Người bệnh tiểu đường có phải uống thuốc suốt đời không?

Việc điều trị bệnh tiểu đường trở thành mối quan tâm lớn của nhiều bệnh nhân, đặc biệt là liệu người bệnh tiểu đường có phải uống thuốc suốt đời không. Câu trả lời còn tùy thuộc vào từng loại bệnh tiểu đường và giai đoạn của bệnh mà cách điều trị sẽ khác nhau.

Bệnh tiểu đường có phải uống thuốc suốt đời không?

Bệnh tiểu đường là một căn bệnh mạn tính và tiến triển nặng dần theo thời gian, vì vậy các chuyên gia Nội tiết và Đái tháo đường khuyến cáo rằng người bệnh cần phải dùng thuốc suốt đời kết hợp với lối sống lành mạnh để kiểm soát đường huyết và giảm nguy cơ biến chứng.

Đối với bệnh nhân tiểu đường tuýp 1, việc tiêm insulin hàng ngày là cần thiết để duy trì mức đường huyết ổn định. Còn đối với bệnh nhân tiểu đường tuýp 2, bác sĩ thường chỉ định sử dụng các loại thuốc ổn định đường huyết như Metformin, Thiazolidinedione, Sulfonylureas, thuốc chủ vận thụ thể GLP-1, thuốc ức chế men Dipeptidyl peptidase-4.

Mặc dù việc phải dùng thuốc suốt đời có thể khiến người bệnh cảm thấy bất tiện, nhưng đây là cách duy nhất để kiểm soát tốt bệnh tiểu đường, ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng và duy trì chất lượng cuộc sống tốt nhất. Vì vậy, người bệnh cần chấp nhận và tuân thủ điều trị một cách nghiêm túc.

Bệnh tiểu đường có phải uống thuốc suốt đời không không chỉ phụ thuộc vào việc uống thuốc liên tục, mà còn phụ thuộc rất lớn vào lối sống của bệnh nhân. Bệnh nhân cần tự theo dõi đường huyết thường xuyên tại nhà và đi khám sức khỏe định kỳ. Nếu các chỉ số đường huyết tăng trở lại hoặc có các triệu chứng cho thấy đường huyết cao, bác sĩ sẽ điều chỉnh liều thuốc cho phù hợp.

Một số dấu hiệu cảnh báo đường huyết đang tăng cao bao gồm: Thường xuyên cảm thấy khát nước, đi tiểu nhiều lần, vết thương lâu lành, suy giảm thị lực, mắt mờ, nhòe, cảm thấy mệt mỏi và da khô, bong tróc, ngứa kéo dài. Khi gặp các triệu chứng này, bệnh nhân cần liên hệ bác sĩ để được hướng dẫn và điều trị kịp thời.

Những lầm tưởng của bệnh nhân về việc dùng thuốc trị bệnh tiểu đường

Nhiều bệnh nhân mắc sai lầm khi đánh giá bệnh tiểu đường chỉ dựa trên triệu chứng, cảm giác cá nhân hoặc kết quả đo đường huyết tại nhà. Khi không thấy có triệu chứng bệnh và đường huyết đã trở về bình thường, họ thường cho rằng đã khỏi bệnh và ngừng điều trị.

Tuy nhiên, triệu chứng bệnh tiểu đường chỉ là "phần nổi của tảng băng chìm". Bệnh tiểu đường không chỉ gây rối loạn chuyển hóa đường mà còn dẫn đến rối loạn chuyển hóa các chất khác trong cơ thể. Những rối loạn này tiến triển âm thầm qua nhiều giai đoạn, không phải giai đoạn nào cũng có dấu hiệu đặc trưng đủ để nhận biết nguyên nhân là do bệnh tiểu đường.

Mức glucose trong máu thay đổi liên tục, dao động từng thời điểm trong ngày tùy thuộc vào nhiều yếu tố như thức ăn, hoạt động cơ thể và các tác nhân khác. Do đó, chỉ số đường huyết đo lúc đói hoặc sau bữa ăn không đủ để đánh giá tình trạng kiểm soát đường huyết trong suốt ngày. 

Để có một đánh giá toàn diện, quan trọng hơn là theo dõi chỉ số hemoglobin glykosilat (HbA1c), phản ánh mức đường trung bình trong 2 - 3 tháng qua. Chỉ số HbA1c không chỉ cung cấp thông tin về mức độ kiểm soát đường huyết mà còn là chỉ số tiên lượng nguy cơ biến chứng của bệnh tiểu đường. Ngay cả khi đường huyết thường xuyên nằm trong giới hạn cho phép, nhưng HbA1c cao hoặc có những biến động lớn, những biến chứng trên tim mạch, thần kinh, thận và mắt vẫn có thể xảy ra.

Uống thuốc tiểu đường có hại không?

Nhiều người lo lắng về việc phải uống thuốc tiểu đường suốt đời do sợ những tác hại của việc sử dụng thuốc trong thời gian dài. Tương tự như bất kỳ loại thuốc nào khác, các nhóm thuốc ổn định đường huyết cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn. Tuy nhiên, hầu hết các loại thuốc này được xem là an toàn cho người bệnh nếu sử dụng đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng bất thường nào, đặc biệt là dấu hiệu hạ đường huyết quá mức do sử dụng thuốc hoặc insulin, người bệnh nên nhanh chóng thông báo cho bác sĩ để được điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp. Không nên tự ý ngừng dùng thuốc khi gặp tác dụng phụ mà chưa tham khảo ý kiến của bác sĩ.

Những lưu ý khi dùng thuốc

Khi sử dụng thuốc điều trị bệnh tiểu đường, ngoài việc hiểu rõ bệnh tiểu đường có phải uống thuốc suốt đời không, bệnh nhân cần lưu ý một số điều sau:

Cần dùng thuốc đúng liều lượng, đúng giờ và đúng loại

Liều lượng và loại thuốc khác nhau ở mỗi người, do đó bệnh nhân không nên tự ý thay đổi liều thuốc hoặc sử dụng đơn của người khác.

Cụ thể, các thuốc nhóm Sulfonylurea (như Glibenclamid, Gliclazid, Glimepirid...) nên được uống trước bữa ăn. Còn Metformin, Acarbose thì nên uống trong hoặc ngay sau bữa ăn để hạn chế rối loạn tiêu hóa. Bệnh nhân cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ kê đơn.

Việc sử dụng thuốc đúng cách không chỉ giúp kiểm soát đường huyết ổn định mà còn hạn chế tác dụng phụ không mong muốn. Bệnh nhân cần nghiêm túc tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ điều trị.

Định kỳ khám bệnh

Bạn nên thực hiện xét nghiệm HbA1C 3 tháng/lần. Chỉ số HbA1C phản ánh đường huyết trung bình trong 2 - 3 tháng trước, giúp bác sĩ đánh giá hiệu quả điều trị đường huyết lúc đói và sau ăn tốt hơn so với việc chỉ dựa vào kết quả đo tại nhà.

Việc định kỳ kiểm tra HbA1C cho phép bác sĩ theo dõi sát tình trạng bệnh và điều chỉnh liệu trình điều trị phù hợp, không chỉ dựa trên những lần đo đường huyết cục bộ tại nhà của bệnh nhân.

Tóm lại, bệnh tiểu đường có phải uống thuốc suốt đời không? Vấn đề này không thể trả lời một cách rõ ràng. Việc sử dụng thuốc để điều trị bệnh tiểu đường phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như loại bệnh tiểu đường, giai đoạn của bệnh và tình trạng sức khỏe của từng người. Bệnh nhân cần phối hợp chặt chẽ với bác sĩ để tìm ra phương pháp điều trị phù hợp nhất, đảm bảo kiểm soát tốt bệnh tiểu đường mà không phải uống thuốc suốt đời.