúc trực tiếp với máu: Cố gắng tránh tiếp xúc trực tiếp với máu hoặc dịch khác từ cơ thể nạn nhân. Sử dụng găng tay hoặc túi nilon để bảo vệ bản thân.

Biện pháp phòng ngừa chảy máu động mạch

Chảy máu động mạch là tình trạng đe dọa đến tính mạng người bệnh nếu không được xử lý ngay lập tức. Để giảm thiểu nguy cơ và bảo vệ bản thân cũng như những người xung quanh, hãy thực hiện những biện pháp phòng tránh sau đây:

• Quản lý môi trường cho trẻ em: Hạn chế trẻ con chơi xung quanh các khu vực có nguy cơ nguy hiểm như góc bàn, nơi có vật dụng sắc nhọn hay các vật dụng gây chấn thương nặng.
• An toàn với vật dụng sắc nhọn: Đảm bảo rằng dao, kéo và các công cụ sắc nhọn được lưu trữ ở những nơi mà trẻ em không thể tiếp cận được.
• Học cách sử dụng an toàn: Nếu bạn là người sử dụng các công cụ sắc nhọn, hãy học cách sử dụng chúng một cách an toàn và tuân thủ các biện pháp an toàn liên quan.
• Giáo dục về sự cần thiết của sự đề phòng: Hãy giáo dục trẻ em và người lớn trong gia đình về sự quan trọng của việc đề phòng chấn thương và an toàn trong môi trường sống hàng ngày.
• Kiểm tra và bảo dưỡng vật dụng: Thường xuyên kiểm tra các vật dụng sắc nhọn, đặc biệt là dao và kéo, để đảm bảo chúng còn an toàn không gây nguy hiểm khi sử dụng.

Bằng cách thực hiện những biện pháp này, bạn có thể giảm nguy cơ chảy máu động mạch và đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh, đặc biệt là trẻ em.

Như vậy, Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ những thông tin quan trọng về đặc điểm và xử lý tình trạng chảy máu động mạch. Hy vọng rằng qua bài viết các bạn sẽ nắm vững kiến thức này, có thêm kinh nghiệm giúp bảo vệ sức khỏe và an toàn cho bản thân.