Khái niệm xâm hại tình dục là gì? Nạn nhân cần làm gì khi bị xâm hại tình dục?

Chúng ta đã nghe rất nhiều về cụm từ xâm hại tình dục nhưng không phải ai cũng hiểu đúng ý nghĩa xâm hại tình dục là gì. Không chỉ xuất hiện xâm hại tình dục ở trẻ em mà bất kỳ ai cũng có thể là nạn nhân. Thông qua bài viết này, bạn sẽ hiểu được khái niệm của từ xâm hại tình dục và biện pháp nạn nhân cần thực hiện khi rơi vào tình cảnh trên.

Khái niệm xâm hại tình dục là gì?

Xâm hại tình dục đang là vấn nạn báo động tại Việt Nam với nạn nhân đa số là các bé gái. Theo thống kê năm 2017, cả nước có 1592 vụ xâm hại. Con số này còn tăng lên rất nhiều vì vẫn còn các gia đình e ngại việc tố cáo nên tội phạm không được thống kê.

Theo tiểu mục 2 Mục I Hướng dẫn chăm sóc và hỗ trợ y tế cho người bị xâm hại tình dục được ban hành kèm theo Quyết định 3133/QĐ-BYT năm 2020, xâm hại tình dục là việc thực hiện những hành vi tình dục mà không được nạn nhân đồng thuận. Các hành vi được xếp vào loại xâm hại tình dục bao gồm:

• Hiếp dâm: Xâm nhập bằng đường hậu môn, âm đạo hoặc miệng, gồm cả hiếp dâm không thành;
• Đụng chạm cố ý, ôm hôn mang tính chất tình dục vào bất cứ bộ phận nào trên cơ thể, kể cả qua quần áo;
• Chạm vào bất kỳ bộ phận cơ thể của người khác mà không có sự đồng thuận, dù là qua quần áo, dùng tay hay dùng vật dụng nào;
• Cố quan hệ tình dục hoặc đụng chạm mang tính dâm dục khi nạn nhân không ý thức được hành vi hoặc không thể phản đối do nguyên nhân tâm thần, thuốc, rượu, tuổi tác, chất cấm…

Vấn nạn xâm hại tình dục gây nên hậu quả nghiêm trọng với nạn nhân, nhất là nữ giới. Hành vi xâm hại ở mức nhẹ như đụng chạm, chưa bị ép buộc quan hệ cũng để lại nỗi ám ảnh, khủng hoảng tinh thần với nạn nhân, đặc biệt là các bé gái.

Xâm hại tình dục được xếp vào mức nghiêm trọng nếu nạn nhân bị ép buộc quan hệ, bị thương, ảnh hưởng lớn đến tinh thần và thể chất. Nạn nhân có thể có thai ngoài ý muốn, lây nhiễm bệnh lan truyền qua đường tình dục như HIV….

Nạn nhân cần làm gì khi bị xâm hại tình dục?

Sau khi tìm hiểu xâm hại tình dục là gì, bạn hãy học cách thực hiện những điều dưới đây để bảo vệ bản thân:

Đối với trẻ vị thành niên và trẻ em dưới 18 tuổi

Trẻ em tuổi còn nhỏ, chưa có khả năng tự bảo vệ bản thân là đối tượng dễ bị xâm hại tình dục. Bạn cần lưu ý:

• Tránh xa kẻ tấn công càng nhanh càng tốt để giữ an toàn cho bản thân, tìm người lớn đáng tin cậy hoặc đồn công an để được bảo vệ, giúp đỡ.
• Thông báo cho người lớn ngay sau khi bị xâm hại hoặc lo sợ bị xâm hại như có người đụng chạm, theo dõi… Tuyệt đối không được im lặng, chịu đựng để tránh làm tổn hại sức khỏe tinh thần và thể chất hơn.
• Chia sẻ với người đang tin cậy như bố mẹ, người thân sau khi được hỗ trợ để giảm bớt khủng hoảng về tâm lý, tinh thần và sức khỏe để được họ xử lý kịp thời.

Đối với người trên 18 tuổi

Hiểu xâm hại tình dục là gì chưa đủ, bạn hãy học cách xử lý nếu chẳng may bị xâm hại. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của sự việc mà bạn hãy bình tĩnh để có cách hành xử phù hợp. Sau đây là thứ tự những điều nạn nhân nên làm sau khi bị xâm hại:

• Đảm bảo cho bản thân an toàn: Bạn cần giữ bình tĩnh khi bị xâm hại và đảm bảo bản thân an toàn, tránh xa kẻ tấn công ngay lập tức, đến nơi an toàn và báo cảnh sát. Trong trường hợp bị xâm hại nhiều lần và đe dọa, bạn hãy đến nơi an toàn rồi báo công an, gia đình để được hỗ trợ giúp đỡ.
• Lên tiếng tố cáo vụ việc: Các nạn nhân thường kinh hoàng khi nhắc đến và xấu hổ không dám nói ra. Tình trạng này khiến kẻ xấu càng thêm tồn tại ngoài vòng pháp luật, bạn có nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm, có thai ngoài ý muốn. Do đó, bạn hãy lên tiếng để được cứu giúp, liên hệ đường dây nóng 111, 113, 1900 545 559 hoặc 1800 9069 để báo vụ việc.
• Không tự vệ sinh trước khi được khám và chăm sóc y tế: Nạn nhân không nên vệ sinh, tắm, chải tóc, thay quần áo cho đến khi được bác sĩ khám sức khỏe. Điều này nhằm bảo tồn bằng chứng cho thấy bạn bị xâm hại.
• Tuân thủ điều trị y tế: Đội ngũ bác sĩ sẽ khám để phát hiện chấn thương trên cơ thể bạn, điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
• Điều trị tâm lý: Bác sĩ tâm lý sẽ giúp bạn vượt qua khủng hoảng, tổn thương tinh thần sau khi bị xâm hại. Bạn cần hiểu rằng mình không làm gì sai, bản thân mình là người đáng được chăm sóc, bảo vệ.

Bố mẹ cần làm gì nếu con bị xâm hại tình dục?

Các bậc cha mẹ cần chú ý quan sát các biểu hiện thường ngày của con. Nếu trẻ mô tả, kể về các hành động xâm hại tình dục khi đi học, sinh hoạt hoặc khi giúp trẻ vệ sinh cá nhân nhận thấy các dấu hiệu con bị xâm hại, hành hung thì bố mẹ cần:

• Trấn an bé, gửi trẻ đến nơi an toàn;
• Kiểm tra tổn thương trên cơ thể con, nếu thấy con bị thương, chảy máu thì cần sơ cứu và cho bé đến bệnh viện nhanh chóng;
• Giữ lại các bằng chứng liên quan và báo công an;
• Xua tan sự sợ hãi của bé bằng cách động viên, chia sẻ, hỗ trợ kịp thời nhằm ngăn ngừa khủng hoảng tâm lý và nhiều hệ lụy nghiêm trọng hơn;
• Không để bé tự đi học một mình, ở nhà một mình hoặc ở cùng với người không đáng tin cậy.

Mong rằng những chia sẻ trên đã giúp bạn có được lời giải đáp cụ thể cho thắc mắc xâm hại tình dục là gì. Loại tội phạm này rất nguy hiểm, gây hệ lụy nghiêm trọng về thể xác và tinh thần của nạn nhân. Mọi người cần chung tay nâng cao ý thức, hiểu đúng và giáo dục những kỹ năng chống quấy rối tình dục cho con em mình để bài trừ tệ nạn.