Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Phụ nữ bước vào độ tuổi 30 sẽ có khả năng xảy ra rối loạn nội tiết tố. Dấu hiệu của sự lão hóa thể hiện rõ, ví dụ như các mảng nám sạm thông thường và cả nám nội tiết.
Điều đáng quan tâm là rất ít người phân biệt được nám thông thường và nám do nội tiết. Vì vậy việc điều trị có thể sai cách dẫn tới hậu quả nám lan rộng hơn. Vậy nám do nội tiết là gì? Nguyên nhân do đâu? Cách điều trị thế nào? Các bạn có thể tìm hiểu những thông tin ở bài viết này.
Nám rất dễ xảy ra với hầu hết nữ giới khi bước vào tuổi 30. Tuy nhiên, để nhận biết được đâu là nám thông thường và đâu là nám do nội tiết không phải ai cũng làm được. Việc không nhận biết được có thể dẫn tới sai cách điều trị. Hậu quả sẽ làm cho những vết nám không những không bớt mà còn có thể lan rộng.
Nội tiết tố nữ (estrogen) là sự tổng hợp của estron, estradiol và estriol, được kí hiệu là E1, E2, E3. Nội tiết tố nữ (estrogen) là một loại hormone kỳ diệu, có vai trò quan trọng đối với chị em phụ nữ. Đây là hormone có thể giúp cơ thể người phụ nữ điều hoà hệ sinh dục, kiểm soát hormone MSH, hormone kích thích sản sinh melanin dưới da.
Estrogen trong cơ thể người phụ nữ đến độ tuổi lão hóa sẽ được tạo ra chậm hơn trước. Vì vậy, sẽ gây ra tình trạng mất cân bằng nội tiết tố, là nguyên nhân gây sự tăng sinh melanin, dẫn đến nám do nội tiết ở phụ nữ. Nám do nội tiết hay còn có tên khác là nám chân sâu, do những sắc tố mọc tập trung thành từng nốt tròn có màu sậm trên bề mặt da. Nám do nội tiết có chân ăn sâu vào trong các lớp cấu trúc da, lớp màng đáy thượng bì và có thể ăn sâu xuống lớp trung bì.
Nám do nội tiết thường xảy ra ở giai đoạn sau tuổi 30, phụ nữ sau khi sinh con, thường xuyên sử dụng thuốc ngừa thai, uống thuốc kháng sinh suốt thời gian dài và thời kỳ tiền mãn kinh…
Phụ nữ trong thời kỳ mang thai có nhiều thay đổi, kể cả lượng estrogen. Lượng estrogen thay đổi và tăng lên nhanh chóng để bảo vệ cho thai nhi. Sau khi sinh con xong lượng estrogen lại giảm mạnh. Rối loạn nội tiết sau sinh có thể gây nám da.
Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ muốn kế hoạch hóa bằng phương pháp sử dụng thuốc tránh thai cũng thường gặp nguy cơ này. Bởi vì thành phần progestins có trong thuốc tránh thai góp phần không nhỏ trong việc kích thích hình thành nám da. Đồng thời còn gây nên tình trạng giữ nước.
Nếu khi ra ngoài trời nắng, da không được bảo vệ bằng cách che chắn kỹ càng, hoặc dùng kem chống nắng thì những đốm nám da này sẽ đậm hơn và lan rộng hơn. Một yếu tố khác trong cuộc sống hiện đại cũng gây nên tình trạng nám đó là do stress, mệt mỏi. Đây là những yếu tố tâm lý, cảm xúc có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và vẻ đẹp làn da. Bởi vì hormone estrogen do não bộ chỉ đạo buồng trứng tiết ra, nên khi não bộ bị căng thẳng, stress, hoạt động của buồng trứng cũng bị ảnh hưởng. Vì vậy có thể dẫn tới tình trạng rối loạn nội tiết tố và nám sạm da được thể hiện ra ngoài.
Làm sao để phân biệt được nám do nội tiết và nám thông thường? Đây là một yếu tố quan trọng để có phương pháp điều trị hiệu quả nhất. Nếu không biết đó là nám thông thường hay nám do nội tiết, cách điều trị không đúng sẽ để lại hậu quả lớn, gây khó chữa hoặc nám sẽ bám chặt làm mất thẩm mỹ.
Đối với nám do nội tiết thường xuất hiện trên da là những đốm nhỏ, màu vàng nhạt, tăng sinh rất nhanh nếu không điều trị kịp thời. Ở hai bên gò má, vùng thái dương, trán và cánh mũi là nơi nám do nội tiết thường xuất hiện.
Tùy vào mức độ nám do nội tiết biểu hiện trên bề mặt da nhiều hay ít thì nó thể hiện rõ tình trạng rối loạn nội tiết tố trong cơ thể bạn. Ngoài ra, sự thay đổi nội tiết tố nữ cũng được phát hiện qua những dấu hiệu như chu kỳ kinh nguyệt thay đổi không đều và càng ngày càng ít. Khi cơ thể xuất hiện một số rối loạn thần kinh như bực bội, khó chịu, hay lo lắng, tim đập nhanh, tính tình thay đổi thất thường.
Khi cổ tử cung, âm đạo và buồng trứng nhỏ dần, các tuyến cũng dần tiết ra ít chất nhầy hơn. Kể cả việc quan hệ tình dục cũng bị ảnh hưởng, xảy ra vấn đề đau rát khi quan hệ. Da bắt đầu có nhiều dấu hiệu lão hóa như đen sạm, độ đàn hồi da kém và bắt đầu nhăn nheo, chảy xệ…
Chỉ khi đã hiểu rõ thế nào là nám do nội tiết, thế nào là nám da thông thường mới tìm ra cách điều trị hiệu quả nhất. Vì nám do nội tiết và nám thông thường có cách điều trị không giống nhau.
Nám do nội tiết là nám hình thành từ quá trình rối loạn nội tiết tố ở phụ nữ do mất cân bằng hormone trong cơ thể. Có thể do stress, căng thẳng một thời gian dài ảnh hưởng tới hoạt động của buồng trứng. Có thể do dùng thuốc tránh thai vì trong thuốc tránh thai có progestins gây ra tác dụng phụ là nám da. Có thể do rối loạn tiết tố kinh nguyệt không đều hoặc thời kỳ mãn kinh…
Đối với nám thông thường thì lại hình thành từ những yếu tố tác động từ bên ngoài như môi trường, chế độ nghỉ ngơi và ăn uống. Thói quen sinh hoạt thức khuya, cách chăm sóc da không đúng, dùng mỹ phẩm rẻ tiền chất lượng kém mà gây ra nám da.
Nám do nội tiết khác với nám thông thường vì nó xuất phát từ sâu bên trong cơ thể mỗi người. Việc điều trị nám do nội tiết có hiệu quả hay không phải dựa vào triệu chứng và căn nguyên gây ra nám. Nám do nội tiết chủ yếu do rối loạn nội tiết bên trong cơ thể, vì vậy việc trước tiên là cân bằng nội tiết tố trong cơ thể.
Để điều trị nám do nội tiết, cần cân bằng nội tiết tố bên trong cơ thể.
Đối với phụ nữ sau 30 tuổi việc sản sinh hormone nội tiết tố nữ trong cơ thể cũng giảm dần theo thời gian. Làm cách nào để cân bằng hoặc làm chậm quá trình lão hóa để duy trì sức khỏe và vẻ đẹp trẻ trung của phụ nữ là điều rất cần thiết. Chế độ dinh dưỡng đối với cơ thể khá quan trọng, kể cả việc cân bằng nội tiết tố.
Cần đảm bảo bữa ăn có đầy đủ chất dinh dưỡng và đa dạng. Thực phẩm cần bổ sung giúp cân bằng nội tiết tố như đậu nành, các chế phẩm từ đậu nành, khoai tây, cà rốt,... Thực phẩm giàu omega-3 từ cá hồi là một lựa chọn để giúp cân bằng nội tiết tố, nên sử dụng ít nhất 2 lần/tuần.
Các sản phẩm bổ sung estrogen ngoại sinh cũng rất có lợi cho sức khỏe và kể cả việc phòng ngừa nám da. Bổ sung những chất béo lành mạnh như Omega-3, một trong những thành phần không thể thiếu trong bữa ăn hằng ngày, để cải thiện nhanh tình trạng nám do nội tiết. Những thực phẩm nên bổ sung như bơ, cá hồi, dầu dừa, cá, hạt chia, hạt lanh, hạt óc chó…
Điều đáng lưu ý là nên giữ tinh thần thoải mái, bởi vì nếu tâm lý căng thẳng kéo dài, lượng estrogen tăng sinh sẽ gây rối loạn nội tiết tố. Có thái độ sống tích cực, tập luyện thể thao và nghỉ ngơi đủ để nâng cao hiệu quả điều trị.
Việc sử dụng kem chống nắng thường xuyên rất tốt cho da kể cả khi không ra ngoài. Trong ánh nắng mặt trời thường chứa tia UV là một trong những yếu tố kích sản sinh melanin. Caffeine không nên sử dụng vì là một trong những tác nhân gây rối loạn nhịp tim, ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và làm xáo trộn hệ nội tiết.
Giấc ngủ của chúng ta vô cùng quan trọng không chỉ với sức khỏe mà còn tốt cho da. Giấc ngủ sâu và đủ sẽ đem lại sức khỏe và cân bằng hormone, xây dựng nguồn năng lượng mới, giúp cơ thể phục hồi sau một ngày dài lao động mệt nhọc. Bởi vì hormone trong cơ thể bạn làm việc theo một lịch trình định sẵn, khi hay đổi, ngủ kém sẽ khiến nhịp sinh học tự nhiên sẽ bị đảo lộn góp phần làm mất cân bằng hormone.
Trên đây là một số thông tin cũng như phương pháp điều trị nám nội tiết. Nám do nội tiết tuy khó loại bỏ, nhưng tin rằng nếu kiên trì chăm sóc, làn da của bạn sẽ được cải thiện.
Tuệ Nhi
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Dược sĩ Đại họcNgô Kim Thúy
Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.