Nguyên nhân gây suy giáp dưới lâm sàng

Suy giáp dưới lâm sàng thường không gây ra các triệu chứng rõ ràng như suy giáp trực tiếp, nhưng có thể gây ra một số biểu hiện không đặc hiệu như mệt mỏi, cảm giác lạnh, tăng cân không rõ nguyên nhân, và táo bón.

Suy giáp dưới lâm sàng là gì?

Suy giáp dưới lâm sàng còn được gọi là suy giáp cận lâm sàng, một dạng suy giáp sớm thường biểu hiện với những triệu chứng nhẹ nhàng. Suy giáp dưới lâm sàng thường phản ánh sự rối loạn tại tuyến yên - một cơ quan quan trọng trong việc điều tiết hoạt động của tuyến giáp. Theo các nghiên cứu, mức độ này ảnh hưởng đến khoảng 3 - 8% dân số trên thế giới mỗi năm và đối diện với nguy cơ cao mắc suy giáp.

Đáng chú ý, có đến 26,8% người bệnh suy giáp cận lâm sàng tiến triển thành dạng suy giáp nghiêm trọng trong khoảng thời gian 6 năm kể từ khi nhận được chẩn đoán. Điều này cho thấy sự tiềm ẩn của rối loạn này và mức độ nguy hiểm mà nó có thể gây ra khi không được can thiệp và điều trị kịp thời.

Suy giáp dưới lâm sàng do đâu?

Tuyến yên tại não bộ, chịu trách nhiệm sản xuất hormon kích thích tuyến giáp, được biết đến với tên gọi TSH. TSH này kích thích tuyến giáp sản xuất hai hormon chính là T3 và T4.

Trong trường hợp suy giáp cận lâm sàng, TSH vẫn được tạo ra nhưng không kích thích sự sản xuất của hai hormon trên. Kết quả là, mức độ TSH thường tăng lên mặc dù T3 và T4 vẫn duy trì ở mức bình thường. Nguyên nhân gây ra rối loạn này và suy giáp có nhiều điểm tương đồng, bao gồm:

Vùng tuyến giáp bị tổn thương: Bất kỳ tổn thương nào đối với vùng tuyến giáp, bao gồm cả việc loại bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp, có thể gây ra suy giáp dưới lâm sàng. Các nguyên nhân có thể là do chấn thương hoặc bệnh lý ác tính. Việc loại bỏ tuyến giáp dẫn đến sự suy giảm lượng hormon cần thiết cho cơ thể.

Điều trị với iod phóng xạ: Phương pháp này thường được áp dụng cho bệnh lý ở vùng đầu cổ. Tác động của tia xạ này có thể ức chế sự sản xuất của tế bào ác tính như ung thư và đồng thời tiêu diệt mô giáp không lành tính. Tuy nhiên, điều này có thể tăng nguy cơ mắc rối loạn suy giáp.

Tiền sử gia đình: Gia đình có người thân mắc các bệnh liên quan đến tuyến giáp, như bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto, có thể là yếu tố nguy cơ. Bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto là một tình trạng viêm nhiễm gây giảm lượng hormon giáp đáng kể. Việc phòng ngừa bệnh suy giáp dưới lâm sàng là cần thiết khi có người thân trong gia đình mắc bệnh lý này.

Nhóm đối tượng nguy cơ:

• Nữ giới: Phụ nữ có nguy cơ mắc loại rối loạn này cao hơn nam giới, một phần là do nội tiết tố nữ estrogen có tác động đến tuyến giáp. Phụ nữ ở tuổi mãn kinh đặc biệt dễ bị ảnh hưởng.
• Tuổi tác: Mức độ TSH có xu hướng tăng khi tuổi cao, do đó suy giáp dưới lâm sàng ở người lớn tuổi trở nên phổ biến hơn.
• Thiếu iod: Iod là yếu tố cần thiết cho sự hoạt động của tuyến giáp. Trong những khu vực thiếu iod, người dân thường gặp rắc rối với rối loạn tuyến giáp. Iod là một vi chất quan trọng cần được bổ sung đúng mức.

Triệu chứng bệnh nhân suy giáp dưới lâm sàng

Triệu chứng của suy giáp dưới lâm sàng thường không rõ ràng và đôi khi không có dấu hiệu đặc thù. Mặc dù mức độ tăng của TSH chỉ là nhẹ, nhưng rối loạn này vẫn đi kèm với một số triệu chứng phổ biến và dễ gây nhầm lẫn như:

• Mệt mỏi kéo dài: Đây là một triệu chứng thường gặp, kéo dài hơn một tháng mà không có nguyên nhân rõ ràng.
• Táo bón: Vấn đề với tiêu hóa, táo bón có thể là một dấu hiệu của suy giáp dưới lâm sàng.
• Tăng cân đột ngột: Mặc dù không có sự thay đổi trong chế độ ăn uống, nhưng cân nặng vẫn tăng lên đáng kể.
• Cảm giác lạnh thường xuyên: Cảm giác lạnh mặc dù không có nhiệt độ môi trường thay đổi, có thể là một triệu chứng khác của rối loạn tuyến giáp.
• Tuyến giáp phình to: Đôi khi vùng tuyến giáp có thể phình lên, nhưng điều này không phải lúc nào cũng xảy ra.

Tuy nhiên, cần chú ý rằng những dấu hiệu này không đặc hiệu và có thể xuất hiện ở người bình thường. Điều quan trọng là tìm sự tư vấn từ bác sĩ sớm để loại trừ hoặc xác định chính xác bất kỳ vấn đề y tế nào. Việc này sẽ giúp tránh những hiểu lầm hay chẩn đoán sai.

Chẩn đoán và điều trị suy giáp dưới lâm sàng

Chẩn đoán suy giáp dưới lâm sàng thường không dựa vào các dấu hiệu lâm sàng mà thường cần sử dụng các xét nghiệm máu. Cần lặp lại xét nghiệm sau vài tháng để có kết quả chính xác.

Mức độ TSH bình thường thường nằm trong khoảng từ 4,5 mIU/L đến 5,0 mIU/L. Người bệnh với mức TSH cao hơn mức bình thường và nồng độ hormon giáp vẫn ở trong giới hạn chính là những người có suy giáp dưới lâm sàng.

Tuy nhiên, giá trị của TSH có thể biến đổi do nhiều yếu tố khác nhau, vì vậy việc lặp lại xét nghiệm là cần thiết để xác định chính xác mức độ TSH.

Điều trị bệnh

Việc điều trị rối loạn này trong trường hợp TSH vượt quá 10 mIU/L, việc điều trị cần được thực hiện ngay. Mức độ TSH cao đến vậy có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn bộ cơ thể. Phương pháp điều trị suy giáp dưới lâm sàng thường tương tự như điều trị suy giáp.

Nghiên cứu vào năm 2009 về rối loạn này đã chỉ ra rằng, việc điều trị không đem lại hiệu quả thực sự đối với những bệnh nhân có mức TSH từ 5,1 mIU/L đến 10 mIU/L.

Quyết định điều trị thường cần xem xét các yếu tố như:

• Mức độ TSH.
• Các kháng thể tuyến giáp có tồn tại trong máu.
• Bướu cổ có tác động ép lên các cơ quan khác.
• Ảnh hưởng của suy giáp dưới lâm sàng đối với chất lượng cuộc sống.

Người mắc suy giáp dưới lâm sàng 4,5 mIU/L đến 5,0 mIU/L thường không cần điều trị ngay lập tức. Tuy nhiên, việc theo dõi và đánh giá kỹ lưỡng sức khỏe, cùng với tư vấn của bác sĩ để quản lý tình trạng và tránh tiềm ẩn sự suy giáp tiềm tàng và tránh biến chứng nguy hiểm.

Xem thêm: 

• Bệnh suy giáp có chữa khỏi được không?
• Bệnh suy giáp là thiếu chất gì? Cách điều trị như thế nào?