Chụp mạch máu số hóa xóa nền (DSA) là gì? Dùng trong chẩn đoán bệnh nào?

Sự tiến bộ trong kỹ thuật chụp mạch máu số hóa xóa nền (DSA) đã mang lại nhiều lợi ích cho việc phát hiện sớm các bệnh lý tim mạch, từ đó giúp bác sĩ thực hiện các can thiệp kịp thời và hiệu quả. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về phương pháp chụp DSA.

Chụp mạch máu số hóa xóa nền (DSA) là gì?

Chụp mạch máu số hóa xóa nền (Digital Subtraction Angiography - DSA) là một phương pháp sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh chi tiết của hệ thống mạch máu trong cơ thể. Trong quá trình thực hiện, thuốc cản quang được tiêm vào cơ thể để làm nổi bật các mạch máu ở các khu vực cần kiểm tra. Chất lỏng này hoàn toàn an toàn và sẽ được đào thải qua nước tiểu sau khi sử dụng.

Kỹ thuật DSA cung cấp hình ảnh rõ nét của các mạch máu, cho phép bác sĩ xác định chính xác các vấn đề liên quan đến mạch máu. Đây là công cụ mạnh mẽ giúp bác sĩ can thiệp mạch máu một cách hiệu quả, từ đó chẩn đoán và điều trị các bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến hệ thống mạch máu.

Kỹ thuật chụp DSA hỗ trợ chẩn đoán hay điều trị bệnh gì?

Mạch máu có nhiệm vụ chính là dẫn máu đến tất cả các cơ quan trong cơ thể. Do đó, khi gặp vấn đề hoặc bệnh lý liên quan đến mạch máu ở bất kỳ cơ quan nào, kỹ thuật DSA có thể được sử dụng để chẩn đoán và điều trị hiệu quả. Kỹ thuật này thường mang lại kết quả ấn tượng nhờ vào khả năng can thiệp với mức độ xâm lấn tối thiểu, đem lại hiệu quả vượt trội trong việc xử lý các vấn đề về mạch máu.

Chụp mạch máu số hóa xóa nền hỗ trợ chẩn đoán bệnh lý

Kỹ thuật chụp mạch máu DSA được áp dụng để chẩn đoán nhiều loại bệnh lý liên quan đến mạch máu ở các vùng khác nhau của cơ thể, bao gồm:

• Bệnh lý dị dạng mạch máu não như phình động mạch não, thông động - tĩnh mạch não, hẹp động mạch não, và dị dạng động - tĩnh mạch.
• Bệnh lý dị dạng mạch vùng đầu và cổ, chẳng hạn như thông động - tĩnh mạch và giả phình động mạch.
• Đánh giá tình trạng tắc nghẽn động mạch, tĩnh mạch hoặc xuất huyết mạch máu.
• Xem xét mạch máu cung cấp máu cho khối u não, cả trong và ngoài trục.
• Đánh giá mạch máu cung cấp máu cho khối u vùng đầu, mặt, cổ, cũng như tình trạng chảy máu do chấn thương, xâm lấn khối u, hoặc chảy máu mũi.
• Đánh giá tuần hoàn bàng hệ và thực hiện thử nghiệm nút mạch để kiểm tra hệ thống tuần hoàn bàng hệ.

Chụp DSA can thiệp điều trị một số bệnh lý

DSA giúp can thiệp điều trị các bệnh lý bao gồm:

• Điều trị bít tắc túi phình động mạch não: Can thiệp để xử lý túi phình động mạch não, dù đã vỡ hay chưa.
• Điều trị các dị dạng mạch máu não: Bao gồm các tổn thương thông động - tĩnh mạch trong và ngoài sọ, dị dạng mạch máu tủy - cột sống và các dị dạng mạch máu ngoại biên.
• Điều trị hẹp động mạch: Thực hiện nong và đặt stent cho các tổn thương hẹp động mạch trong và ngoài sọ cũng như hẹp - tắc động mạch vành.
• Cấp cứu can thiệp trong đột quỵ: Lấy huyết khối động mạch não trong trường hợp đột quỵ do tắc động mạch lớn.
• Điều trị bệnh lý tim bẩm sinh: Bao gồm thông liên nhĩ, thông liên thất, còn ống động mạch và các bệnh lý tương tự.
• Điều trị rối loạn nhịp tim: Sử dụng kỹ thuật đốt điện sinh lý (EP), đặt máy tạo nhịp tạm thời hoặc vĩnh viễn.
• Điều trị ho ra máu nặng: Bao gồm các bệnh lý phổi và chảy máu mũi.
• Điều trị phình và dị dạng động mạch phổi: Điều trị phình động mạch phổi, dị dạng mạch máu và thuyên tắc các nhánh lớn động mạch phổi.
• Điều trị phình động mạch chủ: Thực hiện đặt stent graft để điều trị phình động mạch chủ.
• Điều trị hẹp mạch máu tạng: Thực hiện nong hoặc đặt stent cho các tình trạng hẹp động mạch thận, gan, lách, chậu và mạc treo tràng trên.
• Điều trị chảy máu các tạng: Bít tắc mạch trong trường hợp chảy máu gan, lách, thận do chấn thương, u, phẫu thuật, sinh thiết, hoặc chảy máu đường tiêu hóa.
• Điều trị tổn thương mạch máu các tạng: Bao gồm thông động - tĩnh mạch, phình mạch máu tạng, u xơ tử cung, phì đại tuyến tiền liệt và cường lách.
• Hóa trị tại chỗ qua đường động mạch: Kết hợp nút mạch trong điều trị ung thư gan nguyên phát hoặc di căn gan (cTACE, DEB-TACE).
• Điều trị hẹp và tắc động mạch ngoại biên: Nong và đặt stent cho các trường hợp hẹp, tắc động mạch ngoại biên và tắc cầu tay chạy thận nhân tạo.

Chụp mạch máu số hóa xóa nền có nguy hiểm không?

Thực hiện chụp mạch máu số hóa xóa nền thường không gây cảm giác đau đớn, nhưng bạn có thể cảm thấy một chút khó chịu khi thuốc cản quang được tiêm vào cơ thể. Nếu bạn cảm thấy lo lắng, bác sĩ có thể xem xét việc sử dụng thuốc an thần, mặc dù điều này thường không cần thiết.

Một số biến chứng có thể xảy ra sau khi thực hiện DSA được phân loại thành hai nhóm chính là biến chứng tại chỗ và biến chứng toàn thân.

• Biến chứng tại chỗ (ở vị trí tiêm) bao gồm: Hình thành cục máu đông, tổn thương mô xung quanh, giả phình mạch, rò rỉ động - tĩnh mạch.
• Biến chứng toàn thân có thể xảy ra gồm: Thuyên tắc do huyết khối, thuyên tắc khí, bóc tách mạch máu, tổn thương thận.

Chụp mạch máu số hóa xóa nền (DSA) đã và đang đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán và điều trị nhiều bệnh lý mạch máu. Với độ chính xác cao và tính xâm lấn tối thiểu, DSA đã trở thành một công cụ không thể thiếu trong y học hiện đại, giúp bác sĩ đưa ra những quyết định điều trị chính xác và kịp thời cho bệnh nhân. Hy vọng bài viết trên đã mang lại những thông tin hữu ích dành cho bạn đọc.