Cùng tìm hiểu về tế bào gốc thần kinh và ứng dụng của nó

Tế bào gốc thần kinh là gì? Tế bào gốc thần kinh có thể ứng dụng để điều trị bệnh lý nào? Mời bạn đọc hãy theo dõi bài viết dưới đây để hiểu thêm về tế bào gốc thần kinh cũng như tìm lời giải đáp cho các câu hỏi trên.

Tế bào gốc thần kinh là gì?

Tế bào gốc thần kinh chính là một loại tế bào gốc rất đặc biệt có khả năng tự tái tạo và chuyển hóa thành các tế bào thần kinh khác trong hệ thần kinh. Đây là những tế bào không có cam kết của hệ thần kinh và là tế bào nguyên thủy nhất, có thể tạo ra một loạt các tế bào chuyên biệt hơn của hệ thần kinh trung ương cũng như hệ thần kinh ngoại vi.

Phần lớn các tế bào trong tế bào gốc thần kinh đều là các tế bào chưa biệt hóa, có nguồn gốc từ hệ thần kinh trung ương. Những tế bào này có khả năng tự đổi mới, tạo ra các tế bào con cũng như biệt hóa thành tế bào thần kinh, tế bào dẫn truyền, tế bào thần kinh đệm, tế bào glia và các tế bào thần kinh khác,... Chúng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cả quá trình phát triển phôi thai và hình thành thần kinh trưởng thành.

Bên cạnh đó, các tế bào gốc thần kinh cũng có khả năng tự sao chép, tái tạo không giới hạn. Việc này sẽ giúp các tế bào có thể phục hồi và duy trì các chức năng của hệ thần kinh sau khi bị bệnh thần kinh hay gặp chấn thương.

Tế bào gốc thần kinh có thể điều trị bệnh gì?

Ứng dụng tế bào gốc thần kinh trong việc điều trị bệnh chính là một tiềm năng lớn của y học giúp mở ra cơ hội điều trị hàng loạt bệnh, rối loạn có liên quan đến hệ thần kinh. Các nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng trên con người và động vật đã cho thấy, tế bào thần kinh có công dụng tốt trong việc điều trị một số các bệnh lý như:

• Bệnh Parkinson: Bệnh Parkinson là một rối loạn thần kinh khi các neron bị mất đi hoặc bị tổn thương do sự giảm sút của tế bào dẫn truyền vùng vỏ não, thuộc phạm vi hạch nền điều khiển. Ứng dụng tế bào gốc thần kinh trong việc điều trị bệnh Parkinson hiện nay đã hỗ trợ tạo ra các tế bào thần kinh mới có khả năng tạo ra dopamine đồng thời giải phóng các cytokine, giúp cho tế bào gốc biệt hóa thành các tế bào thần kinh.
• Bệnh Alzheimer và các rối loạn thần kinh khác: Kết quả nghiên cứu đã cho thấy tế bào gốc thần kinh của con người có tiềm năng hỗ trợ điều trị bệnh mất trí nhớ cũng như các rối loạn thần kinh khác rất hiệu quả bằng cách tái tạo và thay thế dần các tế bào thần kinh bị tổn thương.
• Đột quỵ: Đột quỵ là tình trạng khẩn cấp, xảy ra khi việc cung cấp máu cho các vùng não không đủ, bị suy giảm hay hoàn toàn bị chặn lại. Từ đó gây ra một loạt các biến chứng ảnh hưởng xấu đến khả năng di chuyển, ngôn ngữ và cả trí nhớ của người bệnh. Nhờ phương pháp trị liệu tế bào gốc, các bác sĩ đã có thể điều trị thành công bệnh đột quỵ, thúc đẩy sự hồi phục của các tế bào thần kinh trong khu vực bị tổn thương một cách tối đa.

Không chỉ có thế, tế bào gốc thần kinh cũng hỗ trợ điều trị cho một số bệnh lý khác như chấn thương cột sống, bệnh đa xơ cứng, tự kỷ,...

Ưu và nhược điểm của các tế bào gốc thần kinh

Tế bào gốc thần kinh mang lại cho lĩnh vực y khoa một số ưu điểm như:

• Khả năng chuyển hóa và tự tái tạo: Tế bào gốc thần kinh có khả năng chuyển hóa và tự tái tạo thành các loại tế bào thần kinh khác trong hệ thần kinh. Chúng có khả năng tham gia vào việc phục hồi, tái tạo lại các tế bào bị tổn thương.
• An toàn, không xâm lấn: Phương pháp điều trị bằng tế bào gốc thần kinh không xâm lấn và có độ an toàn cao. Tuyệt đối không gây tổn hại đến sức khỏe và thời gian phục hồi vô cùng nhanh chóng.

Tuy nhiên, tế bào gốc thần kinh vẫn còn tồn tại một số nhược điểm cần khắc phục như:

• Kiểm soát và điều tiết: Mặc dù có thể tự tái tạo và biến hóa thế nhưng tế bào gốc chưa có khả năng điều tiết và kiểm soát một cách rõ ràng. Tình trạng này có thể dẫn tới nguy cơ gốc thần kinh phát triển quá mức, tạo thành một số tế bào, khối u không mong muốn.
• Phản ứng miễn dịch: Sử dụng tế bào gốc thần kinh, đặc biệt là các tế bào gốc thần kinh dị ghép vẫn có khả năng tạo ra phản ứng miễn dịch với cơ thể. Sử dụng tế bào gốc thần kinh có nguồn không phù hợp sẽ dẫn đến sự phản kháng từ hệ miễn dịch của cơ thể.
• Cần nghiên cứu, thử nghiệm thêm: Tế bào gốc thần kinh có tiềm năng lớn trong việc điều trị bệnh nhưng để áp dụng được một cách rộng rãi trong y học sẽ cần thêm nhiều thời gian và chi phí để thực hiện các nghiên cứu, thử nghiệm lâm sàng.

Như vậy, chắc hẳn qua bài viết này, bạn đọc đã hiểu thêm về khả năng hỗ trợ điều trị bệnh của các tế bào gốc thần kinh. Hy vọng với những thông tin được chia sẻ trong bài viết, bạn đọc sẽ có thêm những kiến thức bổ ích trong việc điều trị bệnh.