Hiện tượng mắt nhìn thấy đốm đen: Tìm hiểu nguyên nhân và phương pháp điều trị

Gần đây, nếu bạn bắt đầu thấy những hình ảnh kỳ lạ trôi nổi trước tầm nhìn, chúng có dạng như hình tròn, đốm xám, chấm đen, hoặc như mạng nhện. Đặc biệt, hiện tượng này trở nên rõ ràng hơn khi bạn nhìn lên bầu trời xanh hoặc nhìn vào tờ giấy trắng. Điều này có thể là dấu hiệu của hiện tượng mắt nhìn thấy đốm đen, một vấn đề về thị lực cần được chú ý và điều trị kịp thời để ngăn chặn sự lan rộng tổn thương.

Tìm hiểu về hiện tượng mắt nhìn thấy đốm đen

Buồng dịch kính hoặc buồng pha lê, là một khối gel trong suốt đặt ngay sau thủy tinh thể, không chỉ giữ vai trò trong việc duy trì hình dạng của nhãn cầu mà còn đảm bảo ánh sáng truyền thẳng đến võng mạc.

Do một lý do nào đó, các phân tử collagen trong dịch kính có thể kết tụ lại với nhau, tạo ra các vật thể chơi vơi trong buồng dịch kính. Khi ánh sáng đi vào mắt, bóng của chúng tạo thành các hình dạng như đốm xám, chấm đen, gây ra hiện tượng vẩn đục dịch kính hoặc mắt nhìn thấy đốm đen và ruồi bay trên võng mạc.

Các dấu hiệu đặc trưng của hiện tượng mắt nhìn thấy vệt đen hoặc đốm đen thường bao gồm:

• Hiện tượng quan sát chấm đen, trắng hoặc xám với nhiều hình dạng và kích thước khác nhau như chấm nhỏ, chữ C, chữ X, dấu ngã, dấu phẩy, hình dây dài, hạt tròn… xuất hiện trước tầm nhìn.
• Vật thể không ổn định tại một vị trí và thường trôi nổi, giống như ruồi bay trước mắt, tạo cảm giác cản trở tầm nhìn nhưng lại khó tập trung vào chúng. Đặc biệt, khi người bệnh chuyển động tầm nhìn, vật thể có thể di chuyển.
• Các đốm đen thường trở nên rõ ràng nhất khi người bệnh nhìn vào các bề mặt sáng trống, chẳng hạn như trời xanh, một bức tường trắng, hoặc khi nhìn ra bầu trời nắng.

Nguyên nhân mắt nhìn thấy những đốm đen

Hầu hết các chấm đen trước mắt xuất hiện do sự co cụm của đám protein collagen trong dịch kính mắt, tạo ra những đốm chơi vơi, lơ lửng trong buồng dịch kính. Khi ánh sáng chiếu vào chúng, tạo ra bóng nhỏ in trên võng mạc, gây ra hiện tượng mắt nhìn thấy đốm đen.

Nếu nhận thấy đốm đen kèm theo chớp sáng, hồ quang, có thể là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng như rách võng mạc hoặc bong võng mạc, đòi hỏi sự chăm sóc y tế ngay lập tức. Các nguyên nhân gây chấm đen bao gồm:

• Thay đổi do tuổi tác: Lão hóa dịch kính có thể tạo ra đám đục protein, gây ra bóng nhỏ in trên võng mạc.
• Viêm ở phía sau mắt: Viêm màng bồ đào có thể tạo ra những đốm đen trong dịch kính mắt.
• Chảy máu hoặc xuất huyết trong dịch kính: Có thể do chấn thương, tắc nghẽn mạch máu, tiểu đường, hoặc cao huyết áp.
• Rách võng mạc: Nếu xuất hiện dải xơ co kéo lâu ngày, có thể dẫn đến rách võng mạc và gây mù.
• Phẫu thuật mắt và sử dụng thuốc điều trị: Một số thuốc tiêm vào dịch kính có thể tạo ra bọt khí tạm thời, làm vẩn đục dịch kính. Các phẫu thuật nội nhãn như bơm dầu silicon cũng có thể tạo ra hiện tượng mắt nhìn thấy chấm đen.

Lưu ý rằng nếu bạn gặp phải các dấu hiệu lo lắng, hãy ngay lập tức đến gặp bác sĩ chuyên khoa mắt là quan trọng để đảm bảo chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.

Những ai có nguy cơ bị mắt nhìn thấy đốm đen?

Lão hóa là nguyên nhân chủ yếu gây hiện tượng mắt nhìn thấy đốm đen. Trong quá trình lão hóa, cơ thể sản xuất nhiều gốc tự do, làm biến tính phân tử collagen, tạo ra kết tụ và gây ra hiện tượng ruồi bay. Người già chiếm tỷ lệ lớn trong số người trải qua tình trạng này. Tuy nhiên, vẩn đục dịch kính ở người trẻ cũng đang tăng lên do các nguyên nhân sau:

• Tiếp xúc quá mức với ánh sáng xanh: Sử dụng điện thoại, máy tính bảng, làm việc với máy tính, xem tivi quá thường xuyên có thể gây tổn thương mắt.
• Mắt không được bảo vệ: Làm việc ngoài trời, làm việc với các nguồn ánh sáng có hại mà không đeo kính bảo hộ có thể góp phần vào vẩn đục dịch kính.
• Chế độ ăn không cân đối: Ăn ít rau củ quả, nhiều đường và mỡ cũng làm tăng nguy cơ mắc vẩn đục dịch kính.
• Thói quen thức khuya, ngủ không đủ giấc.
• Lịch sử chấn thương hoặc phẫu thuật mắt.
• Nguy cơ từ các bệnh về khúc xạ mắt và các vấn đề khác như viêm màng bồ đào, đục thủy tinh thể, bong rách võng mạc, viêm võng mạc sắc tố, và bệnh võng mạc tiểu đường.

Đối với cả người già và người trẻ, việc duy trì một lối sống lành mạnh và khám sức khỏe định kỳ là quan trọng để giảm nguy cơ và chăm sóc cho sức khỏe mắt.

Những phương pháp điều trị tình trạng mắt nhìn thấy đốm đen

Trong những trường hợp nhẹ, vết vẩn đục có thể di chuyển rời xa võng mạc theo thời gian và người bệnh có thể nhìn thấy chúng nữa. Cơ thể thích nghi và não bộ có thể bỏ qua chúng. Mặc dù không thể nói rằng vẩn đục dịch kính tự khỏi, nhưng đốm đen có thể không ảnh hưởng đến thị lực nữa.

Tuy nhiên, trong những trường hợp mắt xuất hiện ngày càng nhiều chấm đen, phẫu thuật có thể được đặt ra. Hiện nay, có hai phương pháp phẫu thuật được sử dụng:

• Sử dụng tia laser: Bác sĩ nhãn khoa sử dụng tia laser để phá vỡ các đám vẩn đục trong dịch kính, làm cho chúng rời xa và không nhìn thấy được nữa. Tuy nhiên, phương pháp này không phải luôn đạt được kết quả cao và có rủi ro làm tổn thương võng mạc nếu không chính xác.
• Phẫu thuật cắt dịch kính: Bác sĩ loại bỏ dịch kính bằng phẫu thuật và thay thế nó bằng một dung dịch mô phỏng dịch kính. Phương pháp này không đảm bảo loại bỏ hết đốm đen và có nguy cơ xuất hiện đám vẩn đục mới. Rủi ro của phẫu thuật này bao gồm chảy máu, đục thủy tinh thể sớm, hoặc rách-bong võng mạc.

Cả hai phương pháp đều mang theo nguy cơ biến chứng như nhiễm khuẩn, xuất huyết mắt, tăng nhãn áp, và đục thủy tinh thể. Do đó, chúng thường chỉ được đề xuất cho những trường hợp dịch kính bị đục nặng. Vẩn đục dịch kính, mặc dù không phổ biến nhưng vẫn gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày và đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt về thị lực.

Mắt nhìn thấy đốm đen có nguy hiểm không?

Mặc dù tình trạng mắt nhìn thấy chấm đen không trực tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe hay tính mạng của người bệnh, nhưng khi tiến triển đến giai đoạn nặng, có thể gây che khuất hoàn toàn tầm nhìn, dẫn đến suy giảm thị lực và tạo điều kiện cho các vấn đề mắt nguy hiểm khác như bong rách võng mạc, phù võng mạc, đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng, hay glocom.

Do đó, nếu bạn nhận thấy có chấm đen, vật thể trôi nổi, hoặc bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trong mắt, quan trọng nhất là bạn cần đi khám ngay tại các bệnh viện mắt uy tín. Điều này giúp các bác sĩ có khả năng chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh và đưa ra phương án can thiệp kịp thời để ngăn chặn và điều trị các vấn đề mắt có thể phát triển. Hy vọng với những thông tin trên có thể giúp bạn lựa chọn cách chăm sóc mắt hợp lý và có một đôi mắt khỏe mạnh.