Dấu hiệu cho thấy trẻ bị kích thích thần kinh và cách giải quyết

Trẻ nhỏ, giống như người lớn đều có thể bị kích thích thần kinh do những yếu tố xung quanh. Âm thanh ồn ào, sự hiện diện của người lạ, hoặc việc thay đổi môi trường sống có thể gây ra những cảm xúc mạnh mẽ, khiến trẻ cảm thấy không thoải mái. Việc nhận diện sớm những dấu hiệu trẻ bị kích thích thần kinh không chỉ giúp cha mẹ hiểu rõ tâm trạng của trẻ mà còn giúp tạo ra một môi trường an toàn và thoải mái hơn cho sự phát triển của trẻ.

Thế nào là trẻ bị kích thích thần kinh?

Trẻ thường bị kích thích thần kinh khi phải trải qua những cảm giác vượt quá khả năng chịu đựng hoặc khác với những gì đã quen thuộc. Mỗi em bé là một cá thể riêng biệt và có những trẻ thường nhạy cảm hơn với kích thích từ bên ngoài.

Kích thích thần kinh ở trẻ em là hiện tượng khá phổ biến, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh trong khoảng thời gian từ 2 tuần đến 3 - 4 tháng tuổi. Trong giai đoạn này, trẻ chưa hoàn toàn phát triển khả năng điều chỉnh cảm xúc và phản ứng với môi trường xung quanh.

Ngoài ra, ở trẻ lớn hơn, như trẻ mẫu giáo, cũng có thể trải qua trạng thái kích thích thần kinh, chẳng hạn như cảm giác chán nản sau một ngày dài hoạt động vui chơi cùng gia đình và bạn bè. Hiểu rõ nguyên nhân và đặc điểm của sự kích thích thần kinh ở trẻ sẽ giúp cha mẹ có những cách ứng phó hợp lý và hỗ trợ trẻ tốt hơn.

Những cơ hội khám phá cuộc sống giúp trẻ phát triển kỹ năng và mở rộng hiểu biết, nhưng bên cạnh đó, thời gian nghỉ ngơi cũng vô cùng cần thiết để trẻ có thể cân bằng cuộc sống. Khi trẻ bị kích thích thần kinh, cảm giác mệt mỏi và choáng ngợp thường xuất hiện, gây ảnh hưởng tiêu cực đến tâm trạng và sức khỏe. Trong những trường hợp như vậy, việc trấn tĩnh cho trẻ và đưa chúng trở về không gian yên tĩnh, quen thuộc sẽ giúp trẻ cảm thấy an toàn và thoải mái hơn.

Dấu hiệu trẻ bị kích thích thần kinh

Mỗi trẻ thường có biểu hiện khác nhau khi bị kích thích thần kinh. Tuy nhiên có những đặc điểm chung sau đây:

• Quấy khóc hoặc cơn giận dữ: Trẻ có thể khóc liên tục hoặc có những cơn giận dữ mà không rõ nguyên nhân.
• Khó ngủ: Trẻ có thể gặp khó khăn khi đi vào giấc ngủ hoặc thường xuyên thức dậy giữa đêm, biểu hiện sự bất an.
• Hành vi bám chặt: Trẻ có thể tìm cách bám chặt vào cha mẹ hoặc người chăm sóc, thể hiện sự cần thiết về cảm giác an toàn.
• Thay đổi hành vi: Trẻ có thể trở nên hung hăng hoặc khó chịu hơn bình thường, như cắn, đấm hoặc đánh đổ đồ chơi.
• Giảm khả năng tập trung: Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc tập trung vào một hoạt động nào đó và dễ bị phân tâm.
• Bồn chồn và di chuyển liên tục: Trẻ có thể không ngồi yên, thường xuyên di chuyển hoặc nhảy múa để xả stress.
• Thể hiện lo lắng hoặc sợ hãi: Trẻ có thể trở nên nhút nhát, sợ hãi trước những tình huống mới hoặc không quen thuộc.
• Dễ bị kích thích bởi âm thanh hoặc ánh sáng: Trẻ có thể phản ứng mạnh với âm thanh lớn hoặc ánh sáng chói, cho thấy sự nhạy cảm cao.
• Khiến trẻ không muốn giao tiếp: Trẻ có thể trở nên ít giao tiếp, không muốn chơi đùa với bạn bè hoặc tham gia vào các hoạt động nhóm.

Làm gì khi trẻ bị kích thích thần kinh?

Phụ huynh thường rất lo lắng khi thấy trẻ bị kích thích thần kinh. Như vậy điều cần làm là ổn định ngay cảm xúc của trẻ và một số cách có thể áp dụng như sau:

Tìm không gian yên tĩnh

Đưa trẻ đến một nơi yên tĩnh như phòng ngủ hoặc góc yên tĩnh trong nhà. Đặt trẻ nằm trong nôi hoặc xe đẩy và phủ một chiếc chăn mỏng để tạo cảm giác an toàn.

Quấn trẻ

Bạn có thể thử cách quấn trẻ trong một lớp chăn hoặc vải giúp hạn chế kích thích từ bên ngoài, tương tự như khi được cha mẹ ôm ấp. Hành động này giúp trẻ cảm thấy được bảo vệ và thư giãn hơn. Việc này nên áp dụng với những trẻ nhỏ, chưa biết đi.

Trường hợp đối với trẻ lớn hơn, các biện pháp sau đây có thể được áp dụng như:

• Giảm tiếng ồn: Tắt ti vi, đài hoặc bất kỳ thiết bị nào có thể gây ra tiếng ồn. Bế trẻ vào một phòng yên tĩnh để giúp trẻ dễ dàng hồi phục lại cảm xúc.
• Dạy trẻ cách diễn đạt cảm xúc: Hướng dẫn trẻ cách diễn tả cảm xúc của mình bằng lời. Bạn có thể nói: “Mẹ thấy con đang buồn” hoặc “Con có mệt không?” để trẻ cảm thấy được thấu hiểu.
• Tham gia các hoạt động tĩnh: Ngồi cạnh trẻ và tham gia vào các hoạt động nhẹ nhàng như đọc sách, hát ru hoặc chỉ đơn giản là vỗ nhẹ lưng. Những hoạt động này giúp trẻ cảm thấy bình yên và thoải mái.
• Khuyến khích trẻ dành thời gian riêng cho bản thân: Đối với trẻ, việc có thời gian ở một mình là rất quan trọng. Trẻ có thể tự do chơi đùa hoặc chỉ cần thư giãn mà không bị làm phiền.

Để đạt được hiệu quả khi giải quyết vấn đề trẻ bị kích thích thần kinh thì điều các bậc phụ huynh cần làm là quan sát, điều chỉnh hoạt động cho phù hợp với từng trẻ. Bởi vì mỗi trẻ sẽ có ngưỡng chịu đựng sự kích thích, tác động khác nhau.

Cách chung nhất để giảm tải sự kích thích cho trẻ là đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, cần phải dành thời gian trong ngày cho việc nghỉ ngơi và thư giãn, bên cạnh thời gian ngủ. Đối với trẻ lớn hơn cần thời gian nhiều hơn cho các hoạt động ngoại khóa. Hãy để cho trẻ được tự do lựa chọn môn học yêu thích của mình. Trẻ nên tham gia một hoặc hai môn học ngoại khóa mà trẻ thực sự yêu thích, như thể thao hoặc âm nhạc. Những hoạt động này không chỉ giúp trẻ phát triển kỹ năng mà còn tạo cơ hội kết bạn.

Việc giữ cho trẻ có thời gian yên tĩnh và cân bằng giữa hoạt động và nghỉ ngơi là rất quan trọng. Nếu trẻ cảm thấy quá tải từ các hoạt động xung quanh, hãy điều chỉnh để tạo ra một môi trường sống lành mạnh và hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ. Chăm sóc sức khỏe tinh thần cho trẻ là một hành trình dài, nhưng với sự quan tâm và nỗ lực, chúng ta có thể xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện của trẻ.

Bài viết trên đã cho bạn những thông tin về dấu hiệu cho thấy trẻ bị kích thích thần kinh và cách giải quyết. Mặc dù các bậc phụ huynh đều nỗ lực quan tâm con nhưng chưa chắc trẻ sẽ tránh khỏi những tác động bên ngoài. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc hỗ trợ, hãy tham khảo ý kiến từ các bác sĩ hoặc tìm kiếm tài liệu đáng tin cậy để làm phong phú thêm kiến thức của mình.