Hội chứng Pica: Nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp điều trị hiệu quả

Hội chứng Pica theo dân gian gọi là chứng ăn bậy. Hội chứng này sẽ khiến bệnh nhân thèm ăn bất kỳ thứ gì kể cả vật không tốt cho sức khỏe, cụ thể như các loại đất đá, cát, đinh bị rỉ sắt,... Theo hướng dẫn y tế trên thế giới, hội chứng này sẽ được xếp vào dạng rối loạn về ăn uống. Mời bạn tham khảo bài viết sau đây để nắm các thông tin cụ thể hơn.

Tìm hiểu đôi nét về hội chứng Pica

Hội chứng Pica là triệu chứng một người thèm ăn các vật thể ngoài thực phẩm và có thể độc hại đến cơ thể như đinh, đất, đá, tóc, bã cà phê, giấy, kim loại, tàn thuốc lá, sỏi, phân động vật, dây thun, dầu gội đầu,… Hội chứng ăn bậy này được ghi nhận chủ yếu khoảng 25 - 30% trẻ em. Một số trường hợp hiếm gặp sẽ xuất hiện ở phụ nữ đang mang thai.

Trong đó, các mẹ bầu mắc phải hội chứng này thường lựa chọn ăn các loại đất, đất sét và bột giặt. Ngoài ra, phụ nữ đang mang thai còn thèm ăn cả que diêm cháy, than, đá xanh, long não, nước đá, kem đánh răng, thạch cao, bã trà, tàn thuốc, phân gà,... Hầu hết các loại này đều không tốt và có nguy cơ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thai kỳ.

Pica thường dễ phát triển ở các đối tượng đang gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần. Tuy nhiên, không phải tất cả những người mắc hội chứng này đều có vấn đề về sức khỏe tâm thần. Ngoài ra, Pica còn xảy ra phổ biến hơn ở trẻ em. Những trẻ mắc phải hội chứng này có thể che giấu hành vi khi tiếp xúc với cha mẹ hoặc người chăm sóc.

Một số đối tượng thường mắc phải hội chứng Pica đó là:

• Người bị tự kỷ.
• Phụ nữ đang mang thai.
• Người đến từ các quốc gia có thói quen ăn đất thường xảy ra phổ biến.

Nguyên nhân dẫn đến trẻ em mắc hội chứng Pica

Theo một số nghiên cứu trước đây, hội chứng này có nguyên nhân xuất phát mật thiết từ các vấn đề dưới đây:

• Trong giai đoạn thai kỳ;
• Tự kỷ, thiểu năng trí tuệ;
• Sức khỏe về tâm thần;
• Suy dinh dưỡng, thiếu máu, thiếu sắt;
• Một số quốc gia có nền văn hoá độc lạ hoặc xem các loại phi vật chất là thứ thiêng liêng hay có khả năng chữa bệnh, cụ thể như họ cho rằng việc ăn đất đá có thể chữa được các căn bệnh nan y.

Hội chứng Pica gây ra các triệu chứng gì?

Triệu chứng điển hình của Pica là ăn các món khác không phải là thực phẩm. Những người mắc Pica sẽ cố gắng ăn các loại phi thực phẩm. Triệu chứng này khác với hành vi bình thường đưa đồ vật vào miệng của trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ.

Bệnh nhân mắc hội chứng Pica có thể phát triển và gây ra một loạt triệu chứng khác như:

• Sâu răng, răng bị hỏng;
• Đau bụng;
• Phân có máu;
• Ngộ độc chì;
• Một số bệnh nhân bị Pica sẽ thiếu hụt chất dinh dưỡng.

Biến chứng khó lường khi mắc hội chứng Pica

Một số dạng Pica khi chuyển biến nặng có thể gây đe dọa đến tính mạng. Cụ thể như khi bệnh nhân thèm ăn các mảng sơn cũ đã bị bong ra vô cùng nguy hiểm. Các mảng sơn từ các tòa nhà cũ có nguy cơ chứa chì và gây nhiễm độc chì.

Ngoài ra, hội chứng này còn có một số biến chứng khác bao gồm:

• Ngộ độc;
• Tắc đường thở do ăn đất đá to hoặc cát bay vào phổi;
• Gây hại cho não bộ do bị nhiễm độc khi ăn chì hoặc các chất có hại khác;
• Gãy răng do ăn các đồ vật cứng;
• Gây hại đến hệ tiêu hóa, làm thương tích cổ họng và dạ dày;
• Mắc phải các vấn đề về đường tiêu hóa như phân có máu, táo bón, tiêu chảy,...
• Tắc ruột do khó tiêu hóa hoặc bị ứ đọng các loại thức ăn khác trong ruột.

Làm thế nào để điều trị hội chứng Pica?

Khi ăn các vật không phải thực phẩm dễ gây ra vấn đề như đau dạ dày hoặc bị gãy răng. Do đó, việc điều trị hội chứng này thường bắt đầu bằng cách giải quyết những biến chứng đầu tiên. Đối với bệnh nhân đã bị ngộ độc chì, bị nhiễm trùng hoặc triệu chứng khác do Pica cần có cách xử lý phù hợp hơn. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng kháng sinh hoặc tiến hành phẫu thuật để lấy vật thể ra.

Khi bắt đầu điều trị Pica, bác sĩ cần phải xác định cụ thể căn nguyên khiến bệnh nhân bị thèm ăn các đồ vật phi thực phẩm. Điều này có thể liên quan đến các triệu chứng bệnh y khoa hoặc một số yếu tố nào đó. Lúc này, bệnh nhân sẽ được chỉ định làm xét nghiệm máu để kiểm tra tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng.

Một số vấn đề bác sĩ thực hiện bao gồm:

• Tìm ra cảm giác khi bệnh nhân nhai các thứ phi thực phẩm.
• Tìm hiểu xem bệnh nhân có thực sự hiểu rằng những thứ này không ăn được nhưng họ không thể kiểm soát cảm giác thèm.
• Trao đổi để hỏi thêm về niềm tin văn hóa xung quanh những thứ phi thực phẩm này.

Lựa chọn điều trị hội chứng Pica như:

• Hỗ trợ cảm giác cho bệnh nhân: Đưa ra một loại thực phẩm an toàn hơn để họ nhai khi xuất hiện cơn thèm.
• Sử dụng thuốc để điều trị các về sức khỏe tâm thần tiềm ẩn hoặc bổ sung chất dinh dưỡng thiếu hụt trong cơ thể.
• Một số phụ nữ sẽ hết bị chứng Pica sau sinh con.

Liên hệ giữa hội chứng Pica và thai kỳ

Chứng Pica có thể xảy ra trong thời kỳ mang thai hoặc ở phụ nữ bị thiếu hụt chất dinh dưỡng. Phụ nữ có cảm giác thèm ăn bất thường trong thai kỳ nên hỏi bác sĩ để kiểm tra sắt trong cơ thể. Ở một số trường hợp, việc uống bổ sung chất sắt sẽ làm giảm những cơn thèm này.

Người lớn mắc chứng Pica có thể nhận ra cảm giác thèm ăn này không lành mạnh hoặc không bình thường. Tuy nhiên, họ chỉ bị thôi thúc ăn các thứ phi thực phẩm. Đối với trẻ em bị Pica, chúng sẽ trở nên thất vọng nếu không được ăn để giải tỏa cơn thèm này. Do đó, vấn đề này cần phải được can thiệp và kiểm soát đúng thời điểm.

Tóm lại, hội chứng Pica cần phải được phát hiện và ngăn chặn kịp thời. Việc điều trị đúng có thể hỗ trợ về cả thể chất và tinh thần cho bệnh nhân bị Pica. Từ đó, họ có thể vượt qua được cơn thèm ăn và trở về chế độ ăn uống như bình thường. Đối với trẻ mắc hội chứng này, phụ huynh không nên trừng phạt hoặc trách mắng nặng nề. Điều này có thể làm ảnh hưởng tinh thần và gây trầm trọng bệnh hơn. Tốt nhất là bố mẹ nên cho con trao đổi với bác sĩ để được hỗ trợ thay đổi hành vi cá nhân. 

Xem thêm:

Tìm hiểu và lý giải cho vấn đề: Ăn đá nhiều có sao không?

Điểm danh những căn bệnh hiếm gặp nhất thế giới