Khi nào trẻ bị viêm phổi cần nhập viện?

Trẻ em là đối tượng dễ mắc bệnh bởi hệ miễn dịch chưa hoàn thiện. Một trong những bệnh lý phổ biến có tỷ lệ mắc phải tương đối cao đó là viêm phổi. Bệnh có thể phát hiện và điều trị sớm dựa trên những triệu chứng cụ thể. Hãy cùng tìm hiểu về viêm phổi ở trẻ em cũng như khi nào trẻ bị viêm phổi cần nhập viện?

Tìm hiểu về bệnh viêm phổi ở trẻ em

Viêm phổi gặp ở trẻ nhỏ là tình trạng nhiễm khuẩn đường hô hấp nặng và nghiêm trọng. Bệnh lý phổ biến này có thể gặp ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên những bé nhỏ dưới 5 tuổi là đối tượng có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn hẳn, nguy hiểm hơn khi khả năng xuất hiện biến chứng nặng và tỷ lệ tử vong ở đối tượng này cũng cao hơn những người bệnh khác.

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra viêm phổi ở trẻ em, trong đó nguyên nhân thường gặp và nguy hiểm nhất đó là phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae). Hơn nữa loài vi khuẩn này có thể lây lan thông qua đường hô hấp và truyền bệnh cho những người tiếp xúc gần. Một số nguyên nhân khác gây bệnh như virus, tiếp xúc thường xuyên với khói bụi hay khu vực có mức độ ô nhiễm cao.

Viêm phổi ở trẻ em bao gồm hai loại:

• Viêm phổi thùy: Bệnh lý viêm nhiễm ở nhu mô phổi, viêm ống phế nang, túi phế nang và phế quản tận cùng. Bệnh thường xuất hiện khi có sự thay đổi thời tiết, đặc biệt là vào mùa đông. Viêm phổi ở trẻ em có thể bùng phát thành đợt dịch, đặc biệt ở những nơi có nhiều trẻ em như trường học, nhà trẻ hay các khu dân cư…
• Viêm phế quản phổi (hay còn gọi là viêm phổi phế quản): Bệnh lý nhiễm trùng cấp lan tỏa ở các mô kẽ, phế nang và phế quản. Viêm phế quản phổi tiến triển rất nhanh với những biến chứng nặng nề và có thể nhanh chóng dẫn đến tử vong nếu trẻ không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Người ta thấy rằng trẻ sơ sinh dưới 2 tháng tuổi sẽ dễ mắc bệnh này hơn cả.

Dấu hiệu nhận biết trẻ bị viêm phổi

Các triệu chứng của viêm phổi sẽ khác nhau ở từng đối tượng. Triệu chứng bệnh trên trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cũng có những sự khác biệt đáng kể. Dưới đây là những dấu hiệu nhận biết cụ thể trên hai nhóm đối tượng này.

Đối với trẻ sơ sinh

Biểu hiện viêm phổi ở trẻ sơ sinh như sau:

• Sốt cao, thường trên 39 độ;
• Mệt mỏi, ngủ liên tục và li bì;
• Khó thở, thở nhanh hơn bình thường, thậm chí có sự gắng sức trong hô hấp, kết hợp cả cơ bụng để có thể lấy nhiều oxy hơn;
• Ở thời điểm ban đầu, bé có thể ho khan và sau đó ho có đờm, đờm trắng và chuyển sang màu xanh hoặc vàng;
• Da và môi xanh xao, nhợt nhạt;
• Nôn trớ, tiêu chảy, bú ít hoặc bỏ bú…

Đối với trẻ nhỏ

Những dấu hiệu nghi ngờ trẻ bị viêm phổi:

• Thở khó khăn, khò khè, thở rít hoặc thở rất nhanh;
• Sốt, ớn lạnh;
• Ho, nghẹt mũi;
• Tức ngực;
• Nôn ói, đau bụng, tiêu chảy;
• Mệt mỏi, hạn chế vận động;
• Ăn không ngon miệng, chán ăn;
• Da và môi nhợt nhạt, xanh hoặc xám…

Theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), triệu chứng xuất hiện sớm nhất ở trẻ em viêm phổi đó là thở gấp, thở nhanh. Triệu chứng này còn xuất hiện sớm hơn cả những triệu chứng có thể phát hiện được thông qua ống nghe hoặc ảnh chụp X-quang. Nhịp thở nhanh của trẻ cũng có sự khác nhau giữa các độ tuổi:

• Trẻ viêm phổi dưới 2 tháng tuổi, nhịp thở thường từ 60 nhịp/phút trở lên;
• Trẻ viêm phổi từ 2 tháng đến 12 tháng tuổi, nhịp thở dao động khoảng 50 lần/phút trở lên;
• Trẻ viêm phổi từ 12 tháng đến dưới 5 tuổi, nhịp thở chậm hơn khoảng 40 lần/phút trở lên.

Biến chứng nguy hiểm của viêm phổi ở trẻ

Viêm phổi ở trẻ em là bệnh lý không thể coi thường, nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển thành những biến chứng nguy hiểm, cụ thể như sau:

• Nhiễm trùng huyết: Vi khuẩn ở phổi xâm nhập vào hệ tuần hoàn của cơ thể và đi đến nhiều cơ quan khác, dẫn đến nhiễm trùng huyết và sốc do nhiễm trùng. Đây được xem là biến chứng nguy hiểm, gây ra những ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng đến sức khỏe của bé và nặng nề nhất đó là tử vong.
• Viêm màng não: Biến chứng nguy hiểm bởi nó gây ra những tổn thương vĩnh viễn trên não, rối loạn thần kinh và đe dọa đến tính mạng của trẻ.
• Tràn mủ màng phổi: Hiện tượng bạch cầu tăng cao gây khó khăn trong hô hấp và tỷ lệ cao dẫn đến kháng thuốc.
• Suy hô hấp cấp: Hội chứng này gây ra tình trạng áp xe phổi, viêm phổi mạn tính và suy giảm hệ miễn dịch.
• Tràn dịch màng tim: Nếu viêm phổi không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn dẫn đến tràn dịch màng tim, bóng tim to và dẫn đến trụy tim…

Khi nào trẻ bị viêm phổi cần nhập viện?

Thời điểm nên đưa trẻ bị viêm phổi nhập viện là rất quan trọng, quyết định đến kết quả điều trị. Khi xuất hiện các triệu chứng viêm phổi dưới đây bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện càng sớm càng tốt:

Sốt cao kéo dài

Sốt là triệu chứng liên quan đến nhiều bệnh lý khác nhau, dễ gây nhầm lẫn. Trong viêm phổi, trẻ thường sốt cao và kéo dài từ 2 - 3 ngày liên tục.

Co lõm lồng ngực

Triệu chứng này sẽ xuất hiện khi trẻ đã nhiễm viêm phổi rất nặng. Khi hít vào, ở phần dưới lòng ngực sẽ bị lõm vào trong, tình trạng này là do phần mềm giữa xương sườn hoặc phần xương đòn bị rút gây lõm.

Cơ thể tím tái

Da trẻ trở nên nhợt nhạt, tím tái ở mặt, chân và tay rồi lan dần ra toàn thân nếu tình trạng khó thở càng nghiêm trọng hơn. Nếu tình trạng này không được cấp cứu kịp thời sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm và thậm chí có thể dẫn đến tử vong.

Một số triệu chứng là dấu hiệu nhắc nhở bạn cần đưa trẻ đến bệnh viện càng sớm càng tốt, bao gồm khó thở, thở khò khè, đau ngực ít hoặc nhiều, khô môi, mệt mỏi, chán ăn, bỏ bú…

Chăm sóc trẻ bị bệnh viêm phổi

Đối với việc chăm sóc trẻ bị ốm chưa từng là điều dễ dàng. Bố mẹ cần lưu ý một số điều sau để đảm bảo quá trình phục hồi của trẻ là tốt nhất:

• Uống thuốc hạ sốt và tuân thủ điều trị đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ.
• Giúp giảm các triệu chứng khó chịu ở trẻ như uống nhiều nước ấm, long đờm, hỗ trợ vỗ lưng cho bé.
• Chế độ dinh dưỡng cần được đảm bảo, nên ăn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa, dễ nuốt, ăn theo nhu cầu của bé, không nên ép ăn quá nhiều, chia nhỏ thành nhiều bữa ăn trong ngày.
• Vệ sinh môi trường sống và môi trường xung quanh sạch sẽ, tránh tình trạng bội nhiễm, gây nghiêm trọng hơn tình trạng sức khỏe.

Biện pháp phòng bệnh viêm phổi ở trẻ

Vi khuẩn phế cầu là nguyên nhân chính gây viêm phổi, đặc biệt ở trẻ em và người già. Bệnh có tỷ lệ tử vong lên đến 50% ở những đối tượng có nguy cơ cao. Do đó, việc tiêm phòng các loại vắc xin cần thiết là phương pháp an toàn, hiệu quả và tiết kiệm nhất để bảo vệ trẻ khỏi các bệnh nguy hiểm. Vắc xin giúp cơ thể trẻ tạo ra kháng thể chủ động, mang lại khả năng bảo vệ lên đến 95% trước các tác nhân gây bệnh.

Hiện nay, Trung tâm tiêm chủng Long Châu có các loại vắc xin viêm phổi được khuyến cáo tiêm cho trẻ em và người lớn để phòng ngừa nguy cơ mắc viêm phổi do phế cầu khuẩn bao gồm: Vắc xin Synflorix (Bỉ) và vắc xin Prevenar 13 (Bỉ) phòng bệnh viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm tai giữa,… do phế cầu khuẩn cho trẻ từ 6 tuần tuổi. Vắc xin Pneumovax 23 (Mỹ) được chỉ định tiêm cho trẻ từ 2 tuổi trở lên và người lớn.

Bên cạnh đó, Tiêm chủng Long Châu còn có các loại vắc xin phòng viêm phổi do cúm mùa dành cho trẻ em và người lớn hiện có bao gồm: Vaxigrip Tetra (Pháp), Influvac Tetra (Hà Lan), Ivacflu-S (Việt Nam), tùy theo từng đối tượng mà có phác đồ khác nhau.

Trung tâm tiêm chủng Long Châu hiện có đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh viêm phổi cho trẻ em và người lớn, toàn bộ vắc xin được bảo quản trong hệ thống kho lạnh hiện đại đạt chuẩn GSP. Quý khách hàng có thể gọi vào hotline 18006928 (miễn phí) để được tư vấn và đặt lịch tiêm vắc xin viêm phổi.

Khi nào trẻ bị viêm phổi cần nhập viện là câu hỏi được nhiều bố mẹ quan tâm. Các triệu chứng ban đầu của bệnh khó phát hiện, dễ bị nhầm lẫn với nhiều bệnh lý khác, gây khó khăn cho quá trình điều trị. Chính vì thế, khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ viêm phổi, bố mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời. Việc phòng bệnh sớm cho trẻ bằng vắc xin giúp tránh được nguy cơ mắc bệnh, diễn biến nặng và tử vong.