Nội soi đại tràng không gây mê có ưu và nhược điểm nào?

Nội soi đại tràng không gây mê không chỉ giúp phát hiện sớm các bệnh lý như polyp, viêm đại tràng hay ung thư, mà còn được áp dụng trong theo dõi sau điều trị hoặc phẫu thuật. Với nhiều ưu điểm về chi phí và an toàn, nội soi đại tràng không gây mê ngày càng được nhiều bệnh nhân lựa chọn, dù vẫn tồn tại một số nhược điểm về cảm giác khó chịu trong quá trình thực hiện.

Khi nào cần nội soi đại tràng?

Nội soi đại tràng là phương pháp quan trọng giúp chẩn đoán và điều trị các bệnh lý vùng đại trực tràng và hậu môn. Bác sĩ thường chỉ định nội soi đại tràng trong các trường hợp sau:

Chẩn đoán bệnh lý đại trực tràng và hậu môn

Nội soi được sử dụng để xác định các bệnh như trĩ, rò hậu môn, viêm đại tràng, bệnh Crohn, bệnh túi thừa, polyp, u lành tính và ung thư đại trực tràng. Ngoài ra, nội soi còn giúp theo dõi diễn tiến bệnh trong trường hợp bệnh nhân đã phẫu thuật vùng hậu môn trực tràng.

Tầm soát ung thư đại tràng

Đây là một trong những phương pháp hiệu quả nhất để phát hiện sớm ung thư đại tràng. Tầm soát ung thư thường được thực hiện định kỳ, đặc biệt ở người trên 50 tuổi, người có tiền sử gia đình bị ung thư đại trực tràng, hoặc người có tiền sử polyp hoặc viêm loét đại tràng.

Triệu chứng cảnh báo

Nếu có các triệu chứng sau đây, nội soi đại tràng là cần thiết:

• Đau bụng dưới rốn, đau vùng hố chậu trái hoặc đau bụng theo co thắt của nhu động ruột.
• Đi ngoài ra phân nhầy, có máu đỏ tươi hoặc máu lẫn trong phân.
• Rối loạn đại tiện, tiêu chảy và táo bón thất thường, khó đại tiện.
• Ngứa và đau vùng hậu môn, chảy dịch bất thường từ ống hậu môn.

Thiếu máu chưa rõ nguyên nhân

Nội soi đại tràng cũng được chỉ định trong các trường hợp thiếu máu chưa rõ nguyên nhân, khi có kết quả xét nghiệm thấy hồng cầu trong phân dương tính hoặc có những bất thường trên phim chụp X-quang.

Điều trị các bệnh lý và can thiệp

Nội soi không chỉ có vai trò chẩn đoán mà còn hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý như cắt polyp đại tràng, điều trị bệnh trĩ, cầm máu, lấy dị vật, và nong chỗ hẹp trong đại tràng.

Theo dõi sau phẫu thuật

Đối với những bệnh nhân đã từng phẫu thuật vùng đại tràng, nội soi là cần thiết để theo dõi sau khi cắt polyp hoặc sau điều trị loạn sản nặng, nhằm phát hiện sớm nguy cơ tái phát.

Như vậy, nội soi đại tràng là công cụ hữu hiệu không chỉ để chẩn đoán mà còn giúp phòng ngừa và điều trị sớm các bệnh lý nguy hiểm, đặc biệt là ung thư đại tràng.

Nội soi đại tràng không gây mê ưu và nhược điểm

Nội soi đại tràng không gây mê là một phương pháp thăm khám đại tràng sử dụng một ống nội soi mềm, có gắn camera nhỏ, được đưa vào qua đường hậu môn để kiểm tra tình trạng bên trong đại tràng mà không sử dụng thuốc gây mê. Trong quá trình này, bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo và có thể cảm nhận được các thao tác của bác sĩ cũng như sự di chuyển của ống nội soi. Khi ứng dụng phương pháp này trong chẩn đoán và điều trị cũng có những ưu và nhược điểm như:

Ưu điểm:

• Chi phí thấp hơn: Nội soi đại tràng không gây mê thường có chi phí thấp hơn so với phương pháp có gây mê do không cần sử dụng thuốc mê và các thiết bị hỗ trợ.
• An toàn hơn về mặt dùng thuốc: Do không sử dụng thuốc mê, bệnh nhân tránh được nguy cơ sốc phản vệ hoặc dị ứng thuốc gây mê, đảm bảo tính an toàn cao hơn.
• Tỉnh táo sau nội soi: Sau khi hoàn tất thủ thuật, bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo, có thể đi lại, sinh hoạt bình thường ngay mà không cần thời gian phục hồi từ thuốc mê.

Nhược điểm:

• Cảm giác khó chịu: Trong quá trình đưa ống nội soi vào hậu môn, bệnh nhân có thể cảm thấy khó chịu, muốn đi cầu mặc dù ruột trống. Điều này có thể khiến người bệnh cảm thấy lo lắng và không thoải mái.
• Đau và sợ hãi: Một số bệnh nhân, đặc biệt là trẻ nhỏ, có thể cảm thấy sợ hãi khi nhìn thấy thiết bị nội soi. Trong quá trình thực hiện, nếu cảm thấy đau hoặc tức bụng, bệnh nhân có thể không giữ yên tư thế, gây khó khăn cho bác sĩ thực hiện.

Nhìn chung, nội soi đại tràng không gây mê là một lựa chọn tiết kiệm và an toàn cho nhiều người, tuy nhiên cần cân nhắc về mức độ thoải mái trong suốt quá trình thực hiện.

Quy trình thực hiện nội soi đại tràng không gây mê

Quá trình nội soi đại tràng không gây mê thường kéo dài từ 20 phút đến 1 tiếng, tùy thuộc vào sự hợp tác giữa bệnh nhân và bác sĩ. Quy trình thực hiện bao gồm các bước như sau:

• Kiểm tra ban đầu: Bác sĩ sẽ kiểm tra hậu môn để xem có tổn thương nào không. Sau đó, gây tê cục bộ và cho bệnh nhân dùng thuốc bôi trơn để làm giảm ma sát khi đưa ống nội soi vào. Thuốc an thần hoặc thuốc giảm đau cũng có thể được sử dụng để giúp bệnh nhân thoải mái hơn.
• Tiến hành nội soi: Bệnh nhân nằm nghiêng sang bên trái theo hướng dẫn của bác sĩ. Sau đó, bác sĩ từ từ đưa ống nội soi qua hậu môn, đi qua trực tràng và vào đại tràng. Trong quá trình này, bệnh nhân có thể cảm nhận được ống nội soi di chuyển bên trong.
• Bơm khí vào đại tràng: Khí carbon dioxide được bơm vào đại tràng để mở rộng và giúp bác sĩ quan sát rõ ràng các tổn thương hoặc bất thường bên trong lòng đại tràng. Bệnh nhân có thể cảm thấy chướng bụng, khó chịu, và cần giữ bình tĩnh. Nếu cảm giác đau quá mức, bệnh nhân nên thông báo cho bác sĩ ngay lập tức.
• Thay đổi tư thế: Trong một số trường hợp, để giúp ống nội soi đi sâu vào và quan sát được nhiều góc độ hơn, bệnh nhân có thể xoay người theo chỉ dẫn của bác sĩ. Điều này giúp quá trình nội soi hiệu quả hơn và đánh giá được tình trạng toàn diện của đại tràng.

Tóm lại, nội soi đại tràng không gây mê là một phương pháp hữu ích và an toàn để chẩn đoán và theo dõi các bệnh lý đại trực tràng. Với ưu điểm về chi phí, không cần sử dụng thuốc mê và khả năng hồi phục nhanh chóng, đây là lựa chọn phù hợp cho nhiều bệnh nhân. Tuy nhiên, việc cân nhắc giữa cảm giác khó chịu và lợi ích của phương pháp là điều cần thiết. Bệnh nhân nên thảo luận kỹ lưỡng với bác sĩ để chọn phương pháp nội soi phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe và nhu cầu của mình.