Nên ăn uống gì để tan sỏi mật?

Chữa sỏi mật hiện là từ khóa được nhiều người tìm kiếm bởi sự phổ biến của căn bệnh này. Thực tế thì chế độ ăn cũng đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị sỏi mật hiệu quả. Vậy ăn uống gì để tan sỏi mật? Bài viết sau sẽ giúp bạn tự xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp lý cho tình trạng bệnh của mình.

Bệnh sỏi mật là gì?

Túi mật là cơ quan chuyên phụ trách chức năng dự trữ dịch mật được sản xuất từ gan. Cholesterol và acid mật là hai thành phần chính trong dịch mật. Acid mật có vai trò quan trọng trong việc phân hủy cholesterol và giữ cho dịch mật luôn ở trạng thái lỏng. Trong điều kiện bình thường, sự cân bằng này giúp ngăn chặn dịch sự hình thành các tinh thể.

Tuy nhiên, ở những người có chế độ ăn giàu chất béo, sự mất cân bằng giữa cholesterol và acid mật có thể xảy ra. Bởi khi gan sản xuất ra nhiều cholesterol hơn khả năng xử lý của lượng acid mật có sẵn, lượng cholesterol này sẽ bắt đầu đông đặc thành các tinh thể và tạo thành sỏi cholesterol. Khoảng 80% số ca mắc sỏi mật là sỏi cholesterol.

Ngoài ra, khoảng 20% còn lại của sỏi mật được gọi là sỏi sắc tố. Chúng hình thành khi cơ thể gia tăng nồng độ bilirubin, một sắc tố mà cơ thể tạo ra trong quá trình hồng cầu bị phá hủy cuối chu kỳ hay thiếu máu, hoặc do các bệnh lý như viêm gan.

Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cho người sỏi mật

Bên cạnh các phương pháp dùng thuốc trị sỏi mật, chế độ ăn cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ ngăn ngừa sự tiến triển hay tái phát bệnh. Bởi dinh dưỡng thiếu khoa học cũng là một trong những nguyên nhân gây ra sỏi mật.

Nhiều người vẫn quan niệm rằng ăn cực kỳ ít chất béo hoặc giảm cân nhanh chóng có thể giúp việc điều trị sỏi mật hiệu quả. Thực tế thì trái ngược lại hoàn toàn. Ăn cực kỳ ít chất béo khiến túi mật ít hoạt động hơn bình thường dẫn đến việc tích tụ dịch mật. Cholesterol trong dịch mật tồn tại lâu sẽ có nhiều thời gian để đông đặc hơn gây ra sỏi mật.

Vì thế, để đảm bảo an toàn sức khỏe người bệnh, câu hỏi nên ăn uống gì để tan sỏi mật nhận được nhiều mối quan tâm. Theo đó, chế độ ăn khoa học cho người bị sỏi mật cần tuân thủ 5 nguyên tắc sau đây:

• Giảm mỡ động vật, tăng cường chất béo không bão hòa: Việc cắt giảm hoàn toàn chất béo là quan niệm sai lầm dễ gây tái phát sỏi mật. Thay vào đó, bạn có thể lựa chọn sử dụng các loại chất béo tốt hay còn gọi là chất béo không bão hòa.
• Tăng cường chất xơ và vitamin: Chất xơ giúp giảm hấp thu cholesterol trong bữa ăn còn vitamin giúp tăng cường sức đề kháng và sức khỏe gan mật.
• Tăng các loại protein thực vật: Sự sản xuất dịch mật hay tái tạo tế bào gan cần nguồn protein từ bên ngoài. Vì thế, thay vì cắt bỏ hoàn toàn protein, người bị sỏi mật có thể lựa chọn sử dụng protein thực vật.
• Sử dụng vừa phải chất đường bột: Chọn các thực phẩm chứa carbohydrat hấp thu chậm cũng nên được cân nhắc. Bởi khi mức đường huyết trong cơ thể tăng quá nhanh có thể gây ra tình trạng kháng insulin. Lúc này, nguy cơ tăng cholesterol máu cũng cao hơn.

Nên ăn uống gì để tan sỏi mật?

Hiểu được về nguyên tắc xây dựng dinh dưỡng cho người bị sỏi mật sẽ giúp bạn có những lựa chọn thực phẩm thông minh hơn. Vậy để giải đáp cho thắc mắc nên ăn uống gì để tan sỏi mật, bạn có thể tham khảo một số đề xuất dưới đây.

Uống nhiều nước

Nước đóng vai trò như một chất dẫn giúp đào thải bớt độc tố và hỗ trợ quá trình trao đổi chất của cơ thể. Việc uống đủ nước còn đặc biệt quan trọng hơn đối với người bị sỏi mật. Bởi điều này giúp cho người bệnh loại bỏ được các chất tồn đọng trong cơ thể hiệu quả hơn. 

Thực phẩm chứa chất béo không bão hòa

Các chất béo không bão hòa luôn được khuyến cáo sử dụng cho không chỉ người bị sỏi mật mà còn là với tất cả mọi người. Thực phẩm chứa nhiều chất béo tốt có thể kể đến cá hồi, dầu đậu nành, dầu oliu, bơ hay các loại hạt óc chó, hạnh nhân,…

Đạm thực vật, đạm động vật ít béo

Người bị sỏi mật có thể sử dụng đạm thực vật từ các loại hạt họ đâu hay các loại rau có màu xanh thẫm. Trong trường hợp người bệnh có nhu cầu tiêu thụ đạm động vật thì có thể cân nhắc các loại cá, thịt nạc, thịt gia cầm bỏ da,… Lưu ý không dùng nước luộc thịt bởi trong này chứa nhiều chất béo bão hòa.

Rau xanh, trái cây tươi

Duy trì chế độ ăn nhiều chất xơ từ các loại rau xanh hay trái cây tươi giúp giảm hấp thu cholesterol hiệu quả ở người bị sỏi mật. Các loại hoa quả tươi, ngũ cốc nguyên hạt cũng cung cấp một lượng chất xơ và vitamin dồi dào.

Ngũ cốc nguyên hạt

Nhằm bổ sung lượng carbohydrate vừa đủ mà không làm ảnh hưởng để kích thước sỏi, người bệnh có thể lựa chọn sử dụng các loại ngũ cốc nguyên hạt, gạo lứt, bánh mì đen. Ngoài ra, các loại thực phẩm này cũng chứa nhiều chất xơ tốt cho quá trình trao đổi chất của cơ thể.

Lời khuyên khi chế biến món ăn cho người bị sỏi mật

Bên cạnh thắc mắc về việc ăn uống gì để tan sỏi mật, người bệnh cũng cần lưu ý bị sỏi mật nên kiêng ăn gì, các hình thức chế biến món ăn để có được một thực đơn khoa học nhất.

• Phương pháp nấu ăn không dầu như hấp, luộc nên được ưu tiên lựa chọn.
• Hạn chế tối đa các món chiên xào hay dùng dầu mỡ để chế biến thực phẩm.
• Thay dầu ăn từ mỡ động vật bằng dầu thực vật và có thể dùng giấy thấm dầu để giảm lượng dầu trong món ăn.

Tóm lại, chế độ dinh dưỡng cân bằng và khoa học có thể giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh sỏi mật. Bên cạnh những quan tâm về việc ăn uống gì để tan sỏi mật, bạn cần nắm nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cũng như các cách thức chế biến thực phẩm để đạt hiệu quả và an toàn sức khỏe tốt nhất.

Trên đây là những thông tin cơ bản nhất giúp bạn giải đáp thắc mắc nên ăn uống gì để tan sỏi mật. Theo dõi thêm các bài viết mới của Nhà thuốc Long Châu để cập nhật thêm kiến thức về các chế độ ăn phù hợp cho từng tình trạng bệnh nhé!

Xem thêm: Những điều cần đặc biệt chú ý khi mắc sỏi túi mật 17 mm