Đột quỵ và nhồi máu cơ tim khác nhau như thế nào?

Đột quỵ và nhồi máu cơ tim có điểm chung đều là bệnh lý của hệ tuần cơ thể, cần được phát hiện và xử lý khẩn cấp, kịp thời. Để hiểu rõ hơn về đột quỵ và nhồi máu cơ tim, mời bạn đọc hãy theo dõi bài viết dưới đây.

Tìm hiểu về đột quỵ và nhồi máu cơ tim

Nhồi máu cơ tim là gì?

Nhồi máu cơ tim là tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi một phần hoặc thậm chí toàn bộ động mạch vành phải, vành trái hoặc các nhánh của chúng bị tắc nghẽn. Tình trạng này gây cho vùng cơ tim không còn nhận được đủ oxy và chất dinh dưỡng, dẫn đến hoại tử. Hậu quả là chức năng bơm máu của tim bị suy giảm, tạo ra tác động lan rộng như suy tim, sốc tim hoặc thậm chí là tử vong do tim ngừng hoạt động.

Nguyên nhân chủ yếu của hiện tượng này thường xuất phát từ xơ vữa động mạch, một quá trình dần dần tạo ra mảng xơ vữa bám vào thành động mạch. Các tình trạng có nguy cơ cao gặp xơ vữa động mạch thường bao gồm tăng huyết áp; lạm dụng chất kích thích như rượu bia, thuốc lá; rối loạn lipid máu và đái tháo đường (tiểu đường).

Triệu chứng của bệnh nhân mắc nhồi máu cơ tim thường bao gồm cảm giác đau nhức, sưng và tê tại vùng bị tắc nghẽn. Mức độ đau này thay đổi từ cảm giác đè nặng đến đau đớn như bị dao đâm, siết chặt.

Cơn đau có thể lan tỏa lên cổ, hàm dưới, vai trái, lưng hoặc cả bụng. Thời gian kéo dài của đau thường là từ 20 - 30 phút hoặc thậm chí còn dài hơn. Ngoài ra, các triệu chứng khác bao gồm khó thở, vùng ngực đổ mồ hôi, hoa mắt, chóng mặt và thậm chí ngất xỉu.

Khi được chẩn đoán mắc nhồi máu cơ tim, bệnh nhân thường cần hít oxy để hỗ trợ, sử dụng thuốc giảm đau ngực, kiểm soát nhịp tim và tăng cường co bóp cơ tim. Một số trường hợp cần can thiệp bằng phẫu thuật mạch vành để khắc phục vấn đề.

Đột quỵ là gì?

Cơn đột quỵ xảy ra khi dòng máu tới một phần của não bị gián đoạn hoặc suy giảm đột ngột do huyết khối hoặc xuất huyết, dẫn đến tình trạng thiếu oxy và dưỡng chất, gây ra sự suy giảm về cung cấp dưỡng chất cho mô não. Nếu không có sự cải thiện, chỉ sau vài phút, các tế bào não bắt đầu bị tổn thương và chết.

Có hai nguyên nhân chính thường gặp gây ra cơn đột quỵ là:

• Đột quỵ nhồi máu não (Ischemic Stroke): Xảy ra khi mạch máu tới não bị tắc nghẽn, thường bởi cục máu đông hoặc mảng xơ vữa.
• Đột quỵ xuất huyết não (Hemorrhagic Stroke): Xảy ra khi mạch máu trong não bị vỡ và gây ra xuất huyết trong mô não.

Triệu chứng thường xuất hiện khi bị đột quỵ não sẽ bao gồm sự đột ngột lúng túng về ý thức và nhận thức kém, một số trường hợp nặng có thể gây ra mất ý thức hoàn toàn. Bệnh nhân cũng có thể mất cảm giác và khả năng vận động nửa người, thậm chí bị tê liệt ở tay hoặc chân.

Khi có triệu chứng đột quỵ não, việc cần làm là đưa bệnh nhân đến bệnh viện ngay lập tức để tiến hành các xét nghiệm như chụp CT hoặc MRI sọ não để chẩn đoán đúng tình trạng và thiết lập kế hoạch điều trị kịp thời.

Tóm lại, đột quỵ não xảy ra khi lưu thông máu đến một phần của não bị gián đoạn, gây tình trạng thiếu oxy và dưỡng chất, và đòi hỏi sự can thiệp y tế ngay lập tức để ngăn chặn thiệt hại não một cách tối thiểu.

Đột quỵ và nhồi máu cơ tim khác nhau như thế nào?

Nhồi máu cơ tim là tình trạng mà động mạch vành phải, trái hoặc nhánh của chúng bị tắc nghẽn, có thể là một phần hoặc hoàn toàn, mức độ nguy hiểm tăng dần theo mức độ tắc nghẽn. Vùng cơ tim sẽ bị tác động, gây thiếu hụt oxy và các dưỡng chất, từ đó dẫn đến sự hoại tử và suy giảm chức năng bơm máu. Các hậu quả gồm suy tim hay sốc tim và thậm chí tử vong.

Trong khi đó, đột quỵ là tình trạng phát sinh khi luồng máu đến một phần của não bị gián đoạn, thường do tắc nghẽn mạch máu do huyết khối gây ra hoặc do xuất huyết từ mạch máu. Điều này gây tổn thương nghiêm trọng cho các tế bào não, gây hoại tử và mất chức năng của khu vực bị ảnh hưởng. Tình trạng này cũng có thể gây tử vong nhanh chóng nếu không được can thiệp kịp thời.

Vì vậy, điểm khác biệt cơ bản để phân biệt nhồi máu cơ tim và đột quỵ là việc mạch máu cung cấp cho tim và não bị tác động khác nhau, dẫn đến tổn thương tế bào ở hai cơ quan này.

Cách sơ cứu đột quỵ và nhồi máu cơ tim

Đột quỵ và nhồi máu cơ tim đều là những tình huống khẩn cấp yêu cầu can thiệp y tế ngay lập tức để cứu mạng và ngăn chặn tổn thương nghiêm trọng. Dưới đây là hướng dẫn sơ cứu cơ bản cho cả hai trường hợp:

Sơ cứu đột quỵ:

• Nhận biết triệu chứng: Người bị đột quỵ thường bất ổn về tư thế, lơ mơ, mất khả năng nói chuyện hoặc nói không rõ ràng. Một bên khuôn mặt có thể bị sụp, mất cảm giác hoặc yếu đi. Thường thì một bên cơ thể bị tê liệt hoặc yếu.
• Gọi cấp cứu: Ngay khi bạn nhận ra có triệu chứng đột quỵ, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.
• Giữ cho người bệnh thoải mái: Đặt người bệnh nằm ở tư thế thoải mái, nâng đầu lên một chút nếu có thể.
• Không cho ăn uống: Không cho người bệnh ăn hoặc uống bất cứ món gì.

Sơ cứu nhồi máu cơ tim:

• Gọi cấp cứu: Ngay khi bạn nhận ra có triệu chứng nhồi máu cơ tim (đau ngực kéo dài, áp lực ở ngực, đau lan ra cánh tay trái, hàm dưới, lưng), hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.
• Người bệnh nằm nghỉ: Đặt người bệnh nằm ở tư thế thoải mái, nâng đầu lên một chút nếu có thể.
• Nitroglycerin (nếu có hướng dẫn): Nếu người bệnh đang sử dụng nitroglycerin theo hướng dẫn của bác sĩ, hãy giúp họ sử dụng. Nhưng không đưa nitroglycerin cho người bệnh nếu không được kê đơn.
• Áp dụng RCP (nếu cần): Nếu người bệnh ngưng thở hoặc không có nhịp tim, bạn có thể cần thực hiện RCP (hồi sức tim phổi) theo hướng dẫn của cơ quan y tế.

Lưu ý: Sơ cứu chỉ là bước đầu tiên, quá trình điều trị tiếp theo cần được thực hiện bởi chuyên gia y tế. Trong cả hai trường hợp, gọi cấp cứu là quan trọng nhất để đảm bảo người bệnh nhận được chăm sóc y tế kịp thời.

Qua đây, chắc hẳn bạn đọc đã nắm rõ về sự khác nhau cơ bản của đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Đây đều là những trường hợp khẩn cấp, hãy tìm đến các trợ giúp y tế ngay khi phát hiện ra những dấu hiệu đáng nghi ngờ để kịp thời can thiệp và điều trị, tránh tối đa rủi ro có thể gặp phải.

Xem thêm:

• Đột quỵ có di truyền không?
• Nhận biết dấu hiệu nhồi máu cơ tim và cách xử trí