Chiều cao có bị lùn đi theo thời gian không?

Chiều cao của con người do nhiều yếu tố quyết định bao gồm di truyền, chế độ dinh dưỡng, môi trường và lối sống lành mạnh. Trong đó, di truyền đóng vai trò quan trọng nhất, chiếm khoảng 60 đến 80% chiều cao của một người.

Vì sao càng lớn càng khó tăng chiều cao?

Sau khi hoàn thành giai đoạn dậy thì chiều cao sẽ khó tăng thêm đáng kể. Lý do khiến những cách tăng chiều cao bị hạn chế khi càng lớn tuổi có thể kể đến như:

• Khớp sụn đóng lại: Khớp sụn là phần mô sụn nằm ở đầu mút của xương, giúp giảm chấn động và tạo độ linh hoạt cho khớp. Khi trẻ em bước vào giai đoạn dậy thì các khớp sụn bắt đầu dần dần đóng lại. Quá trình này thường hoàn thành vào khoảng 20 đến 25 tuổi. Sau khi khớp sụn đóng lại, khả năng phát triển chiều cao của cơ thể bị hạn chế đáng kể.
• Tăng trưởng xương chậm lại: Xương là bộ phận chính quyết định chiều cao của cơ thể. Trong giai đoạn dậy thì tốc độ tăng trưởng xương ở trẻ em đạt mức cao nhất. Sau khi dậy thì tốc độ tăng trưởng xương chậm lại và dần dần ngừng phát triển.
• Thay đổi nội tiết tố: Hormone tăng trưởng hay còn gọi tắt là GH đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích phát triển chiều cao. Nồng độ hormone tăng trưởng cao nhất trong giai đoạn dậy thì và giảm dần theo tuổi tác. Sự giảm sút GH cũng góp phần làm hạn chế khả năng tăng chiều cao khi trưởng thành.
• Mật độ xương giảm: Mật độ xương là lượng khoáng chất trong một đơn vị thể tích xương. Mật độ xương tăng dần cho đến khi đạt đỉnh vào khoảng 30 tuổi. Sau 30 tuổi, mật độ xương bắt đầu giảm do quá trình hủy xương diễn ra nhanh hơn quá trình tạo xương. Giảm mật độ xương sẽ khiến xương yếu đi và dễ gãy, đồng thời góp phần làm giảm chiều cao.
• Thay đổi tư thế: Khi lớn tuổi, cơ bắp và dây chằng bị yếu dần dẫn đến thay đổi tư thế. Những thay đổi tư thế như gù lưng, cong vẹo cột sống có thể làm giảm chiều cao.

Lưu ý:

• Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố trên đến chiều cao khác nhau ở mỗi người.
• Một số trường hợp vẫn có thể tăng chiều cao sau 20 tuổi nhờ các biện pháp như tập luyện thể dục thể thao, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và sử dụng các thực phẩm chức năng hỗ trợ tăng chiều cao. Tuy nhiên, hiệu quả của các biện pháp này không cao và không thể thay thế cho quá trình phát triển chiều cao tự nhiên trong giai đoạn dậy thì.

Chiều cao có bị thấp đi theo thời gian không?

Sau khi đã qua giai đoạn dậy thì thì chiều cao rất khó để tăng thêm. Và thêm vào đó chiều cao có thể bị thấp đi theo thời gian khi cơ thể càng lão hóa, tuy nhiên mức độ giảm chiều cao còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố:

Tuổi tác

Khi già đi cấu trúc xương của chúng ta bắt đầu mất mật độ và trở nên giòn hơn. Điều này có thể dẫn đến giảm chiều cao, thường là từ 1 đến 2 cm mỗi thập kỷ sau 50 tuổi. Nguyên nhân là do:

• Mật độ xương giảm do sự mất cân bằng giữa tạo xương và phá hủy xương.
• Tổn thương do loãng xương hoặc các bệnh lý khác.
• Giảm độ dẻo dai của cột sống.

Chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống thiếu hụt canxi và vitamin D có thể dẫn đến loãng xương và giảm chiều cao. Cần đảm bảo các yếu tố như:

• Bổ sung đầy đủ canxi từ các thực phẩm như sữa, phomai, rau xanh lá.
• Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời để tổng hợp vitamin D hoặc bổ sung vitamin D qua thực phẩm hoặc viên uống.

Hoạt động thể chất

Việc lười vận động có thể dẫn đến giảm mật độ xương và giảm sức mạnh cơ bắp, góp phần làm giảm chiều cao. Nên tập luyện các bài tập tác động như chạy bộ, nhảy dây…, giúp tăng mật độ xương. Nên tập các bài tập tăng cường sức mạnh và cân bằng ít nhất 30 phút mỗi ngày.

Căng thẳng

Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất hormone cortisol làm giảm mật độ xương và tăng nguy cơ loãng xương. Cần quản lý căng thẳng bằng cách tập yoga, thiền định, dành thời gian cho các hoạt động yêu thích, ngủ đủ giấc và duy trì lối sống lành mạnh.

Một số yếu tố khác

• Di truyền: Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc xác định mật độ xương và nguy cơ loãng xương.
• Bệnh lý: Một số bệnh lý như thoái hóa cột sống, gù vẹo cột sống…, có thể ảnh hưởng đến chiều cao.
• Thuốc men: Một số loại thuốc như thuốc corticosteroid có thể làm giảm mật độ xương.

Lưu ý:

• Tình trạng giảm chiều cao theo thời gian là điều bình thường.
• Có thể kiểm soát quá trình này bằng cách chăm sóc sức khỏe và lối sống lành mạnh.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu lo lắng về chiều cao của bản thân hoặc con em mình.

Trên đây là lời giải đáp cho thắc mắc chiều cao có bị lùn đi theo thời gian hay không mà bạn có thể tham khảo. Chăm sóc sức khỏe và duy trì lối sống lành mạnh là chìa khóa quan trọng để giữ gìn chiều cao và nâng cao chất lượng cuộc sống khi về già.

Xem thêm: Có kinh nguyệt còn cao được không? Cách tăng chiều cao tuổi dậy thì?