Nút mạch u xơ tử cung là gì? Ưu điểm của phương pháp điều trị này ra sao?

U xơ tử cung là u lành tính thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Hiện nay, các bác sĩ đang áp dụng một phương pháp điều trị u xơ tử cung mà không cần đến phẫu thuật là nút mạch u xơ tử cung. Đây là phương pháp can thiệp mạch giúp người bệnh gia tăng cơ hội chữa u xơ thành công.

U xơ tử cung là gì?

U xơ tử cung là một bệnh lý lành tính của tử cung mà phụ nữ thường gặp phải. Cấu tạo của u xơ gồm các tế bào cơ trơn và mô liên kết dạng sợi, phát triển trong tử cung.

Khi phát hiện u xơ cổ tử cung, bác sĩ thường quan tâm đến kích thước và số lượng khối u trên tử cung, vị trí khối u cũng như những triệu chứng do bệnh gây ra. Người bệnh có thể gặp những triệu chứng khác nhau tùy vào tình trạng, kích thước và số lượng khối u.

Kích thước khối u theo thời gian sẽ to lên dù rất chậm. Khi phụ nữ bắt đầu thời kỳ mãn kinh, kích thước khối u sẽ nhỏ dần. Tuy nhiên, nếu khối u to lên nhanh bất thường thì có thể là dấu hiệu của bệnh lý ác tính.

Nút mạch u xơ tử cung là phương pháp gì?

Thế nào là nút mạch điều trị u xơ tử cung?

Có nhiều phương pháp điều trị u xơ tử cung nhưng chủ yếu sẽ diễn ra theo hai hướng: 

Loại bỏ tử cung

Phương pháp loại bỏ tử cung sẽ chữa khỏi triệt để u xơ tử cung nhưng người bệnh không thể mang thai tiếp và sau phẫu thuật thường dễ gặp các vấn đề về nội tiết, hay bị mãn kinh. 

Bảo tồn tử cung

Phương pháp bảo tồn tử cung có tỷ lệ tái phát u xơ tương đối cao nhưng đảm bảo duy trì khả năng sinh sản cho người bệnh. 

Riêng kỹ thuật nút mạch điều trị u xơ tử cung đang được áp dụng phổ biến hiện nay có tác dụng như sau: 

• Bác sĩ chèn một ống thông nhỏ, mềm luồn qua động mạch đùi đến động mạch hai bên tử cung.
• Sau đó bơm vào bên trong ống chất gây tắc các hạt PVA, làm tắc động mạch tử cung nhằm cắt đứt nguồn dinh dưỡng nuôi u xơ tử cung. 

Khi dùng phương pháp nút mạch u xơ tử cung, người bệnh không cần làm thủ thuật gây mê nên sẽ không bị mất máu và không để lại sẹo.

Nút mạch u xơ tử cung có mục đích làm cho khối u xơ tử cung tự hoại tử trong điều kiện vô trùng. Do không được cung cấp đủ máu, nên khối u sẽ teo dần thành một vết sẹo rất nhỏ trên thành tử cung người bệnh. Phương pháp này vẫn đảm bảo tính nguyên vẹn của tử cung, vừa giữ được chức năng của tử cung sau khi thực hiện can thiệp, đồng thời cũng làm giảm hoặc loại bỏ các triệu chứng do khối u xơ tử cung gây ra như rong kinh, đau bụng.

Nút mạch u xơ tử cung có rủi ro hay không?

Bác sĩ chỉ áp dụng phương pháp nút mạch u xơ tử cung cho các loại u giàu mạch. Sau khi tiến hành nút mạch điều trị u xơ tử cung, làm tắc các động mạch nuôi các u xơ tử cung, khối u xơ tử cung bị hoại tử nhồi máu khiến bệnh nhân thường bị đau. Khi thực hiện, bác sĩ cần gây tê cho bệnh nhân dẫn đến nguy cơ tắc nghẽn các nhánh cấp máu cho các vùng cơ tử cung còn lành lặn và cho buồng trứng.

Theo thống kê, sau khi nút mạch, có một tỷ lệ nhất định các trường hợp bị vô kinh thậm chí vô sinh. Vì thế, bác sĩ thường khuyến cáo chỉ những người đã có đủ số con hoặc không mong muốn có con áp dụng phương pháp nút mạch này .

Khi nào chỉ định và chống chỉ định nút mạch u xơ tử cung?

Chỉ định nút mạch trị u xơ tử cung

Các trường hợp sau được chỉ định nút mạch:

• Kích thước của các khối u xơ trong cơ tử cung nhỏ hơn 10cm, khối u gây ra triệu chứng lâm sàng như xuất hiện đau bụng, rong kinh,…
• Diện bám của khối u xơ dưới thanh mạc vào cơ tử cung lớn hơn hoặc bằng 2cm.
• Kích thước u xơ tử cung dưới niêm mạc nhỏ hơn 5cm.
• Trường hợp bị u xơ tử cung có nhu cầu bảo tồn tử cung để sinh con hay không muốn mất kinh sớm.

Chống chỉ định nút mạch trị u xơ tử cung

• Đường kính của khối u xơ tử cung quá to, lớn hơn > 10cm.
• Người bệnh đang có bệnh nhiễm trùng; người bị suy gan, suy thận nặng; người mắc các bệnh tiểu đường, ưa chảy máu; người có tiền sử hen phế quản hay dị ứng với các chế phẩm có iốt.
• Viêm nhiễm phần phụ, nghi ngờ bệnh tử cung, cổ tử cung ác tính.

Ưu, nhược điểm và quy trình nút mạch u xơ tử cung

Cơ chế của phương pháp nút mạch điều trị bệnh u xơ tử cung là không cần phẫu thuật. Sử dụng ống thông đi trong lòng mạch, dưới sự hỗ trợ của máy chụp mạch DSA, dùng các vi ống thông mang các hạt tắc mạch đến các động mạch có nhiệm vụ cấp máu cho khối u khiến cho khối u bị thiếu máu và hoại tử dần theo thời gian.

Ưu điểm: Đây là phương pháp điều trị mang lại hiệu quả cao, không cần gây mê, không bị mất máu, không để lại sẹo và không phải can thiệp vào ổ bụng. Quan trọng nhất là tỷ lệ thành công đạt tới 95%. Sau 3-6 tháng điều trị, khối u teo nhỏ lại tỷ lệ tái phát u xơ thấp, hiếm gặp.

Nhược điểm: Như đã nói ở trên, tuy không gây mê nhưng nút mạch cần gây tê, dẫn đến nguy cơ tắc nghẽn các nhánh cấp máu cho buồng trứng và các vùng cơ tử cung khỏe mạnh, có thể xuất hiện các trường hợp bị vô kinh thậm chí vô sinh sau khi nút mạch.

Quy trình thực hiện nút mạch chi tiết:

• Bước 1: Bác sĩ khám phụ khoa lâm sàng. Sau đó tìm động mạch cung cấp máu để nuôi khối u và làm các đánh giá khả năng thành công của ca điều trị và các vấn đề liên quan.
• Bước 2: Siêu âm tử cung, ổ bụng, phần phụ.
• Bước 3: Điện tim, X-quang tim phổi, xét nghiệm máu.
• Bước 4: Chụp, kiểm tra và đánh giá còn tình trạng tăng sinh mạch máu của khối u hay không, sau đó bác sĩ sẽ bơm hạt đến khi tắc mạch nuôi u hoàn toàn.
• Bước 5: Theo dõi bệnh nhân sau khi nút mạch.

Sau thủ thuật, bệnh nhân sẽ thấy đau nhiều nhất trong vòng 24 đến 48 giờ và giảm dần sau đó. Sau 5 - 7 ngày người bệnh sẽ có cảm giác tức nặng âm ỉ kéo dài và có thể kèm theo một số triệu chứng như mệ, nôn, sốt nhẹ. Nếu gặp phải các biểu hiện khác lạ cần đến bệnh viện ngay.

Tóm lại, nút mạch u xơ tử cung là phương pháp điều trị ung u xơ tử cung có nhiều ưu điểm vượt trội với tỷ lệ thành công cao. Người bệnh nên đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và chẩn đoán xem có thể thực hiện phương pháp này được không.

Xem thêm: Đốt điện cổ tử cung trong điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung