Có nên cắt amidan không? Khi nào có thể cắt amidan?

Có nên cắt amidan không là câu hỏi mà nhiều người thường đặt ra khi gặp phải tình trạng viêm amidan. Việc quyết định có nên phẫu thuật cắt amidan hay không cần dựa trên nhiều yếu tố. Bài viết này sẽ phân tích những khía cạnh cần xem xét trước khi đưa ra quyết định cuối cùng về việc cắt amidan.

Có nên cắt amidan không?

Viêm amidan có thể gây ra nhiều vấn đề cho đường hô hấp, như đau họng, khó nuốt, và ngưng thở khi ngủ. Phương pháp điều trị ban đầu thường được khuyến nghị là chăm sóc tại nhà, bao gồm chế độ dinh dưỡng hợp lý và cải thiện lối sống. Nếu viêm amidan do vi khuẩn, bác sĩ có thể kê đơn kháng sinh để điều trị. Trong trường hợp viêm amidan tái phát nhiều lần, phẫu thuật cắt amidan có thể là giải pháp được xem xét.

Phẫu thuật này nhằm mục đích loại bỏ hoàn toàn amidan khẩu cái thông qua một vết mổ xung quanh amidan, giữa mô amidan và cơ thành họng. Những người thường xuyên gặp phải triệu chứng như đau họng, ngưng thở khi ngủ, hoặc ngáy do viêm amidan có thể được chỉ định phẫu thuật. Tuy nhiên, trước khi quyết định, bác sĩ sẽ xem xét nhiều yếu tố như tuổi tác, nguyên nhân viêm, mức độ nghiêm trọng của tình trạng, cũng như ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe của bệnh nhân.

Người lớn có nên cắt amidan không?

Câu hỏi về việc có nên cắt amidan ở người lớn thường được nhiều người quan tâm. Theo ý kiến của các chuyên gia, quyết định cắt amidan ở người trưởng thành phụ thuộc vào tình trạng viêm amidan cụ thể.

Amidan là một phần của hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các nhiễm trùng. Do đó, nó đóng vai trò quan trọng đối với trẻ nhỏ và thanh thiếu niên, thực hiện nhiệm vụ "canh gác" và phản ứng với vi khuẩn xâm nhập qua mũi và miệng. Mặc dù amidan hoạt động mạnh mẽ trong những năm đầu đời và sau đó có xu hướng thoái hóa, người lớn vẫn có thể gặp phải tình trạng viêm amidan.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm amidan ở người lớn, đặc biệt liên quan đến lối sống và thói quen sinh hoạt như: Hút thuốc lá, uống rượu bia và các chất kích thích khác. Ngoài ra, tính chất công việc và môi trường làm việc cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc viêm amidan. Sống trong môi trường ô nhiễm mà không có biện pháp bảo vệ cũng góp phần làm tăng tỷ lệ mắc bệnh. Một số người có thể đã bị viêm amidan trong thời thơ ấu và trải qua nhiều lần tái phát, dẫn đến tình trạng mãn tính, tiếp tục gặp vấn đề về amidan khi trưởng thành.

Đối với những trường hợp viêm amidan tái phát nhiều lần, bên cạnh việc điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ, các biện pháp chăm sóc tại nhà cũng rất quan trọng. Ở giai đoạn viêm amidan nhẹ, nếu được chăm sóc chu đáo, bệnh có thể tự khỏi trong vòng 4-7 ngày hoặc sau khi sử dụng thuốc kháng sinh. Tuy nhiên, nếu tình trạng tái phát thường xuyên, bác sĩ có thể xem xét phẫu thuật.

Người lớn có thể được chỉ định cắt amidan trong các trường hợp sau:

• Nhiễm trùng amidan mãn tính: Đây là lý do phổ biến nhất. Những người trưởng thành thường gặp phải viêm amidan tái phát nhiều lần trong năm hoặc bị đau họng và sưng amidan do nhiễm trùng kéo dài ít nhất 3 tháng. Cơn đau họng có thể giảm khi dùng thuốc kháng sinh, nhưng lại tái phát ngay sau đó.
• Khó thở khi ngủ: Viêm amidan quá phát có thể gây tắc nghẽn đường hô hấp trên, dẫn đến ngưng thở khi ngủ.
• Áp xe hoặc tích tụ mủ: Tình trạng này có thể khiến hơi thở có mùi khó chịu.
• Ung thư: Nếu phát hiện khối u ở một hoặc cả hai amidan, phẫu thuật cắt amidan có thể là phần trong kế hoạch điều trị.

Có nên cắt amidan cho trẻ không?

Trẻ em là đối tượng dễ mắc viêm amidan, điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng vui chơi, phát triển thể chất và việc học tập. Chính vì vậy, nhiều phụ huynh thường băn khoăn về việc có nên thực hiện phẫu thuật cắt amidan cho con hay không. Giống như ở người lớn, việc chỉ định cắt amidan cho trẻ phụ thuộc vào tần suất và mức độ nghiêm trọng của các đợt viêm. Khi viêm amidan không thuyên giảm với các phương pháp điều trị bảo tồn, kéo dài và có nguy cơ gây ảnh hưởng đến các cấu trúc lân cận cũng như các cơ quan khác, bác sĩ sẽ khuyến nghị phẫu thuật.

Cắt amidan có thể được thực hiện ở trẻ nhỏ và thanh thiếu niên. Hai trường hợp thường được xem xét là: ngưng thở khi ngủ và viêm amidan tái phát. Khi amidan phát triển quá mức, nó có thể làm tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ đường hô hấp, gây ra các vấn đề như ngáy to, ngừng thở, giật mình giữa đêm và còi cọc. Do đó, phẫu thuật cắt amidan có thể cần thiết để bảo đảm sự phát triển bình thường của trẻ.

Ngoài ra, nếu trẻ bị viêm amidan tái phát hơn 7 lần trong một năm, hơn 5 lần mỗi năm trong 2 năm liên tiếp, hoặc hơn 3 lần mỗi năm trong 3 năm, việc phẫu thuật cắt amidan cũng sẽ được xem xét trong kế hoạch điều trị.

Amidan có mủ có nên cắt không?

Amidan có mủ là triệu chứng thường gặp của viêm amidan, có thể do nhiều nguyên nhân như áp xe hoặc viêm amidan hốc mủ. Ung thư vòm họng cũng có thể gây ra dấu hiệu tương tự, như chảy mủ, chảy máu mũi và mệt mỏi. Vì vậy, người bệnh nên đến cơ sở chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác. Khi xác định viêm amidan có mủ, bác sĩ thường kê kháng sinh, có thể kèm theo chọc hút hoặc phẫu thuật dẫn lưu mủ. Nếu tình trạng này kéo dài hoặc tái phát, phẫu thuật có thể được xem xét để ngăn ngừa biến chứng.

Có nên cắt amidan hốc mủ không?

Amidan hốc mủ là dạng viêm amidan mãn tính, xảy ra khi amidan tích tụ vi khuẩn và thức ăn thừa, dẫn đến hình thành mủ. Triệu chứng bao gồm sưng đau và có mủ, và tình trạng này có thể gây biến chứng cho tai, mũi. Nếu không được điều trị, viêm amidan hốc mủ có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như nhiễm trùng máu hoặc suy tim. Cắt amidan thường chỉ được xem xét khi bệnh nặng, gây tắc nghẽn đường hô hấp hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe tổng quát.

Có nên cắt amidan mạn tính?

Có nên cắt amidan hay không là câu hỏi quan trọng đối với những người bị viêm amidan mạn tính, tình trạng này kéo dài hơn hai tuần và thường xuyên tái phát. Viêm amidan mạn tính có thể chia thành hai loại: xơ teo amidan và viêm amidan hốc mủ do tích tụ thức ăn và vi khuẩn. Nếu không điều trị đúng cách, tình trạng này có thể dẫn đến viêm amidan quá phát và áp xe, gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Điều trị viêm amidan mạn tính có thể là bảo tồn hoặc phẫu thuật, tùy thuộc vào tình trạng cụ thể. Những bệnh nhân có hệ miễn dịch yếu hoặc viêm amidan tái phát từ 4 - 5 lần mỗi năm thường được khuyến nghị phẫu thuật để loại bỏ ổ viêm và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Amidan quá phát có nên cắt hủy?

Viêm amidan quá phát là một tình trạng phổ biến, đặc biệt trong trường hợp viêm amidan mãn tính. Khi amidan phát triển quá mức, chúng sẽ phình to và gây hẹp eo họng, dẫn đến khó khăn trong việc ăn uống, phát âm và hô hấp. Tình trạng amidan quá phát được phân loại thành 4 cấp độ dựa trên mức độ tắc nghẽn:

• Độ I: Eo họng bị hẹp dưới 25%.
• Độ II: Eo họng bị hẹp từ 25 - 50%.
• Độ III: Eo họng bị hẹp từ 50 - 75%.
• Độ IV: Eo họng bị hẹp trên 75%.

Người bị viêm amidan quá phát thường gặp phải các vấn đề về giấc ngủ như ngáy và ngưng thở. Khi amidan quá phát đạt từ cấp độ III trở lên, nó có thể ảnh hưởng đến giọng nói và tăng nguy cơ biến chứng. Dựa vào cấp độ quá phát của amidan và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, bác sĩ sẽ quyết định liệu nên áp dụng phương pháp điều trị nội khoa hay thực hiện phẫu thuật cắt amidan.

Amidan to có nên cắt không?

Amidan to thường gặp ở trẻ em và đôi khi ở người lớn. Một số trẻ trong độ tuổi mẫu giáo có amidan lớn mà không có vấn đề gì, vì đây là thời kỳ amidan hoạt động mạnh để hỗ trợ miễn dịch. Tuy nhiên, amidan cũng có thể phình to khi bị viêm họng do virus hoặc vi khuẩn, cũng như do dị ứng hoặc tiếp xúc với chất kích thích. Nếu amidan to mà không gây triệu chứng, thường không cần điều trị, và chúng có thể teo lại khi trẻ lớn lên. Nhiều trường hợp viêm amidan cũng có thể tự khỏi. Tuy nhiên, nếu tình trạng viêm kéo dài và gây tắc nghẽn, bác sĩ có thể khuyên nên cắt amidan.

Khi nào có thể cắt amidan?

Amidan có thể bị viêm do vi khuẩn và virus, nhưng nếu vẫn hoạt động tốt và không ảnh hưởng đến sức khỏe, không cần phải cắt.

Cắt amidan thường được chỉ định trong các trường hợp sau: 

• Viêm amidan tái phát nhiều lần trong năm, xuất hiện áp xe gây biến chứng như viêm xoang, viêm tai giữa, gây ra các vấn đề nghiêm trọng ở tim, thận,...
• Amidan phì đại cản trở hô hấp, gây khó khăn trong ăn uống hoặc giấc ngủ 
• Có dấu hiệu nghi ngờ ác tính.

Khuyến nghị cắt amidan ở trẻ em thường bắt đầu từ 5 tuổi, nhưng nếu trẻ dưới 5 tuổi thường xuyên bị viêm amidan và ảnh hưởng đến phát triển thể chất, phẫu thuật cũng có thể được xem xét.

Cắt amidan có lợi ích gì?

Phẫu thuật cắt amidan giúp giảm đáng kể số lần viêm họng trong năm. Sau khi cắt amidan, bệnh nhân không còn bị viêm amidan, mặc dù các mô khác trong họng vẫn có thể bị nhiễm trùng.

Nghiên cứu cho thấy, bệnh nhân viêm amidan có thể bị đau họng 2 - 7 lần trong 6 tháng, trong khi người đã phẫu thuật chỉ gặp tình trạng này khoảng 1 lần trong cùng thời gian.

Lợi ích của phẫu thuật tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng. Ngoài việc đau họng và khó khăn khi ăn, cắt amidan còn cải thiện chất lượng cuộc sống, giảm ngưng thở khi ngủ, và ngăn ngừa hơi thở có mùi, từ đó giúp bệnh nhân tự tin hơn và giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.

Những lưu ý sau khi cắt amidan

Chế độ ăn uống

Sau phẫu thuật cắt amidan, người bệnh cần uống nhiều nước và ăn thực phẩm mềm, mát trong tuần đầu. Nếu cảm thấy ổn, có thể chuyển sang thức ăn đặc. Tránh các món cứng và nóng để không kích thích vùng phẫu thuật. Thực phẩm khuyến nghị bao gồm nước, trà, kem, sinh tố, sữa chua và khoai tây nghiền.

Vệ sinh họng miệng

Vệ sinh răng miệng sau khi cắt amidan rất quan trọng để ngăn ngừa biến chứng. Sau 24 giờ, người bệnh có thể đánh răng bằng bàn chải lông mềm và nhẹ nhàng. Các bước đánh răng đúng cách bao gồm:

• Đặt bàn chải nghiêng 45 độ so với nướu.
• Đánh nhẹ từng nhóm răng.
• Vệ sinh lưỡi và súc miệng bằng nước muối sinh lý.

Tránh sử dụng nước súc miệng có cồn, vì có thể làm tổn thương niêm mạc và gây chảy máu. Nếu pha nước muối tại nhà, hãy dùng 9 gam muối với 1 lít nước đun sôi để nguội. Hạn chế khạc nhổ mạnh để bảo vệ vết thương.

Tóm lại, việc quyết định có nên cắt amidan không là một vấn đề cần được cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên tình trạng sức khỏe cụ thể của từng bệnh nhân. Mặc dù amidan có vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch, nhưng khi viêm amidan trở thành mãn tính, gây khó chịu và tiềm ẩn nhiều biến chứng, phẫu thuật có thể là giải pháp hợp lý. Tốt nhất là bệnh nhân cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán đúng và đưa ra quyết định phù hợp.