Phẫu thuật kênh nhĩ thất toàn phần: Giải pháp cho bệnh lý tim bẩm sinh nguy hiểm

Bạn có biết rằng kênh nhĩ thất toàn phần là một trong những bệnh lý tim bẩm sinh nguy hiểm nhất, ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng của tim? Bệnh này khiến tim không thể bơm máu đủ cho cơ thể, gây ra các triệu chứng như khó thở, xanh tím, chậm tăng cân, viêm phổi, suy tim, tăng áp phổi... Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây tử vong hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vậy phẫu thuật kênh nhĩ thất toàn phần là gì và nó có thể giúp người bệnh như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu về phương pháp phẫu thuật này qua bài viết sau đây.

Nguyên nhân gây kênh nhĩ thất toàn phần

Kênh nhĩ thất toàn phần là một bệnh lý tim bẩm sinh, tức là xuất hiện từ khi thai nhi còn trong bụng mẹ. Nguyên nhân gây ra bệnh này chưa được xác định rõ ràng, tuy nhiên có một số yếu tố có thể liên quan đến bệnh, bao gồm:

• Bất thường nhiễm sắc thể, đặc biệt là nhiễm sắc thể 21 gây ra hội chứng Down. Khoảng 75% trẻ em mắc kênh nhĩ thất toàn phần có hội chứng Down.
• Nhiễm trùng bào thai trong 3 tháng đầu thai kỳ như bệnh Rubella hay một số loại virus khác.
• Tiểu đường ở mẹ, vì tiểu đường thường khó kiểm soát trong thai kỳ.
• Nghiện rượu, tiếp xúc với chất gây dị dạng, thuốc điều trị trứng cá như Isotretinoin, tiếp xúc với các chất phóng xạ ở mẹ trong khi mang thai.
• Tiền sử gia đình có bố hoặc mẹ bị tim bẩm sinh. Nếu bố hoặc mẹ mang bệnh tim bẩm sinh, thì khả năng con cái mắc bệnh tim bẩm sinh cũng tăng cao.

Triệu chứng của kênh nhĩ thất toàn phần

Các triệu chứng của kênh nhĩ thất toàn phần thường xuất hiện sớm trong tuổi thơ, đa số là trước 6 tháng tuổi, với những biểu hiện như:

• Khó thở thường xuyên, đặc biệt là khi bú, ăn, khóc hoặc vận động.
• Da và môi xanh tím do thiếu oxy trong máu.
• Tăng cân chậm, bị suy dinh dưỡng, có biểu hiện bú kém và gặp khó khăn trong việc ăn uống.
• Viêm phổi, nhiễm trùng phổi tái phát do máu đi lên phổi nhiều hơn bình thường.
• Suy tim, tăng áp phổi do tim không thể bơm máu đủ cho cơ thể, gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, sưng phù ở chân, mắt cá chân và bàn chân, trọng lượng cơ thể đột ngột tăng tích tụ nước, giảm khả năng tỉnh táo, tăng nhịp tim hoặc nhịp tim không đều, rối loạn nhịp tim.

Nếu bạn nhận thấy con mình có các triệu chứng trên, bạn nên đưa con đến khám bác sĩ chuyên khoa tim mạch để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Phẫu thuật kênh nhĩ thất toàn phần là gì?

Phẫu thuật kênh nhĩ thất toàn phần là một phương pháp điều trị bệnh lý tim bẩm sinh kênh nhĩ thất toàn phần, một tình trạng khiếm khuyết vách nhĩ thất và bất thường các van nhĩ thất của tim. Bệnh này khiến máu giàu oxy và nghèo oxy trộn lẫn trong tim, làm giảm hiệu quả bơm máu của tim và gây tăng áp lực trong mạch máu phổi.

Phẫu thuật kênh nhĩ thất toàn phần có mục tiêu khắc phục các khiếm khuyết của tim, bao gồm:

• Đóng lỗ thông liên nhĩ và lỗ thông liên thất bằng cách sử dụng vật liệu nhân tạo hoặc da thật.
• Tạo ra hai van nhĩ thất riêng biệt từ van nhĩ thất chung bằng cách cắt và khâu lại các lá van.
• Cải thiện chức năng của các van nhĩ thất bằng cách sửa chữa hoặc thay thế các lá van bị hở hoặc hẹp.

Phẫu thuật kênh nhĩ thất toàn phần thường được tiến hành sớm ở trẻ trước 6 tháng tuổi để tránh các biến chứng nguy hiểm của bệnh. Phẫu thuật được thực hiện dưới sự hỗ trợ của máy tuần hoàn ngoài cơ thể và yêu cầu kỹ thuật cao của các bác sĩ chuyên khoa tim mạch.

Phương pháp phẫu thuật kênh nhĩ thất toàn phần

Phẫu thuật kênh nhĩ thất toàn phần là phương pháp điều trị chính và duy nhất cho bệnh lý này. Có hai phương pháp có thể áp dụng để tiến hành phẫu thuật:

Phẫu thuật một giai đoạn

Đây là phương pháp phẫu thuật truyền thống, được thực hiện khi trẻ em còn nhỏ, trước 6 tháng tuổi. Phẫu thuật một giai đoạn bao gồm việc đóng các lỗ thông liên nhĩ và liên thất, tạo ra hai van nhĩ thất riêng biệt và cải thiện chức năng của các van nhĩ thất. Phẫu thuật một giai đoạn có thể khắc phục hoàn toàn bệnh lý kênh nhĩ thất toàn phần, giúp tim hoạt động bình thường và cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Phẫu thuật hai giai đoạn

Đây là phương pháp phẫu thuật mới, được áp dụng cho những trẻ em có bệnh lý kênh nhĩ thất toàn phần kèm theo các biến chứng khác như tăng áp phổi cao, van nhĩ thất hở nặng, van động mạch chủ hở nặng... 

Phẫu thuật hai giai đoạn bao gồm hai bước: 

• Bước đầu tiên là phẫu thuật Norwood, được thực hiện ngay sau khi sinh hoặc trong vòng 2 tuần đầu tiên, nhằm tạo ra một đường máu chính từ tim đến phổi, giảm áp lực trong mạch máu phổi và cải thiện lưu lượng máu đến cơ thể. 
• Bước thứ hai là phẫu thuật Glenn, được thực hiện khi trẻ em khoảng 4 đến 6 tháng tuổi, nhằm tạo ra một đường máu phụ từ tim đến phổi, giúp tăng cường lưu lượng máu giàu oxy đến cơ thể. 

Sau khi hoàn thành hai bước phẫu thuật, người bệnh có thể tiếp tục phẫu thuật kênh nhĩ thất toàn phần để hoàn thiện cấu trúc và chức năng của tim.

Lợi ích và rủi ro của phẫu thuật kênh nhĩ thất toàn phần

Phẫu thuật kênh nhĩ thất toàn phần là một phương pháp điều trị hiệu quả và cứu sống cho bệnh lý tim bẩm sinh nguy hiểm này. Phẫu thuật có thể mang lại những lợi ích sau đây cho người bệnh:

• Cải thiện chức năng bơm máu của tim, giúp tim hoạt động hiệu quả hơn và cung cấp đủ oxy cho cơ thể.
• Giảm áp lực trong mạch máu phổi, ngăn ngừa các biến chứng như suy tim, tăng áp phổi, viêm phổi, xuất huyết phổi...
• Cải thiện triệu chứng như khó thở, xanh tím, chậm tăng cân, viêm phổi, suy tim...
• Cải thiện chất lượng cuộc sống, giúp người bệnh có thể tham gia các hoạt động bình thường, học tập, làm việc, vui chơi, du lịch...
• Tăng tuổi thọ, giảm nguy cơ tử vong do bệnh lý tim bẩm sinh.

Tuy nhiên, phẫu thuật kênh nhĩ thất toàn phần cũng có một số rủi ro và biến chứng có thể xảy ra, bao gồm:

• Nhiễm trùng, xuất huyết, đau đớn, sưng tấy, viêm nhiễm ở vết mổ.
• Loạn nhịp tim, nhịp tim quá nhanh hoặc quá chậm, nhịp tim bất thường, tim ngừng đập.
• Hở van nhĩ thất, hẹp van nhĩ thất, hở van động mạch chủ, hẹp động mạch chủ, cần phải sửa chữa hoặc thay thế van tim.
• Thiếu máu não, đột quỵ, liệt, suy giảm trí tuệ, rối loạn nhận thức, hành vi, tâm lý.
• Suy thận, suy gan, suy hô hấp, suy dinh dưỡng, nhiễm trùng máu, nhiễm trùng não.

Để giảm thiểu các rủi ro và biến chứng của phẫu thuật, người bệnh cần được chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi phẫu thuật, bao gồm:

• Thực hiện các xét nghiệm máu, nước tiểu, chụp X-quang, siêu âm tim, điện tâm đồ, cộng hưởng từ tim, đo áp lực động mạch phổi để đánh giá tình trạng tim mạch và các cơ quan khác của người bệnh.
• Tham khảo ý kiến của các bác sĩ chuyên khoa tim mạch, nhi khoa, ngoại khoa, hồi sức cấp cứu để lựa chọn phương pháp phẫu thuật phù hợp nhất với người bệnh.
• Ngừng sử dụng các thuốc có thể ảnh hưởng đến phẫu thuật như thuốc chống đông máu, thuốc chống viêm, thuốc giảm đau, theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Ăn uống đủ chất, cân bằng, tránh ăn quá nhiều hoặc quá ít, tránh ăn các thực phẩm gây dị ứng, nhiễm trùng, viêm nhiễm.
• Tập luyện thể dục nhẹ nhàng, thư giãn, tránh căng thẳng, lo lắng, mất ngủ.

Phẫu thuật kênh nhĩ thất toàn phần là giải pháp cho bệnh lý tim bẩm sinh nguy hiểm, gây ra nhiều biến chứng cho sức khỏe và cuộc sống của người bệnh. Phẫu thuật có thể mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh như cải thiện chức năng tim, giảm áp lực phổi, cải thiện triệu chứng, cải thiện chất lượng cuộc sống và tăng tuổi thọ. Hy vọng bài viết trên của Nhà thuốc Long Châu đã giúp bạn có thêm những kiến thức hữu ích để chăm sóc sức khỏe cho bé yêu nhà mình tốt hơn.

Xem thêm: Dị tật ở tâm nhĩ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị