Quá trình rụng rốn ở trẻ sơ sinh và các vấn đề bố mẹ cần cảnh giác

Trong suốt giai đoạn thai kỳ, dây rốn đóng vai trò quan trọng là ống dẫn chất dinh dưỡng từ mẹ tới thai nhi. Tuy nhiên, ngay sau khi sinh, dây rốn trở nên không còn cần thiết và rụng rốn ở trẻ sơ sinh là điều hết sức bình thường. Nhà thuốc Long Châu sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những điều cần chú ý liên quan đến quá trình này.

Chức năng của dây rốn

Dây rốn chính là liên kết quan trọng giữa thai nhi và mẹ, xuất phát từ một lỗ trong dạ dày của thai nhi và kết nối đến nhau thai trong tử cung mẹ. Dây rốn có chiều dài trung bình khoảng 50 cm.

Chức năng quan trọng của dây rốn là chuyển oxy và chất dinh dưỡng từ nhau thai vào máu của thai nhi. Cấu trúc của dây rốn bao gồm một tĩnh mạch chuyển máu giàu oxy và chất dinh dưỡng từ mẹ đến thai nhi qua nhau thai, cùng với hai động mạch chuyển máu và loại bỏ sản phẩm thải như carbon dioxide từ thai nhi trở lại nhau thai. Những mạch máu này được bảo vệ bởi một lớp sáp được biết đến là thạch Wharton.

Cuối cùng, trong giai đoạn cuối của thai kỳ, dây rốn chuyển kháng thể từ mẹ sang thai nhi, giúp cung cấp khả năng miễn dịch cho bé trong khoảng 3 tháng đầu sau khi sinh. Tuy nhiên, đáng lưu ý rằng dây rốn chỉ truyền được những kháng thể mà mẹ đã có sẵn từ trước.

Quá trình rụng rốn ở trẻ sơ sinh

Ngay sau khi bé chào đời, nữ hộ sinh hoặc bác sĩ thường thực hiện kẹp cắt rốn chậm các bước sau:

• Kẹp dây rốn khoảng 3 đến 4 cm từ rốn của bé bằng kẹp nhựa.
• Đặt một kẹp khác ở đầu kia của dây rốn, gần về phía nhau thai.
• Tiếp theo, dây rốn sẽ được cắt giữa hai kẹp, để lại một phần gốc dài khoảng 2 đến 3 cm trên bụng của bé. Thường là nữ hộ sinh hoặc người thân của sản phụ có thể thực hiện bước này.

Đáng chú ý là dây rốn không có dây thần kinh, do đó việc cắt không gây đau đớn cho cả sản phụ và em bé.

Rốn trẻ sơ sinh bao lâu thì rụng?

Ban đầu, dây rốn có màu sáng bóng và màu vàng. Tuy nhiên, khi dây rốn khô, nó có thể chuyển sang màu nâu, xám hoặc thậm chí là màu xanh. Trong khoảng từ 5 đến 15 ngày sau khi em bé của bạn chào đời, gốc rốn sẽ khô, chuyển sang màu đen và tự rụng xuống.

Sau khi dây rốn rụng, thường mất khoảng 7 đến 10 ngày để vết rốn hoàn toàn lành.

Trong thời gian từ khi dây rốn rụng xuống đến khi vết rốn hoàn toàn lành, bố mẹ cần duy trì vùng rốn sạch sẽ và khô ráo để ngăn chặn nguy cơ nhiễm trùng.

Việc kiểm tra dây rốn thường xuyên và cách chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh  là quan trọng. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nhiễm trùng nào sau đây, bố mẹ nên đưa trẻ sơ sinh đến cơ sở y tế:

• Máu xuất hiện ở đầu dây rốn.
• Chất dịch màu trắng hoặc màu vàng.
• Sưng hoặc đỏ xung quanh vùng dây rốn.
• Có dấu hiệu cho thấy khu vực xung quanh dây rốn gây đau đớn cho trẻ (ví dụ trẻ khóc khi chạm vào vùng rốn).

Điều gì xảy ra khi rốn rụng?

Sau khi rốn đã rụng, một số trẻ có thể thấy một vài giọt máu. Tuy nhiên, đây là hiện tượng hoàn toàn bình thường và không đáng lo ngại. Bố mẹ có thể an tâm khi gặp tình trạng như vậy. Tuy nhiên, nếu thấy có nhiều máu sau khi rốn đã rụng, hãy ngay lập tức liên hệ với bác sĩ.

Nếu dây rốn không rụng sau 3 tuần, bố mẹ hãy kiên nhẫn chờ đợi, tiếp tục giữ khu vực khô ráo và đảm bảo tã không che phủ lên dây rốn của trẻ. Nếu sau 6 tuần mà rốn vẫn chưa rụng, hoặc nếu trẻ có dấu hiệu sốt hoặc nhiễm trùng, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế chuyên khoa nhi. Sau khi rốn đã rụng, bố mẹ tiếp tục giữ cho khu vực sạch sẽ và khô ráo. Đôi khi, có thể xuất hiện chất lỏng màu vàng và dính, nhưng nếu không có mủ và không có dấu hiệu nhiễm trùng thì đây là tình trạng bình thường.

Một số trường hợp sau khi rốn rụng, bề mặt chân rốn được phủ bởi một lớp da mỏng và có thể hình thành một khối u màu đỏ gọi là nụ hạt rốn tại lỗ rốn. Nếu bố mẹ nhận thấy điều này và nó không giảm trong khoảng một tuần, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị.

Một số vấn đề về rốn ở trẻ sơ sinh thường gặp

Rốn rỉ máu

Đôi khi, do sự ma sát với tã, phần cuống rốn khô và dẫn đến việc máu rỉ ra từ chân rốn. Thông thường, phần chảy máu này sẽ tự lành hoặc có thể được kiểm soát bằng cách nhẹ nhàng đặt một miếng gạc sạch lên khu vực rốn.

Tuy nhiên, nếu máu chảy nhiều và không ngừng sau 10 phút cầm hoặc chảy máu lại nhiều hơn 3 lần, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được kiểm tra.

Rốn rụng muộn

Thường thì quá trình rụng rốn ở trẻ sơ sinh diễn ra trong khoảng từ 10 đến 14 ngày tuổi, với thời gian lâu nhất là khoảng 3 tuần. Để duy trì sự khô ráo, vùng quanh rốn cần được kiểm tra thường xuyên. Hãy sử dụng một bước lau nhẹ nhàng để làm sạch chất tiết trên rốn và giữ khu vực này khô ráo.

Ba mẹ nên lưu ý không sử dụng cồn hoặc các chất sát khuẩn khác để vệ sinh vùng rốn. Cũng quan trọng là tránh để cuống rốn của trẻ bị áp đặt dưới tã. Nếu quá trình rụng rốn ở trẻ sơ sinh không diễn ra sau 3 tuần, ba mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ.

U hạt rốn

Hiện tượng mô hạt sinh trưởng mạnh mẽ bất thường, do quá trình biểu bì hoá chậm tiến độ, được gọi là u hạt rốn. Điều này xảy ra khi quá trình rụng rốn ở trẻ sơ sinh diễn ra chậm hơn thường lệ, thường là sau 6 - 8 ngày kể từ thời điểm sinh nở.

Thoát vị rốn

Khi trẻ mới sinh, dây rốn sẽ kết nối chặt với trẻ. Sau khoảng 1 tuần, phần cuống của dây rốn sẽ bắt đầu khô và tự rụng, tạo ra vết thương ở vùng rốn ở trẻ. Lỗ bụng cũng sẽ dần đóng lại theo thời gian khi trẻ phát triển, tuy nhiên, đôi khi sự đóng kín không đầy đủ có thể dẫn đến tình trạng thoát vị rốn.

Rốn rỉ dịch

Nếu rốn của trẻ bị nhiễm trùng nhẹ hoặc liên quan đến các bệnh lý khác, có thể xuất hiện tình trạng ẩm, có ít dịch và mủ trên bề mặt rốn. Trong trường hợp này, phụ huynh nên ngay lập tức đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra và điều trị kịp thời.

Nhiễm trùng vùng rốn

Nếu vùng xung quanh rốn của trẻ trở nên sưng, đau, đỏ và xuất hiện dịch mủ hoặc máu, có thể là dấu hiệu của việc nhiễm trùng rốn ở trẻ sơ sinh. Trong tình huống này, quan trọng là đưa trẻ đến phòng khám để bác sĩ hoặc nhân viên y tế thực hiện chẩn đoán và hướng dẫn điều trị.

Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc và hướng dẫn về quy trình vệ sinh phù hợp. Trong trường hợp nặng, trẻ có thể cần nhập viện để được theo dõi và điều trị. Nếu điều trị tại nhà, ba mẹ cần đảm bảo trẻ uống thuốc đúng liều lượng và không nên tự ý ngừng uống, ngay cả khi tình hình sức khỏe của trẻ đã cải thiện.

Như vậy, trên đây là những thông tin về vấn đề rụng rốn ở trẻ sơ sinh mà Nhà thuốc Long Châu đã tổng hợp. Hy vọng rằng thông qua bài viết này, ba mẹ sẽ có thêm hiểu biết về cách chăm sóc và theo dõi rốn của trẻ. Nếu phát hiện bất kỳ biểu hiện nào lạ hoặc không bình thường về rốn của trẻ sơ sinh, đều nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra ngay lập tức.

Xem thêm: Những vấn đề thường gặp ở rốn trẻ sơ sinh