Phương pháp điều trị bệnh lao hạch cổ

Bệnh lao hạch là thể lao ngoài phổi khá phổ biến ở Việt Nam và bệnh đang ngày càng có xu hướng trẻ hoá. Lao hạch cổ là thể lao ngoài phổi thường gặp nhất.

Phương pháp chẩn đoán bệnh lao hạch

Cũng như phương pháp chẩn đoán các thể lao ngoài phổi khác, chẩn đoán lao hạch cũng trải qua nhiều quá trình thăm khám. Các bác sĩ phải dựa vào các triệu chứng nhiễm lao chung và triệu chứng đặc trưng về quá trình bệnh, dịch tễ, chi tiết các nguy cơ mắc lao của người bệnh.

Bên cạnh những dấu hiệu lâm sàng, bác sĩ sẽ yêu cầu các xét nghiệm hỗ trợ để có thể đưa ra chẩn đoán xác định, ví dụ như:

• Sinh thiết hạch:
  • Xét nghiệm tế bào học để thấy chất hoại tử có dạng bã đậu, tế bào bán liên, tế bào lympho, tế bào khổng lồ bệnh trong các bệnh phẩm lâm sàng hạch như chọc hút, dịch mủ.
  • Xét nghiệm mô bệnh học bệnh phẩm sinh thiết hạch có nhìn thấy hình ảnh nang lao điển hình: Ở giữa là vùng bị hoại tử có dạng bã đậu, bao vòng quanh là những tế bào bán liên, tế bào khổng lồ và tế bào lympho, ngoài cùng là lớp tế bào xơ.

• Nhuộm soi trực tiếp tậu thấy AFB.

• Ngoài ra có thể tìm vi khuẩn lao bằng cách nuôi cấy bệnh phẩm mủ từ chọc hút hạch hoặc cho làm xét nghiệm Xpert.

• Đồng thời, bác sĩ sẽ kết hợp tìm kiếm để xác định có thêm bệnh lao phổi hay không, chắt lọc bằng X-Quang ngực thẳng. 

Lưu ý: Cần chẩn đoán có phải là hạch viêm do phản ứng (BCG) hay không. BCG (vaccine bacille Calmette-Guérin) là vaccine tiêm phòng bệnh lao. Vaccine này chứa đựng một dạng vi khuẩn gây bệnh lao đã được làm cho yếu đi, nên không gây bệnh, mà ngược lại, sẽ kích thích hệ miễn nhiễm sản xuất ra kháng thể để bảo vệ.

Các phương pháp xét nghiệm giúp xác định đúng chủng lao gây bệnh

Hiện nay, một số trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh sẽ được tiêm dự phòng vaccine phòng lao (BCG) tại vùng cơ bắp ở tay trái. Phần lớn trẻ sẽ không có phản ứng phụ nào đáng lo ngại. Tuy nhiên, khoảng 0,6-1,33% trẻ gặp trường hợp sưng hạch dưới nách trái (cùng bên tay đã tiêm). Lúc này, bản chất của hạch đang nổi không phải hạch lao mà là hạch phản ứng sau tiêm chủng nên không cần bắt buộc điều trị bằng các loại thuốc kháng lao. Bác sĩ sẽ chỉ xử lý tại vị trí hạch viêm, có thể kết hợp uống thuốc kháng sinh thông thường trong vài ngày sẽ cho kết quả tốt.

Điều trị bệnh lao hạch cổ như thế nào?

Người bị bệnh lao nói chung và lao hạch nói riêng buộc phải được chẩn đoán để xác định đúng bệnh lao và chỉ định điều trị đúng phương pháp tại các cơ sở chuyên khoa lao. Lao hạch có thể được điều trị nội khoa và ngoại khoa:

• Điều trị nội khoa: Trong quá trình điều trị, bệnh nhân phải tuân theo các chỉ định và hướng dẫn điều trị của bác sĩ, buộc phải uống thuốc chống lao đúng liều, đủ thời gian và không được bỏ sót bất kỳ liều nào. Sau tháng thứ hai hoặc thứ 3 của giai đoạn điều trị tấn công, tháng thứ 5 đến tháng thứ 8 của quá trình điều trị duy trì, người bệnh phải xét nghiệm lại đàm. Sau khi dùng thuốc chống lao được vài tuần, bệnh có dấu hiệu thuyên giảm, người bệnh thấy khỏe hơn, ăn uống nmiệng hơn và có thể tăng cân. Tuy nhiên, tuyệt đối không được tự ý ngưng thuốc. Lúc này bệnh vẫn chưa khỏi hoàn toàn và cần tiếp tục điều trị đủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ.

• Điều trị ngoại khoa: Bệnh lao hạch cũng có thể được điều trị ngoại khoa bằng các phương pháp như phẫu thuật cắt bỏ hạch. Phương pháp này được dùng với các trường hợp u lympho lao hạch, lao không thành mủ,..

 Điều trị bệnh lao hạch cổ bằng phương pháp cắt bỏ hạch nếu hạch lao quá to

Thời gian điều trị bệnh lao hạch cổ ngắn hay dài còn tùy thuộc vào việc người bệnh có bỏ dở việc điều trị giữa chừng hay không. Nếu bệnh nhân tự tiện ngưng dùng thuốc trước 8 tháng, bỏ dở việc điều trị lúc thấy dấu hiệu bệnh thuyên giảm, sẽ không những không khỏi bệnh, mà bệnh còn nhanh tái phát trở lại. Nguy hiểm hơn là vi khuẩn lao sẽ trở thành lao kháng thuốc, từ đó dẫn đến việc điều trị gặp khó khăn hơn về sau.

Bệnh lao hạch có chữa khỏi được không?

Như đã nói ở trên, bệnh lao hạch không quá nguy hiểm và có thể chữa được. Bệnh lao hạch có thể chữa khỏi nhờ vào bốn loại thuốc chống lao căn bản. Tuy nhiên, dù là điều trị nội khoa hay điều trị ngoại khoa, muốn điều trị lao hạch cổ hiệu quả thì điều quan trọng nhất là người bệnh phải tuyệt đối tuân theo chỉ định của bác sĩ. Khi uống thuốc phải cần uống đầy đủ, đúng liều đúng giờ, không được tự ý ngưng sử dụng thuốc quá sớm hoặc khi cảm thấy các triệu chứng lao hạch đã biến mất.

Uống thuốc đúng giờ giúp bệnh được trị khỏi nhanh chóng

Trên đây là một số thông tin về các phương pháp điều trị bệnh lao hạch cổ. Ngoài ra, người bệnh cần chăm sóc sức khỏe bản thân thật tốt, đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ, sinh hoạt khoa học, hạn chế rượu, bia giúp thân thể nâng cao sức đề kháng, từ đó hỗ trợ cho quá trình điều trị bệnh lao được diễn ra nhanh chóng và có hiệu quả.

Như Nguyễn

Nguồn: Tổng hợp