Mụn ẩn sưng đỏ: Nguyên nhân và cách điều trị

Mụn ẩn bị sưng đỏ là một trong những nỗi lo lắng hàng đầu của những người có làn da dầu hoặc nhạy cảm. Những nốt mụn nhỏ ẩn sâu dưới da, khi bị viêm sẽ gây ra cảm giác đau nhức khó chịu và việc loại bỏ chúng cũng không hề dễ dàng. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến mụn ẩn sưng đỏ và có những cách nào để điều trị loại mụn này hiệu quả?

Đặc điểm của mụn ẩn sưng đỏ

Mụn ẩn sưng đỏ là một loại mụn không nổi rõ trên bề mặt da, thường nằm sâu dưới da và không có đầu mụn rõ ràng như mụn viêm hay mụn đầu đen. Một số đặc điểm của mụn ẩn sưng đỏ bao gồm:

• Mụn ẩn sưng đỏ khi bị viêm. Mụn không có đầu trắng hoặc đầu đen rõ rệt nên nếu không bị sưng sẽ khó nhận thấy khi nhìn trực tiếp.
• Mụn thường có kích thước nhỏ, khi chạm vào thường gây cảm giác sần sùi, cứng và có thể đau nhẹ.
• Mụn ẩn nằm sâu bên trong nang lông và không trồi hẳn lên bề mặt da. Do nằm dưới da nên loại mụn này khó nặn.
• Nếu không được chăm sóc đúng cách, mụn ẩn sưng đỏ có thể lan rộng hoặc phát triển thành mụn viêm nặng hơn, dễ để lại sẹo thâm.
• Mụn ẩn sưng đỏ là loại mụn khó xử lý và dễ tái phát nếu không chăm sóc da kỹ lưỡng.

So sánh mụn ẩn sưng đỏ với các loại mụn khác

Mụn ẩn sưng đỏ có nhiều điểm khác biệt so với mụn đầu trắng, mụn đầu đen, mụn viêm và mụn bọc.

So sánh với mụn đầu trắng và mụn đầu đen: Mụn đầu trắng và mụn đầu đen là những loại mụn không viêm, dễ nhận diện do chúng có đầu mụn rõ ràng. Mụn đầu trắng thường có màu trắng đục vì lỗ chân lông bị bít tắc và không tiếp xúc với không khí. Trong khi mụn đầu đen có màu đen do phần dầu trong lỗ chân lông tiếp xúc với không khí và bị oxy hóa. Mụn đầu trắng và mụn đầu đen nằm gần bề mặt da và có thể dễ dàng loại bỏ hơn. Trong khi đó, mụn ẩn sưng đỏ nằm sâu dưới da, không có đầu mụn rõ ràng và rất khó nặn. Việc cố nặn mụn ẩn có thể làm tổn thương da và dẫn đến viêm nhiễm nặng hơn.

So sánh với mụn viêm và mụn bọc: Mụn viêm và mụn bọc là những dạng mụn nặng hơn, thường sưng đỏ, có thể chứa mủ và gây đau nhức. Mụn viêm và mụn bọc phát sinh khi vi khuẩn P Acnes xâm nhập vào nang lông bị bít tắc, gây phản ứng viêm nhiễm. Mụn ẩn sưng đỏ có thể phát triển thành mụn viêm hoặc mụn bọc nếu không được chăm sóc đúng cách vì vi khuẩn xâm nhập vào nhân mụn ẩn có thể tạo thành ổ viêm dưới da. Nếu không xử lý kịp thời, mụn viêm và mụn bọc sẽ rất dễ để lại sẹo rỗ hoặc vết thâm sau khi lành.

Nguyên nhân gây ra mụn ẩn sưng đỏ

Mụn ẩn sưng đỏ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như:

Rối loạn nội tiết tố

Các thay đổi nội tiết tố trong những giai đoạn như dậy thì, chu kỳ kinh nguyệt, thai kỳ có thể làm tăng sản xuất bã nhờn (dầu), dẫn đến tắc nghẽn lỗ chân lông và hình thành mụn ẩn.

Tắc nghẽn lỗ chân lông

Khi dầu và tế bào chết tích tụ trong các lỗ chân lông mà không được làm sạch đúng cách, chúng tạo thành một lớp bít tắc và gây ra mụn ẩn. Nếu các vi khuẩn, đặc biệt là Propionibacterium acnes (P. acnes), xâm nhập vào lỗ chân lông này dẫn đến tình trạng viêm và làm cho mụn ẩn trở nên sưng đỏ.

Chế độ ăn uống không lành mạnh

Thói quen sinh hoạt kém lành mạnh như thức khuya, căng thẳng ảnh hưởng đến sự cân bằng hormone, từ đó hình thành mụn. Ăn nhiều đồ ngọt, đồ cay nóng và dầu mỡ có thể làm tăng tiết bã nhờn và gây mụn ẩn. Một số nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ sữa có thể kích thích mụn, đặc biệt là sữa có chứa hormone hoặc chất kích thích tăng trưởng.

Yếu tố môi trường

Ô nhiễm môi trường cũng góp phần vào sự hình thành mụn ẩn sưng đỏ, làm tăng khả năng tích tụ bụi bẩn và dầu trên da, khiến lỗ chân lông dễ bị tắc và gây mụn ẩn.

Các vùng khí hậu nóng ẩm như ở Việt Nam có thể khiến tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn, tiết ra nhiều dầu thừa trên da, từ đó gây tắc nghẽn lỗ chân lông và mụn.

Không vệ sinh da đúng cách

Việc không vệ sinh da đúng cách, chẳng hạn như không tẩy trang kỹ hàng ngày sẽ khiến bụi bẩn và dầu thừa tích tụ, tạo điều kiện cho mụn phát triển. Làn da không được bảo vệ kỹ càng khỏi khói bụi, ô nhiễm, tia UV sẽ bị suy yếu, giảm đề kháng nên dễ bị mụn.

Sử dụng thuốc

Một số loại thuốc như corticosteroids có thể gây ra sự thay đổi trong cân bằng nội tiết tố, dẫn đến việc gia tăng sản xuất dầu và gây mụn ẩn. Việc sử dụng thuốc không đúng chỉ định cũng có thể làm tăng nguy cơ gây mụn.

Lối sống không lành mạnh

Thói quen sinh hoạt kém lành mạnh như thức khuya, căng thẳng có thể ảnh hưởng đến hệ thống nội tiết, làm gia tăng sự sản xuất dầu và khiến mụn phát triển. Stress làm gia tăng hormone cortisol, có thể kích thích các tuyến bã nhờn và gây ra mụn.

Ngoài ra, việc uống ít nước cũng có thể làm giảm khả năng thải độc tố của cơ thể, làm cho da bị khô và dễ bị tắc nghẽn.

Thay đổi trong thói quen chăm sóc da

Khi bạn thay đổi sản phẩm chăm sóc da hoặc thử các thành phần mới mà da không phù hợp, có thể gây ra kích ứng và mụn. Việc tự ý nặn mụn ẩn có thể làm vỡ mụn, khiến vi khuẩn lan rộng và làm tình trạng viêm sưng trở nên nghiêm trọng hơn.

Phương pháp điều trị và chăm sóc mụn ẩn sưng đỏ hiệu quả

Điều trị mụn ẩn sưng đỏ đòi hỏi sự kiên nhẫn và phương pháp điều trị phù hợp.

Điều trị mụn chuyên sâu

Các phương pháp điều trị chuyên sâu như sử dụng sản phẩm chứa Axit salicylic hoặc Benzoyl peroxide là giải pháp phổ biến. Các thành phần này giúp làm sạch sâu lỗ chân lông, loại bỏ tế bào chết và kháng khuẩn hiệu quả. Trong trường hợp mụn nặng hơn, bác sĩ có thể chỉ định dùng Retinoid trị mụn. 

Bên cạnh đó, các công nghệ hiện đại như laser, ánh sáng xanh hoặc lăn kim cũng được áp dụng để giảm viêm, tiêu diệt vi khuẩn và kích thích sản sinh collagen, giúp da nhanh chóng phục hồi. Trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp hay loại thuốc điều trị mụn nào, bạn nên được thăm khám và tư vấn bởi chuyên gia da liễu.

Chăm sóc da mụn ẩn sưng đỏ tại nhà

Song song với điều trị chuyên sâu, quy trình chăm sóc da tại nhà cũng đóng vai trò quan trọng. Làm sạch da kỹ lưỡng bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ và tẩy tế bào chết đều đặn bằng sản phẩm chứa AHA, BHA sẽ giúp làm sạch và thông thoáng bề mặt da. 

Bạn hãy chọn sản phẩm chăm sóc da chuyên dùng cho da mụn, có thành phần và kết cấu phù hợp, không gây bí và bít tắc lỗ chân lông. Các sản phẩm đặc trị mụn ẩn như mặt nạ đất sét hoặc serum chứa Niacinamide cũng rất hữu ích trong việc giảm viêm, kháng khuẩn.

Chế độ ăn uống, sinh hoạt khi bị mụn ẩn

Lối sống và chế độ ăn uống lành mạnh cũng ảnh hưởng lớn đến tình trạng mụn. Bạn cần hạn chế tiêu thụ đường, đồ ăn cay nóng và dầu mỡ. Thay vào đó, hãy tăng cường rau xanh, trái cây và uống đủ nước giúp cơ thể đào thải độc tố, giảm tiết bã nhờn. Ngủ đủ giấc và giảm căng thẳng giúp cân bằng nội tiết tố và tăng cường hệ miễn dịch.

Mụn ẩn sưng đỏ là một hiện tượng phức tạp do sự kết hợp của nhiều yếu tố từ bên trong cơ thể đến môi trường bên ngoài. Để điều trị hiệu quả, bạn cần xác định nguyên nhân cụ thể của tình trạng mụn và áp dụng các biện pháp điều trị cũng như thay đổi thói quen sinh hoạt sao cho hợp lý, bao gồm việc sử dụng sản phẩm chuyên dụng, thực hiện quy trình chăm sóc da đúng cách, duy trì lối sống lành mạnh. Hãy kiên trì thực hiện các biện pháp trên đây để sớm có được làn da mịn màng, không còn mụn ẩn. Nếu tình trạng mụn ẩn sưng đỏ nghiêm trọng, bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu để được tư vấn cách điều trị phù hợp.