Chướng bụng dưới là bệnh lý gì? Phương pháp phòng ngừa

Chướng bụng dưới là hiện tượng xảy ra ở nhiều người, vị trí dưới rốn. Nguyên nhân rất đa dạng, có thể là do chế độ ăn uống, lối sống không khoa học nhưng chúng cũng có thể là dấu hiệu báo động cho những căn bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn.

Chướng bụng dưới là gì?

Chướng bụng dưới không phải là một bệnh lý, đây là một triệu chứng tăng lượng khí trong đường tiêu hóa do rối loạn chuyển hóa tinh bột và hệ vi khuẩn đường ruột. Triệu chứng này tuy không nguy hiểm nhưng lại gây ra nhiều vấn đề trong ăn uống, giao tiếp hàng ngày cho chúng ta.

Với người bị chướng bụng dưới, một phần khí sinh ra trong quá trình chuyển hóa thức ăn được thải ra ngoài từ ruột, phần còn lại đi qua thực quản và qua miệng gây ợ hơi, ợ nóng. Để điều trị đúng cách và hiệu quả cần xác định chính xác nguyên nhân gây chướng bụng dưới rốn.

Nguyên nhân gây chướng bụng dưới

Có rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến chướng bụng dưới, có thể kể đến như:

Chế độ ăn uống không lành mạnh

Đây chính là nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng ợ hơi, chướng bụng đầy hơi và khó tiêu. Ở một số người, tình trạng này thường xuyên xảy ra do cơ thể nhận được lượng thức ăn không cân đối. Ăn quá nhiều hoặc quá ít đều có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của bạn. Ngoài ra, tình trạng này có thể xảy ra liên tục ở những người ăn nhiều đồ béo, chiên, cay hoặc ăn quá nhiều tinh bột.

Việc tiêu thụ nhiều đồ uống có ga như bia, rượu cũng như các chất kích thích cũng có thể làm giảm hoạt động của dạ dày, gây chướng bụng dưới, đầy hơi.

Thói quen sinh hoạt không hợp lí

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây đầy hơi và chướng bụng ở vùng bụng dưới. Những thói quen sinh hoạt không hợp lý như:

• Bỏ bữa;
• Ăn không nhai kỹ;
• Nằm ngay sau khi ăn;
• Lười chơi thể thao;
• Thường xuyên ngồi một chỗ;

Những thói quen xấu này khiến hệ tiêu hóa bị rối loạn, gây cảm giác chướng bụng dưới, đầy hơi, khó chịu,....

Chướng bụng dưới do tâm lý

Hệ thống thần kinh trung ương là cơ quan kiểm soát quá trình tiêu hóa. Khi bệnh nhân tâm lý gặp vấn đề, căng thẳng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến nhu động ruột trong vài ngày, làm chậm quá trình tiêu hóa và gây khó tiêu, đầy hơi và chướng bụng dưới. Đặc biệt, tình trạng căng thẳng trầm trọng và lạm dụng thuốc an thần càng khiến tình trạng trở nên tồi tệ hơn.

Tác dụng phụ của một số loại thuốc

Tác dụng phụ một số loại thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng hệ tiêu hóa. Việc phải thường xuyên dùng các loại thuốc như kháng sinh, thuốc trung hòa axit, thuốc chống viêm (NSAID) và corticoid có thể gây chướng bụng dưới, khó tiêu. Vì vậy, nếu có nhu cầu sử dụng các loại thuốc này, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để giảm thiểu những khó chịu do căn bệnh này gây ra.

Chướng bụng dưới do bệnh lý

Một số bệnh lý có thể gây ra tình trạng chướng bụng dưới: Rối loạn tiêu hóa, các bệnh lý về dạ dày - tá tràng, hội chứng ruột kích thích, không dung nạp Lactose, táo bón, bệnh tiểu đường, chứng khó tiêu, u nang buồng trứng, u xơ tử cung, bệnh Crohn, bệnh Celiac, viêm túi thừa, sỏi mật, sỏi thận,...

Có thể thấy, tình trạng chướng bụng dưới liên quan đến nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể do các yếu tố bên ngoài như chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt, nhưng cũng có thể xuất phát từ tâm lý và bệnh lý tiềm ẩn trong cơ thể. Chính vì thế, nếu tình trạng đầy hơi này sẽ kéo dài trong vài ngày mà không có dấu hiệu cải thiện, cần phải đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân và điều trị kịp thời.

Các phương pháp phòng ngừa chướng bụng dưới

Trong những trường hợp lành tính, chẳng hạn như đầy hơi do chế độ ăn uống hoặc lối sống không lành mạnh, chỉ cần thay đổi một số yếu tố sau có thể làm giảm triệu chứng đầy hơi:

Về chế độ dinh dưỡng:

• Bổ sung đủ nước cho cơ thể mỗi ngày (1,5-2 lít nước) để hệ tiêu hóa hoạt động tốt và loại bỏ các độc tố gây khó tiêu.
• Bổ sung hệ thống tiêu hóa của bạn các vi khuẩn có lợi có thể giúp cân bằng hệ vi sinh vật trong cơ thể và giúp duy trì trạng thái sức khỏe ổn định. Tỉ lệ vi khuẩn có lợi giảm đi có thể dẫn đến các vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa. Lúc này, việc bổ sung men vi sinh hoặc thực phẩm giàu men vi sinh sẽ làm tăng số lượng vi khuẩn có lợi trong đường ruột, từ đó làm giảm số lượng vi khuẩn có hại trong đường ruột và ngăn ngừa bệnh đường ruột về sau.
• Thêm nhiều trái cây và rau quả vào chế độ ăn uống hàng ngày để bổ sung lượng chất xơ và ngăn ngừa táo bón, đầy hơi. Mỗi ngày bận nên nạp khoảng 25g chất xơ cho phụ nữ và khoảng 38g cho nam giới. Cần lưu ý rằng việc bổ sung quá nhiều chất xơ có thể gây tác dụng ngược và khiến tình trạng đầy hơi trở nên trầm trọng hơn. Nếu muốn tăng lượng chất xơ, bạn nên tăng từ từ trong vài tuần cho đến khi cơ thể quen dần.
• Tránh uống đồ uống có ga, khiến tình trạng chướng bụng dưới trở nên trầm trọng hơn.
• Giảm lượng muối ăn vào, vì lượng muối dư thừa sẽ khiến nước tích tụ trong cơ thể, gây phù nề, chướng bụng và các bộ phận khác trên cơ thể như tay, chân.
• Tránh các thực phẩm tạo ra khí như đậu, bông cải xanh và bắp cải vì chúng làm tăng lượng khí trong đường ruột của bạn. Nếu bạn không dung nạp lactose, hãy loại bỏ những sản phẩm này khỏi chế độ ăn uống của bạn.

Về lối sống, sinh hoạt:

• Hình thành thói quen ăn chậm và nhai kỹ. Không ăn trong khi nói chuyện hoặc xem Ti Vi. Đừng ăn quá nhiều trong một bữa mà hãy chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày. Đặt thời gian ăn đều đặn để bạn không cảm thấy đói hoặc no. Điều này giúp hệ tiêu hóa hoạt động ổn định và đều đặn hơn.
• Massage bụng, đặc biệt là dọc theo đại tràng, để tạo điều kiện cho nhu động ruột. Bạn có thể xoa bóp bằng cách đặt tay cạnh xương hông bên phải và dùng áp lực nhẹ để xoa bóp bên phải lồng ngực theo chuyển động tròn. Xoa thẳng từ bụng trên về phía lồng ngực trái và từ từ di chuyển xuống xương hông trái.
• Tập thể dục nhẹ nhàng hàng ngày giúp đường tiêu hóa của bạn hoạt động hiệu quả hơn.

Trên đây là những thông tin chúng tôi cung cấp đến bạn về chướng bụng dưới. Tình trạng này có thể xuất phát từ chế độ ăn uống và sinh hoạt hằng ngày nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý nghiêm trọng. Chúng ta cần chủ động theo dõi sức khỏe nếu không may gặp phải tình trạng này.

Xem thêm: Một số cách cách tiêu hóa nhanh để tránh đầy bụng hiệu quả