Peer pressure là gì? Làm cách nào để thoát khỏi áp lực đồng trang lứa?

Áp lực đồng trang lứa – câu chuyện không phải của riêng ai trong xã hội hiện đại ngày nay. Hiểu đúng về nó sẽ giúp bạn tránh khỏi “sự cố tâm lý” này trong quãng đời của mình.

Peer pressure là gì?

Peer pressure là thuật ngữ chuyên ngành trong giáo dục, tâm lý học được hiểu là áp lực đồng trang lứa, một hội chứng tâm lý mà hầu hết chúng ta đều đã và đang mắc phải, là áp lực từ những người cùng trang lứa hoặc bạn bè cũng như nhóm của mình để thay đổi hành vi, suy nghĩ hoặc hành động của một người.

Áp lực này có thể bao gồm cả sức ép về quan điểm, thói quen, thời trang, lối sống, tình bạn và các lựa chọn khác trong cuộc sống. Peer pressure thường xảy ra ở tuổi vị thành niên nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào. Nó có thể có tác động tích cực hoặc tiêu cực đến một người tùy thuộc vào tình huống cụ thể.

Peer pressure là vấn đề tâm lý thường xảy ra ở tuổi vị thành niên

Peer pressure xảy ra rất phổ biến với hầu hết chúng ta ngay khi mới bắt đầu đi học cho tới lúc già đi. Áp lực vô hình từ gia đình, cuộc sống luôn khiến bản thân mệt mỏi, stress. Thanh thiếu niên là đối tượng thường được nhắc đến nhiều nhất khi đề cập tới áp lực đồng trang lứa bởi sự thiếu kinh nghiệm sống, cũng như những nổi loạn về tâm sinh lý khiến họ dễ bị tác động hơn, nhưng không có nghĩa người lớn được “miễn nhiễm”, ví dụ điển hình như dẫu biết ảnh hưởng của rượu bia nhưng vẫn không thể khước từ mỗi khi bị "ép uống" để hòa nhập với môi trường làm việc.

Nguyên nhân xuất hiện peer pressure

Peer pressure thường xuất hiện trong những ngữ cảnh như bạn mong muốn được hòa nhập, bạn bị chuẩn mực của xã hội giới hạn, hay những khi bạn bị kẹt lại trong mê cung khám phá bản thân của chính mình. Có nhiều nguyên nhân xuất hiện peer pressure và cách mà mỗi người ảnh hưởng bởi nó có thể khác nhau tùy thuộc vào tình huống cụ thể. Dưới đây là một số nguyên nhân xuất hiện peer pressure phổ biến:

Tìm kiếm sự chấp nhận

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến xuất hiện peer pressure là cảm giác cần phải được chấp nhận và hòa nhập vào nhóm bạn cùng trang lứa. Người trẻ thường sợ bị bỏ rơi, bị cô lập hoặc không được chấp nhận, vì vậy họ sẽ tìm cách làm theo những gì nhóm bạn muốn để được chấp nhận.

Tìm kiếm sự chấp nhận là một trong những nguyên nhân xuất hiện peer pressure

Ảnh hưởng của truyền thông

Áp lực từ gia đình, xã hội và truyền thông cũng là một nguyên nhân khác dẫn đến peer pressure. Nhiều trẻ em và thanh thiếu niên cảm thấy bị áp lực để phải đáp ứng với những tiêu chuẩn và yêu cầu mà xã hội đặt ra, ví dụ như phải có vẻ ngoài đẹp, giàu có hay thông minh. Điều này gây ra áp lực lớn đến mức họ sẵn sàng hy sinh giá trị và sự tự trọng của mình để đáp ứng với sự mong đợi của xã hội.

Thiếu kinh nghiệm sống

Thiếu kiến thức và kỹ năng sống cũng là một nguyên nhân khiến người trẻ dễ bị áp lực từ nhóm bạn cùng trang lứa. Khi không có đủ kiến thức, kỹ năng giải quyết vấn đề và khả năng đưa ra quyết định đúng đắn, họ dễ bị áp lực và làm theo những gì người khác muốn, dần dần dễ bị rối loạn tâm lý.

Thiếu kiến thức và kỹ năng sống cũng là nguyên nhân gây ra áp lực đồng trang lứa

Dấu hiệu rơi vào áp lực đồng trang lứa

Áp lực đồng trang lứa có thể làm cho một người thay đổi hành vi, tính cách, ngoại hình của mình để phù hợp với môi trường họ tiếp xúc. Điều này có thể dẫn đến sự thay đổi đáng kể của tính cách và sự thiếu tự tin về bản thân. Dưới đây là một số dấu hiệu để nhận biết một người có thể đang rơi vào áp lực đồng trang lứa:

• Cảm thấy căng thẳng và lo lắng về việc phải làm theo ý kiến của nhóm bạn.
• Thay đổi hành vi hoặc lối sống để phù hợp với nhóm bạn, thậm chí là đi ngược lại với giá trị và suy nghĩ của chính mình.
• Không chắc chắn và thiếu tự tin về bản thân, do không biết làm thế nào để đối mặt với sự áp lực của đồng trang lứa.
• Sợ bị cô lập hoặc bị xem là khác biệt khi không tuân thủ những yêu cầu của nhóm bạn.
• Cảm thấy buồn chán, không hạnh phúc hoặc không thực sự hài lòng với việc làm những gì bạn đang làm, nhưng vẫn tiếp tục vì muốn được chấp nhận bởi nhóm bạn.
• Cảm thấy khó khăn khi phải quyết định vì bạn không chắc chắn liệu lựa chọn của mình có phù hợp với ý kiến của nhóm bạn hay không.
• Bị áp lực để làm điều mà bạn không muốn làm, như uống rượu, hút thuốc, tham gia các hoạt động nguy hiểm hoặc phạm pháp,...
• Cảm thấy bất an hoặc rối loạn lo âu khi không thể tham gia hoặc không muốn tham gia các hoạt động của nhóm bạn.
• Không thể thể hiện quan điểm hay ý kiến của mình một cách tự tin vì sợ bị từ chối hoặc bị đối xử khác biệt.

Cảm thấy căng thẳng và lo lắng là biểu hiện dễ thấy của peer pressure

Những dấu hiệu trên có thể cho thấy một người đang rơi vào áp lực đồng trang lứa, nếu bạn nhận thấy dấu hiệu này ở một người nào đó, hãy cố gắng giúp họ vượt qua áp lực và giúp họ tìm ra cách thích nghi với xã hội một cách khỏe mạnh.

Cách thoát khỏi áp lực đồng trang lứa

Peer pressure - áp lực đồng trang lứa thường xảy ra khi chúng ta cảm thấy cần phải tuân theo các tiêu chuẩn xã hội hoặc làm theo những kỳ vọng của người khác. Điều này có thể gây ra nhiều căng thẳng và ảnh hưởng đến tâm trạng của chúng ta. Nếu bạn đang cảm thấy bị peer pressure và cần tìm cách vượt qua nó. Vậy làm cách nào để thoát khỏi áp lực đồng trang lứa? Hãy cùng tìm hiểu những dấu hiệu và cách chăm sóc sức khoẻ tâm lý để trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.

• Tự tin về bản thân: Hãy tin tưởng vào bản thân và giá trị của mình. Chấp nhận bản thân với những ưu điểm và khuyết điểm của mình và không cố gắng thay đổi để đáp ứng những tiêu chuẩn của người khác.
• Tìm kiếm những người bạn tốt: Hãy tìm kiếm những người bạn có sở thích và giá trị tương tự như bạn. Họ sẽ không đưa bạn vào những tình huống áp lực đồng trang lứa và giúp bạn cảm thấy thoải mái và tự tin hơn.
• Biết nói không: Hãy học cách từ chối các yêu cầu không phù hợp với giá trị và tư tưởng của bạn. Không cần phải làm theo những gì người khác yêu cầu nếu không muốn.
• Cân nhắc trước khi quyết định: Hãy suy nghĩ kỹ trước khi quyết định và đừng để những yếu tố bên ngoài, như áp lực đồng trang lứa, ảnh hưởng đến quyết định của bạn.
• Học cách đối mặt với áp lực: Nếu bạn không thể tránh khỏi áp lực, hãy học cách đối mặt với nó. Tìm cách thúc đẩy bản thân, giữ đúng giá trị và tư tưởng của mình, không để áp lực đó ảnh hưởng đến sự lựa chọn của mình.

Tự tin về bản thân là cách đơn giản nhất để thoát khỏi áp lực đồng trang lứa

Áp lực đồng trang lứa (peer pressure) thường là một vấn đề rất nghiêm trọng. Hãy tìm ngay sự hỗ trợ người thân hoặc các chuyên gia tâm lý, đồng thời khuyến khích bản thân, tham gia vào những hoạt động tích cực và có lợi cho sức khỏe và tinh thần. Điều quan trọng là hãy luôn nhớ rằng, bạn là người duy nhất có thể quyết định cho chính mình và không cần phải so sánh với bất kỳ ai khác. Hãy luôn tin tưởng vào bản thân và tận hưởng mọi khoảnh khắc trong cuộc sống!

Đỗ Trúc

Nguồn tham khảo: Alobacsi.com