Mào tinh hoàn là gì? Các bệnh lý thường gặp ở mào tinh hoàn

Mào tinh hoàn là một phần quan trọng của hệ sinh dục nam giới, đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh sản. Hãy khám phá chi tiết về mào tinh hoàn bao gồm vị trí, cấu trúc và chức năng của nó cũng như các bệnh lý liên quan thường gặp trong bài viết dưới đây.

Mào tinh hoàn là gì?

Mào tinh hoàn ở nam giới được mô tả là một phần nhỏ hình ống, có dạng chữ C và đặt dọc theo bờ sau của tinh hoàn. Mào tinh hoàn được hình thành bởi 10 - 12 ống xuất tập trung, tạo thành tổng chiều dài có thể lên đến 5 - 6m. Tuy nhiên, chúng cuộn lại rất chặt đến nỗi kích thước tổng cả mào tinh hoàn chỉ khoảng 4cm. Các ống này kết nối với ống dẫn tinh trong hệ thống sinh dục nam giới.

Cấu trúc của mào tinh hoàn được phân chia thành 3 phần chính bao gồm đầu mào tinh, thân mào tinh và đuôi mào tinh. Chi tiết mô tả như sau:

• Đầu mào tinh: Nằm gần đỉnh của tinh hoàn, khu vực này là phần rộng nhất và chịu trách nhiệm nhận tinh trùng từ các ống dẫn tinh của tinh hoàn.
• Thân mào tinh: Phần này có đường kính hẹp hơn một chút so với đầu và hướng xuống theo mép sau của tinh hoàn.
• Đuôi mào tinh: Là đoạn cuối cùng của mào tinh hoàn ở nam giới, trực tiếp nối với các ống dẫn tinh.

Chức năng của mào tinh hoàn

Chức năng của mào tinh hoàn là lưu trữ và hoàn thiện tinh trùng sau khi chúng được sản xuất tại tinh hoàn. Khi tinh trùng mới được chuyển từ tinh hoàn vào mào tinh hoàn, chúng thường ở dạng loãng kèm theo một lượng chất lỏng đáng kể. Các cơ trơn của mào tinh hoàn tạo ra sóng nhu động chậm, đẩy tinh trùng đi dọc theo các ống dẫn. Quá trình này kéo dài trong khoảng hai tuần và giúp tinh trùng di chuyển qua toàn bộ chiều dài 4 - 6m của mào tinh hoàn nam giới.

Trong khoảng thời gian đó, mào tinh hoàn cung cấp chất dinh dưỡng từ niêm mạc của mình để hỗ trợ sự phát triển của tinh trùng. Các tinh trùng bị khiếm khuyết hoặc chết cùng với hầu hết chất lỏng sẽ được cơ thể hấp thụ lại, làm cho chất lượng của tinh trùng được cải thiện. Tinh trùng có thể được lưu trữ trong mào tinh hoàn của nam giới trong khoảng một tháng. Sau thời gian này, nếu không xuất tinh, các tinh trùng sẽ bắt đầu hết hạn được niêm mạc mào tinh hoàn hấp thụ lại và thay thế bằng tinh trùng mới.

Tóm lại, chức năng chính của mào tinh hoàn là chứa và phát triển tinh trùng. Sau đó, tinh trùng sẽ tiếp tục hành trình của mình đến ống dẫn tinh để được xuất tinh ra ngoài cơ thể nam giới.

Các bệnh lý thường gặp ở mào tinh hoàn

Có nhiều bệnh lý liên quan đến mào tinh hoàn có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới, bao gồm:

Viêm mào tinh hoàn

Bệnh viêm mào tinh hoàn là một tình trạng sưng và viêm xảy ra tại mào tinh hoàn của nam giới, có thể là do nhiễm khuẩn hoặc không nhiễm khuẩn. Bệnh này có thể chia thành giai đoạn cấp tính hoặc giai đoạn mãn tính tùy thuộc vào khoảng thời gian mà các triệu chứng tồn tại.

Nguyên nhân

Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh viêm mào tinh hoàn ở nam giới, trong số đó có thể kể đến:

• Nhiễm khuẩn: Việc nhiễm khuẩn có thể gây viêm mào tinh hoàn khi các vi khuẩn lây lan từ bàng quang hoặc niệu quản xuống ống dẫn tinh, gây nhiễm trùng tại mào tinh hoàn.
• Viêm đường tiết niệu hoặc viêm tuyến tiền liệt: Nam giới có tiền sử viêm tuyến tiền liệt hoặc viêm đường tiết niệu có nguy cơ cao hơn về mặt viêm mào tinh hoàn. Vi khuẩn từ những bệnh lý này có thể dễ dàng xâm nhập vào ống dẫn tinh, di chuyển xuống mào tinh hoàn và gây ra tình trạng viêm nhiễm.
• Nam giới mắc phải các bệnh lý lây qua đường tình dục như bệnh lậu, bệnh Chlamydia, giang mai cũng có nguy cơ cao mắc bệnh viêm mào tinh hoàn. Các vi khuẩn gây bệnh tình dục có thể di chuyển ngược dòng từ ống dẫn nước tiểu lên mào tinh hoàn của nam giới và gây ra tình trạng viêm nhiễm.

Ngoài ra, viêm mào tinh hoàn ở nam giới có thể xuất phát từ các nguyên nhân khác như quan hệ tình dục không an toàn, quan hệ bừa bãi với nhiều đối tác, kích thước tuyến tiền liệt lớn, phì đại tuyến tiền liệt, hệ thống miễn dịch hoạt động kém, từng thực hiện phẫu thuật đặt ống thông nước tiểu, hoặc do sự bất thường của cấu trúc đường tiết niệu.

Biểu hiện nhận biết viêm mào tinh hoàn

Bệnh viêm mào tinh hoàn ở nam giới thường được chia thành hai giai đoạn chính: Viêm mào tinh hoàn giai đoạn cấp tính và viêm mào tinh hoàn giai đoạn mãn tính. Các biểu hiện của bệnh có sự khác biệt tùy thuộc vào từng giai đoạn:

• Viêm mào tinh hoàn giai đoạn cấp tính: Người bệnh thường trải qua các triệu chứng như sốt cao, cảm giác ớn lạnh, tinh hoàn cảm thấy cứng và đau. Vùng háng có thể trở nên đau đớn, đỏ, sưng nề và mào tinh hoàn của nam giới bị phình to. Một số người bệnh có thể trải qua các vấn đề như đi tiểu có máu. Biểu hiện của viêm mào tinh hoàn giai đoạn cấp tính thường xuất hiện trong khoảng 1 - 2 ngày và có thể trở nên nghiêm trọng hơn sau thời gian này.
• Viêm mào tinh hoàn giai đoạn mãn tính: Nếu viêm mào tinh hoàn giai đoạn cấp tính không được điều trị hiệu quả, bệnh có thể chuyển sang giai đoạn mãn tính với mức độ nguy hiểm cao hơn. Trong giai đoạn này, biểu hiện của bệnh trở nên thường xuyên hơn và gây ra nhiều khó chịu và rắc rối hơn cho người bệnh. Tinh hoàn có thể sưng to, trở nên cứng xơ và người bệnh có thể trải qua cơn đau nhẹ đặc biệt khi chạm vào vùng mào tinh hoàn.

Biến chứng của bệnh viêm mào tinh hoàn

Biến chứng và tác hại của viêm mào tinh hoàn có thể gây ra nhiều vấn đề nguy hiểm cho nam giới nếu không được điều trị kịp thời. Cụ thể, các biến chứng của bệnh bao gồm:

• Teo tinh hoàn: Viêm mào tinh hoàn có thể dẫn đến sự co bóp và teo tinh hoàn, ảnh hưởng đến kích thước và chức năng của nó.
• Áp xe bìu: Đây là tình trạng mủ tích tụ trong mào tinh hoàn gây áp lực và sưng to, có thể gây đau đớn và ảnh hưởng đến chức năng sinh sản.
• Viêm mào tinh hoàn chuyển biến sang mãn tính: Nếu không được điều trị hiệu quả, viêm mào tinh hoàn có thể chuyển từ giai đoạn cấp tính sang mãn tính, tăng nguy cơ gặp lại bệnh và làm gia tăng vấn đề sức khỏe.
• Giảm khả năng sinh sản: Bệnh có thể ảnh hưởng đến khả năng tạo tinh trùng và di chuyển chúng, làm giảm khả năng sinh sản của nam giới.
• Nguy cơ vô sinh: Trong những trường hợp nghiêm trọng, viêm mào tinh hoàn có thể gây vô sinh cho nam giới, làm ảnh hưởng đến khả năng thụ tinh và mang thai.

Cách chữa trị bệnh viêm mào tinh hoàn

Phương pháp điều trị viêm mào tinh hoàn thường được bác sĩ chuyên khoa chỉ định tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh từng người.

Hiện nay, để khắc phục bệnh viêm mào tinh hoàn, các bác sĩ chuyên khoa thường áp dụng các loại thuốc như kháng sinh, thuốc chống viêm và giảm đau. Mục tiêu của việc sử dụng thuốc này là tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh và giảm các triệu chứng khó chịu.

Để đảm bảo hiệu quả của quá trình điều trị, quan trọng nhất là người bệnh phải tuân thủ đúng và nghiêm ngặt theo phác đồ và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Việc không thay đổi hoặc tự dừng uống thuốc giữa chừng có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc, khiến cho bệnh không được chữa trị dứt điểm.

Trong trường hợp viêm mào tinh hoàn phát triển sang giai đoạn mãn tính và có biến chứng, nếu điều trị bằng thuốc không mang lại kết quả, bác sĩ có thể đề xuất phương pháp phẫu thuật nhằm đạt hiệu quả cao nhất.

Nang mào tinh hoàn

Bệnh nang mào tinh hoàn là tình trạng xuất hiện khối u dạng nước lành tính tại mào tinh hoàn của nam giới. Thường thì khối u này có đường kính khoảng vài mm, tuy nhiên đôi khi chúng có thể đạt kích thước lên đến vài cm.

Nguyên nhân gây ra nang mào tinh hoàn

Nguyên nhân gây bệnh nang mào tinh hoàn ở nam giới có thể xuất phát từ các yếu tố sau:

• Nhiễm trùng ngược dòng từ bàng quang và tuyến tiền liệt.
• Ứ đọng, tắc nghẽn một hoặc nhiều ống dẫn tinh ở mào tinh hoàn, dẫn đến tăng sản xuất dịch tiết và hình thành nang.
• U nang bên trong bìu của nam giới có thể gây ra bệnh với thời gian, kích thước của u nang có thể tăng lên và tạo cảm giác không thoải mái cho người bệnh.
• Chấn thương hoặc viêm nhiễm mào tinh hoàn có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn gây bệnh xâm nhập và hình thành nang mào tinh.
• Lộn ngược hoặc cuộn lại một cách bất thường của ống tuyến mào tinh hoàn.
• Xoắn của tinh hoàn, khiến nguồn cung cấp máu bị đứt quãng và tinh hoàn bị tổn thương.

Biểu hiện nang mào tinh hoàn

Khi khối nang mào tinh hoàn mới hình thành, nam giới thường không cảm nhận triệu chứng bệnh. Tuy nhiên, khi khối nang phát triển lớn, có thể xuất hiện các dấu hiệu như đau ở vùng bìu, cảm giác vướng víu khi đi lại và khối u cảm nhận được khi sờ tinh hoàn. Nếu có bất kỳ biểu hiện nào, quan trọng nhất là đến thăm bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Tác hại của nang mào tinh hoàn

Nang mào tinh hoàn thường là khối u lành tính và không gây ảnh hưởng đáng kể đến sản xuất tinh trùng. Tuy nhiên, khi phát triển lớn, nang có thể gây vỡ gây viêm nhiễm và ảnh hưởng đến chức năng tình dục và sức khỏe sinh sản. Kích thước lớn của nang có thể chèn ép các ống tuyến và làm gián đoạn quá trình vận chuyển tinh trùng, đồng thời tạo ra các triệu chứng rõ rệt và tâm lý lo lắng cho người bệnh.

Cách điều trị nang mào tinh hoàn

Phương pháp chữa trị nang mào tinh hoàn phụ thuộc vào tình trạng bệnh cụ thể của từng người. Trong trường hợp nhẹ và kích thước nang nhỏ, có thể sử dụng phương pháp điều trị bằng thuốc. Đối với những trường hợp nang đã phát triển lớn, gây chèn ép hoặc bao trùm lên tinh hoàn, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật để loại bỏ khối u khỏi mào tinh hoàn. Các phương pháp xâm lấn tối thiểu như hút chất lỏng và liệu pháp xơ cứng cũng có thể được áp dụng tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân.

Tóm lai, mào tinh hoàn là một phần quan trọng của hệ thống sinh sản nam giới, chịu trách nhiệm lưu trữ, sản xuất và hỗ trợ tinh trùng cho đến khi chúng trưởng thành. Các bệnh lý liên quan đến mào tinh như viêm nhiễm, thường phát sinh do môi trường sống không sạch sẽ và quan hệ tình dục không an toàn. Việc không điều trị kịp thời có thể làm tăng khả năng bệnh trở nên khó chữa trị hoàn toàn. Do đó, việc chăm sóc sức khỏe nam giới là vô cùng quan trọng.