Những cạm bẫy tâm lý mà con người dễ vấp phải

Cuộc sống luôn chứa đựng những bí ẩn khó giải thích nhưng giới khoa học không ngừng nỗ lực tìm kiếm lời giải cho các hiện tượng này. Tư vấn trị liệu tâm lý đã đưa ra những khám phá thú vị, giúp làm sáng tỏ một số hành động của chúng ta và phần nào giải đáp câu hỏi "Tại sao chúng ta thường hành động khác so với những gì chúng ta suy nghĩ?". Cùng Long Châu giải đáp những cạm bẫy tâm lý mà con người dễ mắc phải nhé!

Cạm bẫy “cửa sổ vỡ”

Lý thuyết này có nguồn gốc từ câu chuyện về những ô cửa sổ. Nghiên cứu cho thấy rằng trong một tòa nhà, nếu một chiếc cửa sổ bị phá vỡ mà không ai sửa chữa, thì những người khác sẽ cho rằng nơi đó không được ai quan tâm. Kết quả là, nhiều cánh cửa khác cũng sẽ bị đập vỡ và không ai còn quan tâm đến vấn đề này nữa.

Bài học mà chúng ta có thể rút ra từ câu chuyện này là trong cuộc sống, chúng ta thường dễ bỏ qua những điều nhỏ nhặt như việc ngủ dậy muộn, đi làm trễ, ăn mặc thiếu chỉn chu... Tuy có vẻ nhỏ nhặt, nhưng những hành động này thực sự tạo nên bản sắc của con người và ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng ta. Vì vậy, nếu chúng ta quyết tâm đạt được những thành công lớn, chúng ta nên tập trung vào việc thay đổi từ những điều nhỏ nhất. Đó là bí quyết để xây dựng một cuộc sống và một bản thân mạnh mẽ và thành công.

Cạm bẫy “bất lực có điều kiện”

"Bất lực có điều kiện" là tình trạng khi bạn tin rằng bản thân không thể cố gắng làm bất cứ điều gì để thay đổi cuộc sống, thậm chí khi bạn có cơ hội để làm điều đó. Cảm giác này có thể được so sánh với việc đứng trước một cánh cửa đã khép kín mà bạn nghĩ mình không thể mở được.

Sau khi trải qua nhiều khó khăn và thất bại, nhiều người có thể cảm thấy muốn bỏ cuộc và tin rằng mọi thứ đã được định trước, đặc biệt là khi họ gặp phải nguy cơ và thách thức ngày càng nhiều.

Bài học mà chúng ta có thể học từ đây là:

• Bỏ qua sự hoàn hảo: Đừng cố gắng hoàn hảo mọi thứ vì có rất ít điều mà bạn có thể làm hoàn hảo 100%. Thay vào đó, hãy tập trung vào việc làm tốt nhất bạn có thể và chấp nhận rằng mọi người đều có thể mắc phải sai lầm.
• Lạc quan và kiên nhẫn: Hãy học cách nhìn nhận mọi khó khăn như một cơ hội để học hỏi và phát triển. Tin rằng mọi vấn đề đều có giải pháp nếu bạn đủ kiên nhẫn và niềm tin vào khả năng của mình.
• Giảm bớt dự đoán và kỳ vọng: Hãy hạn chế việc lo âu về mọi chuyện ở tương lai và dự đoán các kết quả tiêu cực. Đôi khi, chúng ta sợ hãi những rủi ro mà chưa bao giờ xảy ra. Thay vào đó, hãy tập trung vào việc sống trong hiện tại và xây dựng một tinh thần lạc quan.

Cạm bẫy “kẹt một chân trong cửa”

Nếu bạn chấp nhận một yêu cầu nhỏ và thực hiện nó, bạn có thể sẽ rơi vào tư thế "kẹt một chân trong cửa", khi đó bạn dễ dàng chấp nhận các yêu cầu lớn hơn sau này. Ví dụ, bạn có thể không có ý định mua một sản phẩm cụ thể, nhưng khi người bán hàng đề nghị bạn thử một mẫu miễn phí, bạn đồng ý. Sau khi trải nghiệm, bạn có thể bị thôi thúc và cuối cùng quyết định mua sản phẩm đó.

Bài học mà chúng ta có thể học từ đây là:

• Tỉnh táo và nhận biết nhu cầu thực sự của bản thân: Hãy tỉnh táo để nhận ra những lợi ích cần thiết nhất đối với bản thân mình, và không dễ bị "cám dỗ" bởi những chiến lược bán hàng khôn ngoan. Khi bạn hiểu rõ nhu cầu của mình, bạn sẽ không bị lạc hướng bởi những sự kiện ngẫu nhiên và không có ý nghĩa quá lớn đối với bạn.
• Tự kiểm soát và xác định mục tiêu: Hãy xác định mục tiêu và mong muốn của mình một cách rõ ràng, và giữ cho chúng không bị ảnh hưởng bởi các yêu cầu nhỏ và không quan trọng. Tự kiểm soát sẽ giúp bạn tránh khỏi việc rơi vào tình trạng "kẹt một chân trong cửa" và duy trì sự tập trung vào những điều quan trọng nhất đối với bạn.

Cạm bẫy “cố gắng thích nghi”

Một số trở ngại trong cuộc sống của bạn có thể chấp nhận được nếu chúng diễn tiến một cách thường xuyên. Chẳng hạn, bạn có thể sống trong một thành phố ô nhiễm, nhưng tình trạng này không ảnh hưởng quá nặng nề, cho phép bạn thích nghi từ "không ổn" đến "ổn đấy", "không sao" và "vẫn ổn".

Cạm bẫy tâm lý này có thể giúp bạn tìm thấy lời giải cho một số câu hỏi như: Làm thế nào để cảm thấy hạnh phúc hơn? Thực tế chỉ ra rằng những trở ngại bình thường theo thời gian có thể làm cho bạn cảm thấy "bình thường".

Bài học quan trọng từ đây là: Trong một số trường hợp, nếu bạn cảm thấy có những điều không thể chấp nhận được trong cuộc sống hoặc trong mối quan hệ của mình, đừng e ngại thực hiện các thay đổi. Đôi khi, những bước đi này có thể mở ra một hướng đi mới tốt đẹp hơn cho bạn.

Cạm bẫy “con đường quen thuộc”

Trong khi một người yêu hội họa có thể bị cuốn hút bởi nụ cười bí ẩn trong bức tranh Mona Lisa, một người không quan tâm đến nghệ thuật có thể không cảm thấy thú vị. Sự khác biệt này phản ánh cách mỗi người nhìn nhận thế giới thông qua "kính lọc" của họ, được hình thành từ các trải nghiệm và niềm tin cá nhân.

Tuy nhiên, nếu bạn đã quen với sự an toàn và thoải mái trong cuộc sống, bạn có thể khó lòng vượt ra khỏi ranh giới đó để đánh giá vấn đề một cách khách quan hơn. Sự ảnh hưởng của quan điểm và giá trị cá nhân có thể làm giảm khả năng của bạn để hiểu một tình huống từ mọi khía cạnh và đánh giá nó một cách toàn diện.

Điều quan trọng là phải thách thức và mở rộng ranh giới của chính mình, để có cái nhìn sâu hơn và rộng lớn hơn về thế giới xung quanh. Bằng cách này, bạn có thể tránh được sự hạn chế và tự mình mở ra cơ hội cho sự hiểu biết và tiến bộ.

Bài học quý báu từ đây là: Chỉ khi dám thử những điều mới mẻ, bạn mới có thể đạt được những kết quả mà bạn chưa từng có. Hãy nhớ rằng thành công thường đến với những người coi thất bại là trải nghiệm cần thiết trước khi có động lực để thử nghiệm những điều mới.

Cạm bẫy “thế khó xử của loài nhím”

"Thế khó xử của loài nhím" dựa trên hình ảnh một đàn nhím cố gắng đến gần nhau để giữ ấm trong thời tiết lạnh, nhưng chúng vẫn phải giữ khoảng cách để tránh làm nhau bị đau vì lông gai xù xì. Đây là một ẩn dụ cho cạm bẫy tâm lý trong mối quan hệ của con người.

Do một số trở ngại nào đó, bạn có thể không tìm được cách thể hiện tình cảm của bản thân trong mối quan hệ với người khác hay có sự so sánh bản thân với người khác. Từ đó có thể sinh ra sự bối rối, xa lánh và trong trường hợp nặng hơn, có thể dẫn đến sự phản bội hoặc hận thù chỉ vì không thể hiểu được người khác.

Bài học quý báu từ đây là: Chìa khóa cho một mối quan hệ hạnh phúc, dù trong tình yêu hay tình bạn, là hãy trao cho người khác sự gần gũi và chân thành, nhưng vẫn duy trì không gian riêng tư cá nhân. Đừng chạy trốn khỏi những mối quan hệ thân thiết cũng đừng cố chịu đựng nỗi đau một mình. Hãy giữ một khoảng cách hợp lý để có thể duy trì sự hài hòa trong mối quan hệ.

Các cạm bẫy tâm lý có thể khiến hành động và suy nghĩ của bạn có nhiều khác biệt, nhưng điều này hoàn toàn không đáng lo ngại. Bạn hoàn toàn có thể làm chủ cuộc sống của bản thân và đạt được những điều mình mong muốn bằng cách tìm hiểu đặc điểm mấu chốt của vấn đề và tìm cách cải thiện.

Xem thêm:

• Bệnh về tâm lý là gì? Tìm hiểu các bệnh về tâm lý thường gặp
• Tìm hiểu về Placebo effect - Phương pháp điều trị y tế không dùng thuốc
• Hội chứng trí nhớ siêu phàm là gì? Cách luyện trí nhớ siêu phàm