Nguyên nhân bệnh học tăng sản mi ác tính

Phần phụ của nhãn cầu có cấu tạo bao gồm nhiều loại mô khác nhau vì vậy đây là nơi dễ xuất hiện các loại u ác tính. Việc phát hiện và chẩn đoán sớm các u mi mắt là cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa tổn thương tại chỗ và sự lan rộng của bệnh. Một số dạng tăng sản mi ác tính có khả năng gây di căn, dẫn đến tỷ lệ bệnh tật và tử vong đáng kể nếu không được can thiệp kịp thời.

Trong các tăng sản mi ác tính, ung thư biểu mô tế bào đáy là loại phổ biến nhất, tiếp theo là ung thư biểu mô tế bào vẩy, ung thư tuyến bã, và u hắc tố ác tính. Những loại u ác tính hiếm gặp hơn nhưng vẫn có thể ảnh hưởng đến mi mắt bao gồm ung thư mô liên kết Kaposi, ung thư tế bào biểu mô Merkel, và lymphoma.

Các yếu tố nguy cơ gây tăng sản mi ác tính

Phơi nhiễm thường xuyên với ánh sáng mặt trời: Đây là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất đối với sự phát triển các u ác tính ở mi mắt. Sự tiếp xúc liên tục với tia cực tím từ ánh sáng mặt trời có thể làm tăng nguy cơ ung thư da và các tổn thương liên quan đến mi mắt.

Tổn thương da mạn tính và tổn thương da khu trú: Các tổn thương da kéo dài, đặc biệt là những vết bỏng nhiệt hoặc tổn thương do tiếp xúc với các chất độc hại như thạch tín, có thể làm gia tăng nguy cơ hình thành u ác tính ở mi mắt.

Suy giảm miễn dịch: Hệ thống miễn dịch yếu hoặc suy giảm có thể làm giảm khả năng của cơ thể trong việc kiểm soát và loại bỏ các tế bào ung thư, từ đó làm tăng nguy cơ phát triển các u ác tính.

Sinh lý bệnh học tăng sản mi ác tính

Sự phơi nhiễm lâu dài với tia cực tím từ ánh sáng mặt trời gây ra các tổn thương liên tục cho ADN trong tế bào da. Những tổn thương này làm gián đoạn quá trình sửa chữa ADN, dẫn đến các biến đổi gen không được kiểm soát. Kết quả là, các tế bào ung thư có thể phát triển mà không bị kìm hãm, từ đó gia tăng nguy cơ hình thành các khối u ác tính ở mi mắt.

Nguyên nhân bệnh học tăng sản mi ác tính

Ung thư biểu mô tế bào đáy

Ung thư biểu mô tế bào đáy thường phát triển từ sự tăng sinh không kiểm soát của tế bào biểu mô tế bào đáy. U này thường xuất hiện dưới dạng khối u nhỏ hoặc dải xâm lấn vào lớp hạ bì mà không có tổn thương tiền ác tính rõ ràng. Các khối u này thường phát triển chậm, hiếm khi di căn nhưng có thể xâm lấn tại chỗ, đặc biệt là ở góc trong của mi mắt.

Bệnh thường xuất hiện tại góc trong mi dưới hoặc góc ngoài mi trên. Sự lan rộng xa rất hiếm nhưng có thể xảy ra thông qua đường máu và hệ bạch huyết. Ung thư biểu mô tế bào đáy được chia thành bốn loại chính:

Tại chỗ: Các tổn thương dạng nốt, nốt loét, hoặc nang, với đặc điểm là viền rõ, bề mặt chai cứng và có thể thấy loét ở trung tâm. U dạng nang thường không thay đổi nhiều theo thời gian.

Tỏa lan: Xuất hiện dưới dạng tổn thương phẳng, chắc, màu trắng hồng hoặc vàng với giới hạn không rõ ràng. Bề mặt biểu mô không bị loét, và việc phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn có thể gây tổn thương mi lan rộng.

Bề mặt, nhiều ổ: Ung thư biểu mô tế bào đáy dạng này có bề mặt bất thường với nhiều ổ, lan rộng theo hình đồng tâm.

Dạng biểu mô sợi: Thường thấy trên đường trục, có thể xâm lấn tối thiểu và thường khu trú ở sụn hoặc bờ mi.

Ung thư biểu mô tế bào vẩy (SCC)

Ung thư biểu mô tế bào vẩy bắt nguồn từ lớp tế bào lông – vẩy của biểu mô và thường lan rộng vào lớp hạ bì. Các tổn thương tiền ác tính như viêm giác mạc quang hóa, bệnh Bowen, và viêm da do tia xạ có thể là yếu tố nguy cơ. Ung thư này thường xuất hiện ở góc trong mi dưới hoặc góc ngoài mi trên, và có thể dễ nhầm lẫn với ung thư biểu mô tế bào đáy do hình dạng thay đổi.

SCC thường biểu hiện dưới dạng nốt không đau hoặc tổn thương dạng mảng, có thể di căn đến các hạch lympho vùng lân cận nhưng thường không lan rộng. Nó có khả năng thâm nhiễm vào các cấu trúc xung quanh mi mắt như hốc mắt, khoang sọ não.

Ung thư biểu mô tuyến bã (SGC)

Ung thư biểu mô tuyến bã phát sinh từ tuyến Meibomian ở mi trên hoặc tuyến Zeis và có thể xuất hiện sau nhiều năm tiếp xúc với tia xạ. Bệnh thường có dạng nốt nhỏ, mờ nhạt, dễ bị nhầm với chắp tái phát hoặc viêm kết mạc bờ mi.

Có hai dạng của SGC:

• Dạng u cục: Xâm lấn tối thiểu và thường khu trú ở sụn hoặc bờ mi.
• Dạng không u cục: Thâm nhiễm mức độ từ vừa đến cao, thường có sự thay đổi rõ rệt ở biểu mô.

SGC có thể lan rộng vào hốc mắt, cạnh xoang mũi, và khoang sọ não, với khả năng di căn qua hệ bạch huyết gây di căn vùng lân cận hoặc toàn thân. Các u tại chỗ thường tái phát sau khi cắt bỏ, vì vậy cần theo dõi cẩn thận và khám chuyên khoa nội và ung bướu khi phát hiện bệnh.

U hắc tố ác tính

U hắc tố ác tính là kết quả của sự tăng sinh tế bào hắc tố và là nguyên nhân phổ biến gây tử vong từ các u nguyên phát ở da. Bệnh này có bốn loại chính:

Lan rộng trên bề mặt: Nổi gồ lên trên da với ranh giới rõ ràng và nhiều màu sắc khác nhau như đen, hồng, xám, nâu nhạt.

Dạng u cục: Nốt hình cầu, màu xanh đen đồng đều.

Nốt ruồi: Được hình thành từ vết màu nâu nhạt cũ và tạo nốt ruồi gồ lên.

Nốt ruồi hắc tố ác tính: Mọc lên từ nốt ruồi cũ, tạo thành bề mặt gồ ghề.

Ung thư hắc tố có thể được đánh giá dựa trên vị trí giải phẫu (phân độ theo Clark) và độ sâu của xâm lấn (phân độ theo Breslow). Phân loại theo độ sâu Breslow là quan trọng nhất:

Giai đoạn I và II: Không có di căn.

Giai đoạn III: Liên quan đến hạch bạch huyết vùng.

Giai đoạn IV: Có di căn xa.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về nguyên nhân bệnh học tăng sản mi ác tính. Căn bệnh này thường bị chẩn đoán muộn, làm tăng nguy cơ biến chứng và khó khăn trong điều trị. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa sự phát triển và lan rộng của khối u.