Làm cách này để trẻ kén ăn​ trở nên háu ăn mẹ không cần ép

Kén ăn ở trẻ luôn là một nỗi ám ảnh với các bậc cha mẹ. Khi chỉ ăn một số loại thực phẩm nhất định và từ chối thử món mới, trẻ sẽ có nguy cơ bị mất cân bằng hoặc thiếu hụt dinh dưỡng. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ kén ăn. Hiểu rõ những nguyên nhân này sẽ giúp các bậc cha mẹ có biện pháp khắc phục phù hợp. Muốn bé kén ăn trở nên háu ăn mà không cần ép, đọc ngay bài viết này.

Nguyên nhân khiến trẻ kén ăn

Tình trạng trẻ kén ăn có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm yếu tố sinh lý, tâm lý và bệnh lý.

Nguyên nhân sinh lý

Về mặt sinh lý, trong giai đoạn mọc răng, trẻ thường cảm thấy đau nướu. Điều này khiến việc ăn uống trở nên khó khăn và gây cho bé cảm giác không thoải mái. Ngoài ra, có một sự thật không nhiều người biết là trẻ em có vị giác nhạy cảm hơn người lớn. Đây là lý do các bạn nhỏ có thể phản ứng mạnh mẽ với mùi vị hoặc kết cấu của một số loại thực phẩm và không muốn ăn chúng.

Nguyên nhân tâm lý

Về nguyên nhân tâm lý, việc ép buộc trẻ ăn quá nhiều hoặc tạo áp lực trong bữa ăn có thể gây ra phản ứng tiêu cực. Điều này khiến trẻ sợ hãi và chán ghét việc ăn uống. Ngược lại, nếu trẻ ăn nhiều đồ ngọt thức ăn nhanh, sẽ giảm cảm giác đói và hứng thú với bữa ăn chính.

Thói quen ăn uống của gia đình cũng ảnh hưởng lớn đến trẻ. Nếu người lớn trong gia đình không ăn đa dạng các món ăn, thực đơn kém phong phú, trẻ dễ dàng học theo và dẫn đến kén ăn. Có một bí mật khác được các chuyên gia tâm lý chia sẻ. Đó là trong giai đoạn phát triển, trẻ thường muốn khẳng định sự độc lập. Chúng thể hiện bằng nhiều cách khác nhau và từ chối ăn uống cũng là một trong số đó.

Nguyên nhân bệnh lý

Ngoài ra, một số bệnh lý cũng có thể dẫn đến tình trạng kén ăn ở trẻ. Khi trẻ bị ốm, sốt, đầy bụng, khó tiêu, tiêu chảy, táo bón,… cảm giác chán ăn cũng dễ xuất hiện. Trẻ bị trào ngược dạ dày thực quản thường cảm thấy đau hoặc khó chịu sau khi ăn, dẫn đến việc sợ ăn. Nhiễm trùng đường ruột hoặc các bệnh lý khác liên quan đến hệ tiêu hóa cũng ảnh hưởng đến khả năng hấp thu và cảm giác thèm ăn của trẻ.

Hậu quả của việc trẻ kén ăn

Kén ăn ở trẻ nếu kéo dài có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Cụ thể là:

Trẻ chậm lớn, đề kháng yếu

Khi không ăn đa dạng thực phẩm, trẻ không được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết. Điều này dẫn đến tình trạng trẻ chậm lớn, còi cọc và suy dinh dưỡng. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2023, khoảng 22% trẻ em dưới 5 tuổi trên toàn cầu bị còi cọc do thiếu dinh dưỡng, trong đó một phần lớn xuất phát từ thói quen kén ăn.

Ngoài ra, trẻ kén ăn thường bị thiếu máu, thiếu vitamin A, D và các khoáng chất như canxi, sắt. Khi đó sức đề kháng của trẻ giảm dẫn đến tình trạng dễ bị ốm vặt. Trẻ đến tuổi đi học thường xuyên ốm, sức khỏe yếu sẽ ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu và kết quả học tập.

Ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện

Trẻ kén ăn không những có nguy cơ chậm phát triển thể chất mà còn gặp khó khăn trong phát triển trí tuệ. Hậu quả là trẻ không thông minh lanh lợi, hạn chế trong giao tiếp xã hội. Theo UNICEF (2022), trẻ em bị suy dinh dưỡng trong giai đoạn đầu đời sẽ giảm 20% khả năng có kết quả học tập tốt so với những trẻ đủ dinh dưỡng.

Trẻ kén ăn dễ bị ảnh hưởng tâm lý

Ảnh hưởng tâm lý cũng là một hậu quả đáng lo ngại mà các bậc cha mẹ cần lưu ý. Trẻ kén ăn thường dễ cáu kỉnh, khó chịu và mất hứng thú với các hoạt động hàng ngày. Về lâu dài, trẻ có thể rơi vào tình trạng lo âu, trầm cảm do cảm giác tự ti hoặc áp lực từ gia đình và xã hội. Theo Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ (APA), khoảng 15% trẻ kén ăn có nguy cơ cao đối mặt với các vấn đề tâm lý nghiêm trọng nếu không được can thiệp kịp thời.

Muốn con hết kén ăn, mẹ hãy áp dụng ngay cách này

Để khắc phục tình trạng kén ăn ở trẻ, cha mẹ cần kết hợp nhiều biện pháp khác nhau. Cụ thể là:

Tìm bằng được nguyên nhân khiến trẻ kén ăn

Muốn trị kén ăn hiệu quả, trước tiên cha mẹ cần biết chính xác vì sao trẻ lại kén ăn? Nếu không xác định đúng nguyên nhân, cha mẹ dễ áp dụng sai phương pháp, khiến tình trạng biếng ăn kéo dài.

Để tìm ra nguyên nhân khiến trẻ kén ăn, cha mẹ cần quan sát thói quen ăn uống và biểu hiện của bé. Với trẻ nhỏ, hãy theo dõi dấu hiệu như chậm tăng cân, khó tiêu, hay quấy khóc khi ăn. Nếu nghi ngờ vấn đề sức khỏe, bạn nên đưa bé đi khám dinh dưỡng. Với trẻ lớn, cha mẹ có thể trò chuyện để hiểu rõ bé có đang chán ăn do tâm lý, áp lực hay sở thích thay đổi.

Thay đổi cách chế biến và trình bày món ăn

Việc đa dạng hóa thực đơn là việc làm cần thiết để kích thích vị giác của trẻ. Thay vì chỉ tập trung vào một vài món quen thuộc, bạn hãy thử chế biến thực phẩm theo nhiều cách khác nhau. Khi trẻ có cơ hội nếm thử nhiều hương vị, danh sách các món ăn yêu thích của bé sẽ ngày càng nối dài. Ngoài ra, có những thời điểm bé không thích một món ăn nào đó. Nhưng sau một thời gian, khẩu vị và kỹ năng ăn thay đổi và có khi đó lại trở thành “món tủ” của bé. Vì vậy, cha mẹ đừng ngại cho trẻ thử vị món ăn nhiều lần.

Theo một nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia năm 2023, trẻ em thường có xu hướng thích những món ăn được trình bày bắt mắt. Do đó, để khắc phục tình trạng trẻ kén ăn, cha mẹ hãy thử trang trí món ăn hấp dẫn hơn. Bạn hãy dùng thực phẩm có nhiều màu sắc, tạo hình ngộ nghĩnh để thu hút sự chú ý của trẻ. Ngoài ra, cho trẻ tham gia vào quá trình chuẩn bị món ăn cũng là một cách tăng thêm hứng thú cho bé.

Thay đổi thói quen ăn uống của trẻ

Với trẻ kén ăn, cha mẹ không nên ép trẻ ăn quá nhiều, quá no món mà trẻ vốn không thích. Thay vào đó, bạn có thể chia nhỏ các bữa ăn và chia nhỏ lượng thức ăn. Khi ăn nhiều bữa bé sẽ có cơ hội làm quen với nhiều món ăn hơn và dần dần đa dạng hóa khẩu vị. Bạn không nên cho trẻ ăn vặt, nhất là bánh kẹo ngọt, đồ công nghiệp trước bữa ăn. Tạo không khí vui vẻ, thoải mái trong bữa ăn cũng giúp bé hào hứng hơn với việc ăn uống.

Để việc cải thiện tình trạng trẻ kén ăn, các bậc phụ huynh cần thực sự kiên nhẫn. Bạn cũng đừng quên mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, có những sở thích và nhu cầu khác nhau. Do đó, không có một giải pháp nào là hoàn hảo cho tất cả mọi trường hợp. Hãy lắng nghe, quan sát và tìm ra cách phù hợp nhất với con mình.