Nhồi máu tủy sống: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

Nhồi máu tủy sống thường xảy ra do tình trạng thiếu máu cục bộ từ động mạch đốt sống bên ngoài. Các triệu chứng điển hình bao gồm đột ngột đau lưng dữ dội, sau đó nhanh chóng dẫn đến yếu liệt hai chi và mất cảm giác. Trong bài viết này, Nhà thuốc Long Châu sẽ giới thiệu về nguyên nhân và cách điều trị bệnh lý này cho độc giả.

Tổng quan về nhồi máu tủy sống

Nhồi máu tủy là một bệnh hiếm gặp, chủ yếu xảy ra ở khu vực được tưới máu bởi động mạch tủy trước. Đây là vị trí chỉ cung cấp khoảng 2 - 3% lượng máu do số lượng mạch máu nuôi dưỡng ít ỏi. Tình trạng này thường do gián đoạn dòng chảy của một hoặc nhiều mạch nuôi. Ví dụ như hạ huyết áp nặng, bóc tách động mạch chủ, viêm đa động mạch, chụp động mạch chủ hoặc sau phẫu thuật động mạch chủ ngực. Ngược lại, nhồi máu tủy ở vùng được cấp máu bởi động mạch tủy sau rất hiếm gặp vì khu vực này có mạng lưới vòng nối phong phú.

Ở vùng tủy cổ, động mạch tủy trước có số lượng mạch nuôi tương đối nhiều, do đó, bệnh lý này thường xảy ra ở vùng đuôi ngựa. Biểu hiện lâm sàng bao gồm liệt hai chân đột ngột, ban đầu là liệt mềm, sau vài ngày hoặc vài tuần chuyển sang liệt cứng. Người bệnh thường có sự phân ly cảm giác và giảm cảm nhận đau cũng như cảm giác nóng lạnh nhưng vẫn giữ được cảm giác sâu.

Triệu chứng của bệnh

Nhồi máu tủy sống thường bắt đầu với các dấu hiệu khởi phát đột ngột và nhanh chóng đạt đến mức nghiêm trọng. Một số triệu chứng người bệnh thường gặp là:

• Đau lưng hoặc cổ dữ dội: Đây là triệu chứng xuất hiện đầu tiên, đau thường xuất hiện đột ngột và có thể lan tỏa dọc theo cột sống. Người bệnh có thể cảm giác tê bì lan rộng theo chu vi khoanh tủy bị nhồi máu.
• Tê liệt: Chỉ sau vài phút, người bệnh có thể bị tê liệt ở một phần hoặc toàn bộ cơ thể dưới vị trí tổn thương. Đồng thời, xuất hiện liệt mềm và mất cảm giác theo khoanh đoạn tủy ở cả hai bên. Do đó, cảm giác đau và nóng lạnh bị suy giảm không đều.
• Rối loạn chức năng cơ quan: Có thể bao gồm khó tiểu, mất cảm giác ở vùng sinh dục và hậu môn.
• Khó thở: Nếu tổn thương xảy ra ở vùng tủy sống gần cổ, người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc hô hấp.

Nguyên nhân gây nhồi máu tủy sống

Nhồi máu tủy là một tình trạng hiếm gặp và nghiêm trọng, xảy ra khi lưu lượng máu đến tủy sống bị gián đoạn, dẫn đến thiếu oxy và tổn thương mô tủy sống. Có nhiều nguyên nhân có thể gây ra nhồi máu tủy sống, bao gồm các yếu tố liên quan đến mạch máu, huyết học và chấn thương:

Bệnh lý mạch máu

Đây là nhóm nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng này:

• Bóc tách động mạch chủ: Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến nhồi máu tủy sống. Máu xâm nhập vào các lớp của thành động mạch và gây tắc nghẽn lưu lượng máu đến tủy sống.
• Xơ vữa động mạch: Sự tích tụ mảng xơ vữa trong các động mạch tủy sống có thể dẫn đến hẹp hoặc tắc nghẽn các mạch máu cung cấp máu cho tủy sống, gây ra nhồi máu.
• Viêm động mạch: Đây là nguyên nhân hiếm gặp nhưng các bệnh viêm động mạch như viêm động mạch nút có thể gây viêm và hẹp các mạch máu, dẫn đến nhồi máu tủy.

Chấn thương tủy sống

Các vấn đề tại tủy sống là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh lý này:

• Chấn thương trực tiếp: Các chấn thương như ngã từ trên cao, tai nạn giao thông hoặc các tác động trực tiếp lên cột sống có thể gây tổn thương mạch và gây nhồi máu tủy.
• Chấn thương gián tiếp: Các ca phẫu thuật cột sống hoặc các can thiệp y khoa xâm lấn khác có thể gây tổn thương mạch máu tủy sống, dẫn đến nhồi máu.

Yếu tố huyết học

Mặc dù hiếm gặp nhưng các bệnh lý huyết học cũng có thể dẫn tới bệnh lý nghiêm trọng này:

• Huyết khối: Sự hình thành cục máu đông trong các động mạch cung cấp máu cho tủy sống có thể gây tắc nghẽn dòng chảy.
• Rối loạn đông máu: Các bệnh lý như huyết khối tĩnh mạch sâu, tăng đông máu do gen di truyền hoặc bệnh lý ác tính, có thể làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.

Bên cạnh đó, một số lý do khác tuy hiếm gặp nhưng có thể gây nhồi máu tủy sống bao gồm:

• Bệnh lý bẩm sinh: Phình động mạch tủy sống bẩm sinh hoặc bất thường mạch máu ở tủy sống sẽ làm tăng nguy cơ nhồi máu.
• Nhiễm trùng: Bệnh lý viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn có thể dẫn đến hình thành cục máu đông, từ đó gây nhồi máu tủy.
• Thoái hóa đốt sống cổ: Ở người lớn tuổi, thoái hóa đốt sống cổ có thể dẫn đến hẹp ống tủy và chèn ép động mạch tủy sống, gây thiếu máu cục bộ và nhồi máu.

Chẩn đoán và phương pháp điều trị nhồi máu tủy sống

Khi bệnh nhân có triệu chứng đau lưng dữ dội kèm theo các khiếm khuyết thần kinh đặc trưng xuất hiện đột ngột, cần nghi ngờ nhồi máu tủy. Chẩn đoán chủ yếu được thực hiện bằng MRI. Đây là phương pháp đầu tay và rất có giá trị trong phát hiện bệnh lý này. Trong trường hợp không có máy chụp cộng hưởng từ, có thể chụp CT tủy để thay thế. Các tình trạng như chèn ép tủy sống, viêm tủy cắt ngang cấp và bệnh lý mất myelin cũng có thể gây ra các triệu chứng tương tự. Tuy nhiên, những bệnh lý này thường tiến triển từ từ và có thể chẩn đoán phân biệt bằng MRI và xét nghiệm dịch não tủy.

Phương pháp điều trị chủ yếu thường là các biện pháp hỗ trợ, dù vậy, trong một số trường hợp, có thể điều trị nguyên nhân gốc rễ của bệnh như bóc tách động mạch chủ hoặc viêm động mạch bằng các cách sau:

• Phẫu thuật: Với một số trường hợp, người bệnh sẽ cần phẫu thuật để loại bỏ nguyên nhân gây tắc nghẽn hoặc để giảm áp lực lên vùng tủy sống.
• Sử dụng thuốc tiêu huyết khối: Với các nguyên nhân do huyết khối để loại bỏ các cục máu đông gây chèn ép và khôi phục lưu lượng máu.
• Phục hồi chức năng: Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng là cần thiết để cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Nhồi máu tủy sống là một tình trạng y khoa khẩn cấp cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Nếu bạn hoặc người thân xuất hiện các triệu chứng như đã đề cập, hãy tìm kiếm sự trợ giúp y tế ngay lập tức. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho độc giả thông tin bổ ích về nhồi máu tủy. Hãy tiếp tục theo dõi Nhà thuốc Long Châu để cập nhật thêm các bài viết về bệnh lý tủy sống nhé nhé!