Nguyên nhân trẻ không chịu ăn dặm là gì? Mẹ nên làm gì lúc này?

Nếu mẹ cho con ăn dặm sớm hơn thời điểm trẻ khoảng 6 tháng tuổi, hệ tiêu hóa của trẻ vẫn còn non nớt và chưa hoàn thiện, do đó không thể hấp thu các chất dinh dưỡng một cách hiệu quả, điều này có thể dẫn đến tình trạng bụng đầy và khó chịu cho bé.

Nguyên nhân trẻ không chịu ăn dặm

Lựa chọn món ăn không phù hợp cho từng giai đoạn

Khi bắt đầu cho bé ăn dặm, nhiều cha mẹ không bắt đầu từ thức ăn dạng lỏng và từ từ tăng độ đặc để bé có thể dần quen với dạng thức ăn mới. Ngoài ra, việc không điều chỉnh lượng thức ăn dặm từ ít đến nhiều để bé có thời gian thích nghi cũng là nguyên nhân khiến trẻ không muốn ăn dặm.

Bắt đầu ăn dặm quá sớm

Một nguyên nhân có thể khiến trẻ không chịu ăn dặm là mẹ đã bắt đầu cho trẻ ăn dặm quá sớm, khi bé chỉ mới từ 4-5 tháng tuổi. Thực tế, thời điểm phù hợp để bắt đầu ăn dặm cho bé là từ 6 tháng tuổi trở đi, khi hệ tiêu hóa của bé đã ổn định hơn và có khả năng tiếp nhận các chất dinh dưỡng từ thức ăn bổ sung.

Thiếu sự đa dạng trong thực đơn

Bé có thể trở nên nhanh chán ăn dặm nếu chỉ được cho ăn một món ăn nhất định, vì vậy, các bậc phụ huynh nên sáng tạo và đa dạng hóa thực đơn ăn dặm cho bé. Nên kết hợp và cho trẻ thử đa dạng thức ăn để giúp trẻ bổ sung thêm vitamin và khoáng chất. Bạn có thể thử qua món ngon từ phô mai cho bé ăn dặm để làm mới thực đơn cho trẻ mỗi ngày.

Sử dụng dụng cụ ăn dặm không phù hợp

Sai lầm tiếp theo có thể là việc sử dụng dụng cụ ăn dặm không phù hợp. Ở độ tuổi khoảng 10-11 tháng, bé có thể bắt đầu tự xúc thức ăn bằng muỗng. Nếu dụng cụ không phù hợp, bé có thể cảm thấy không thoải mái và từ chối ăn. Ban đầu, bé có thể cố gắng ăn một cách miễn cưỡng, nhưng nếu tình trạng này kéo dài, bé sẽ cảm thấy mệt mỏi và khó chịu khi ăn dặm.

Bé chưa cảm nhận được cảm giác đói

Cần phải đảm bảo rằng thời gian giữa các bữa ăn dặm là đủ lâu để bé cảm nhận được cảm giác đói. Nếu các bữa ăn dặm cách nhau quá gần, bé có thể cảm thấy no và không muốn ăn.

Mẹ mắc sai lầm khi nấu các món ăn dặm cho trẻ

Mẹ có thể gặp phải những sai lầm khi thực hiện cách nấu bột ăn dặm cho bé. Dưới 1 tuổi, thức ăn của bé không cần phải thêm gia vị, nhiều mẹ có thể mắc phải sai lầm này khi chế biến thức ăn dặm, khiến cho món ăn trở nên quá mặn hoặc có mùi vị quá nồng. Ngoài ra, thức ăn thiếu dầu, quá nhiều đạm, hoặc không đủ màu sắc cũng có thể khiến trẻ không chịu ăn dặm.

Mẹ nên làm gì khi trẻ không chịu ăn dặm?

Đa dạng từ lỏng đến đặc, từ ngọt đến mặn, từ ít đến nhiều

Khi bắt đầu cho bé tập ăn dặm, mẹ nên bắt đầu từ thức ăn dạng lỏng và dần chuyển sang dạng đặc hơn. Bé có thể tiêu hóa và hấp thụ tốt các món ăn như: Cháo, rau và thịt. Mẹ cũng nên cho bé làm quen với hương vị ngọt trước, sau đó sau 1-2 tuần bé đã thích nghi, mẹ có thể chuyển dần sang hương vị mặn để bé tiếp tục hấp thụ các chất dinh dưỡng. Ban đầu, mẹ không nên ép bé ăn quá nhiều, có thể bắt đầu từ vài thìa bột và tăng dần lượng từng ngày để bé có đủ thời gian thích nghi với thức ăn dặm.

Tạo trải nghiệm cho trẻ ăn cùng gia đình

Cho bé ngồi ăn cùng gia đình sẽ tạo ra một trải nghiệm tích cực hơn cho bé. Mẹ có thể cho bé ngồi trên ghế ăn dặm và cùng bé ngồi ăn cùng với các thành viên trong gia đình. Bố mẹ cũng có thể ngồi xung quanh bé để bé cảm thấy thoải mái hơn khi làm quen với ghế ăn. Lựa chọn một chiếc ghế phù hợp và thoải mái cũng rất quan trọng, bởi vì ban đầu bé có thể cảm thấy khó chịu và không hợp tác. Điều quan trọng là kiên nhẫn động viên và khuyến khích bé, không nên ép bé phải ăn hết từ lúc đầu.

Không nên cai sữa quá sớm

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho bé với các chất chính hỗ trợ tiêu hóa một cách dễ dàng. Việc cai sữa quá sớm có thể ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của bé. Đồng thời, việc chuyển từ sữa mẹ sang thức ăn dặm đột ngột có thể tác động đến tâm lý của bé, khiến trẻ không chịu ăn dặm kèm các dấu hiệu như: Quấy khóc, khó chịu và từ chối ăn.

Đa dạng thực đơn

Bố mẹ cần lên thực đơn đa dạng, đủ dinh dưỡng cho bé. Bé có thể nhận biết và phản ứng với hương vị và mùi thức ăn từ khoảng 6 tháng tuổi. Việc lặp lại những món ăn giống nhau có thể làm cho bé cảm thấy chán chường và từ chối ăn. Bố mẹ nên thay đổi thực đơn thường xuyên để tăng sự hứng thú của bé với việc ăn uống.

Cân nhắc lượng thức ăn và sữa

Mẹ cần cân nhắc lượng thức ăn và sữa phù hợp cho bé. Đối với bé từ 6 tháng đến 2 tuổi, lượng sữa cần cung cấp mỗi ngày nên dao động từ 500 ml đến 800 ml. Bố mẹ cần kết hợp sữa và bữa ăn nhẹ nhàng như bánh ăn dặm một cách hợp lý để đảm bảo bé đủ năng lượng và dưỡng chất cần thiết.

Phát triển kỹ năng ăn đầu đời

Bố mẹ nên rèn luyện cho bé kỹ năng ăn đầu đời như: Bốc, nhón khi bé ở độ tuổi từ 6 đến 8 tháng. Kỹ năng này giúp bé tự phục vụ bằng bàn tay một cách khéo léo khi chưa biết sử dụng thìa hoặc đũa. Bố mẹ có thể cho bé bắt đầu với các thực phẩm mềm, dễ cầm nắm như: Bánh mì, cà rốt, khoai tây cắt hình que, bông cải xanh hoặc dưa chuột.

Điều chỉnh thời gian ăn

Cách cho trẻ ăn dặm đúng tại nhà là mẹ nên giới hạn thời gian ăn của bé trong khoảng 30 đến 40 phút. Sau thời gian này, dù vẫn còn thức ăn, mẹ cũng nên dừng bé ăn. Mẹ cần kiên nhẫn và quyết định để tránh việc bé ăn trong thời gian quá dài, khiến bé cảm thấy bữa ăn trở nên nhàm chán và mất hứng thú.

Giới hạn bữa ăn nhẹ giữa các bữa chính

Việc cho bé ăn những bữa ăn nhẹ có thể làm cho bé không đói vào các bữa chính. Vì vậy, mẹ nên hạn chế việc cho bé ăn nhẹ quá no có thể làm trẻ không chịu ăn dặm trong bữa chính. Tốt nhất là chỉ cho bé ăn một bữa nhẹ và giữ khoảng 1/3 lượng thức ăn cho bữa chính. Nếu bé không thèm ăn nhẹ, mẹ có thể bỏ qua bữa này để bé có cảm giác đói và ăn ngon hơn trong bữa chính.

Chuẩn bị lượng thức ăn ít hơn so với dự định

Các mẹ nên chuẩn bị lượng thức ăn ít hơn so với dự định bé sẽ ăn hết. Điều này sẽ khiến bé cảm thấy ngon miệng và thích thú hơn khi ăn hết phần thức ăn của mình. Nếu bé muốn ăn thêm, mẹ có thể thêm một ít thức ăn và không nên ép bé ăn những thức ăn bé không thích.

Khuyến khích bé tự ăn

Khi bé đã đủ lớn, khoảng 12-15 tháng tuổi, các mẹ nên khuyến khích bé tự cầm thìa và tự xúc thức ăn mà không cần đút cho bé. Việc này giúp bé tự làm quen với cảm giác đói và tự ăn mà không cần ép buộc, đồng thời hỗ trợ khắc phục chứng biếng ăn ở trẻ nhỏ.

Xem xét việc bổ sung vitamin hàng ngày

Bổ sung vitamin hàng ngày cho bé, mặc dù không cần thiết, nhưng đảm bảo bé đủ dưỡng chất để phát triển. Điều này không chỉ không gây hại cho cơ thể bé mà còn giúp mẹ yên tâm hơn trong trường hợp bé ăn ít hoặc biếng ăn.

Lưu ý trong thời gian đầu tập cho trẻ ăn dặm

Trong khoảng thời gian đầu tập cho bé ăn dặm, mẹ cần chú ý đến các điều sau:

• Nếu trẻ bị ốm dẫn đến chậm tăng cân, mẹ cần chú ý cung cấp dinh dưỡng cho trẻ thông qua các nguồn như: Sữa mẹ, sữa công thức, thịt, cá, trứng… để trẻ đạt được mức phát triển tiêu chuẩn.
• Tránh nấu nước hầm xương để pha bột ăn dặm cho trẻ, vì điều này có thể làm mất cân bằng lượng dinh dưỡng cần thiết cho bé.
• Để trẻ ăn đúng giờ là rất quan trọng trong quá trình tập ăn dặm. Việc này giúp dạ dày của trẻ làm quen với thức ăn và hình thành thói quen tốt khi bé lớn lên.
• Bắt đầu, trẻ có thể ăn 6 bữa mỗi ngày, trong đó có 1 bữa cháo và các bữa còn lại là sữa. Sau đó, dần dần chuyển sang 5 bữa rồi 3 bữa chính/ngày khi bé tròn 2 tuổi.
• Các bữa ăn dặm cần được cách nhau ít nhất 2 giờ. Khoảng cách giữa các bữa chính cần đảm bảo ít nhất là 4 tiếng/bữa.
• Nên cho trẻ ăn đa dạng thực phẩm và thay đổi các món ăn trong ngày để tránh tình trạng trẻ bị chán ăn. Khi giới thiệu món ăn mới, mẹ nên cho bé thử từng chút một, không nên ép buộc, để bé có thể thử, cảm nhận và dần quen với món ăn mới.

Đối với những trẻ khó chấp nhận chế độ ăn mới, phụ huynh cần tôn trọng nhu cầu ăn của con. Thay vì ép trẻ ăn, mẹ bố nên cho phép con tự quyết định lượng thức ăn nạp vào cơ thể. Nếu con lắc đầu từ chối ăn tiếp, hãy tôn trọng và cất chén bột đi. Nếu đã thử tất cả các phương pháp trên mà vẫn không cải thiện được tình trạng trẻ không chịu ăn dặm, mẹ cũng có thể đưa con đến gặp các chuyên gia dinh dưỡng để tìm hiểu nguyên nhân và xây dựng một thực đơn cá nhân hóa để giúp con ăn ngon miệng và đủ dưỡng chất.