Siêu âm 2D cân nặng có chuẩn không? Cách dùng siêu âm 2D tính cân nặng thai nhi

Mẹ bầu thường thấy bác sĩ dùng siêu âm 2D để tính cân nặng của thai nhi nhưng lại phân vân không biết siêu âm 2D cân nặng có chuẩn không. Thật tế là siêu âm 2D có thể tính được cân nặng nhưng không thể xác định tuyệt đối, thường sẽ có sai số từ 10 - 15% so với cân nặng thực tế. Nhưng tại sao mẹ bầu lại cần ước tính cân nặng của thai nhi và sự chênh lệch cân nặng giữa siêu âm và thực tế là do đâu? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp toàn bộ các thắc mắc thường gặp này.

Siêu âm 2D là gì?

Siêu âm 2D hiện là phương pháp chẩn đoán hình ảnh được dùng phổ biến nhất ở các cơ sở y tế để theo dõi thai kỳ. Đây là phương pháp siêu âm thai ở mức độ 1, tuy lâu đời nhưng vẫn được áp dụng trong khám thai cũng như theo dõi ổ bụng, tim mạch.

Siêu âm 2D là phương pháp siêu âm truyền thống với kết quả mang lại hình ảnh có màu đen trắng, có cùng mức độ như một phim âm bản. Tuy nhiên, siêu âm 2D không hề thua kém với các dạng siêu âm hiện đại như 3D hay 4D. Vì phương pháp siêu âm này vẫn cung cấp đầy đủ các thông tin cần thiết của thai nhi như: Tình trạng phát triển của thai nhi, tuổi thai, độ dài, kích thước thai, các dị tật bẩm sinh nếu có và nước ối, nhau thai, cấu trúc tử cung. Đặc biệt, siêu âm 2D hoàn toàn có thể xác định được cân nặng của thai nhi nhằm theo dõi, đánh giá sự phát triển của thai nhi.

Tại sao mẹ cần tính cân nặng của thai nhi?

Ngoài việc quan tâm siêu âm 2D cân nặng có chuẩn không, nhiều mẹ bầu muốn tìm hiểu tại sao mẹ cần ước tính cân nặng của thai nhi. Vai trò của việc xác định cân nặng của thai nhi như sau:

Quản lý trước sinh: Qua việc theo dõi được cân nặng ở từng giai đoạn của thai nhi sẽ giúp mẹ biết em bé phát triển bình thường hay không, có đạt tiêu chuẩn không để từ đó mẹ điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt phù hợp hơn.

Dự đoán thời điểm sinh nở: Thông tin về cân nặng của thai nhi sẽ xác định được tuổi thai và dự đoán được ngày sinh cho mẹ, giúp các mẹ bầu chuẩn bị mọi thứ sẵn sàng cho thời điểm sinh nở của mình.

Xác định cách thức sinh nở phù hợp: Những tháng cuối thai kỳ là thời điểm rất quan trọng giúp bác sĩ quyết định mẹ nên sinh thường hay sinh mổ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Siêu âm 2D cân nặng có chuẩn không?

Siêu âm 2D hoàn toàn cho biết được cân nặng của thai nhi nhưng thường sai số sẽ trong khoảng 10-15%. Nghĩa là thai nhi có thể nặng hoặc nhẹ hơn khoảng 10 - 15% so với trọng lượng thực tế. Nguyên nhân dẫn đến sự chênh lệch này là vì:

Nguyên nhân thứ 1: Siêu âm ước tính cân nặng bằng thể tích

Siêu âm là kỹ thuật sử dụng sóng siêu âm để xây dựng và tái tạo hình ảnh thai nhi trong cơ thể mẹ. Siêu âm đưa ra ước tính về cân nặng bằng cách thực hiện các phép đo vòng đầu, vòng eo, một số xương,… Nhưng do siêu âm không thể đo mật độ của các mô bào thai nên xảy ra sai số là không thể tránh khỏi.

Nguyên nhân thứ 2: Sai số nhất định thường gặp ở các tháng cuối thai kỳ

Ở những tháng cuối của thai kỳ, do sự tích tụ của glycogen gan với chất béo, thai nhi sẽ tăng cân và làm tăng chu vi bụng của mẹ. Do đó, việc tính cân nặng của thai nhi còn tùy thuộc vào chu vi bụng của mẹ. 

Ngoài ra, sai số trong tính cân nặng khi siêu âm còn phụ thuộc vào các yếu tố chuyên môn sau đây:

• Trình độ chuyên môn của bác sĩ: Các công thức tính cân nặng cũng có thể khác nhau do cách đo cân nặng thai nhi của mỗi bác sĩ khác nhau.
• Chất lượng của cơ sở siêu âm thai: Cơ sở siêu âm uy tín, có chứng nhận của Bộ Y tế, trang bị máy móc hiện đại sẽ cho kết quả chính xác hơn.

Ngoài dùng siêu âm 2D để tính cân nặng của thai nhi thì còn có nhiều phương pháp khác đang được bác sĩ sản khoa sử dụng để tính cân nặng. Tuy nhiên, không có phương pháp nào cung cấp độ chính xác tuyệt đối nên các mẹ không cần bận tâm nhiều về sai số cân nặng của thai nhi.

Cách dùng siêu âm 2D tính cân nặng thai nhi 

Để tìm hiểu siêu âm 2D cân nặng có chuẩn không, mẹ cần nắm được cách tính cân nặng của thai nhi qua siêu âm như thế nào. Siêu âm sẽ dựa vào các thông số sau để tính:

• FL: Chiều dài xương đùi;
• HC: Chu vi vòng đầu;
• TAD: Đường kính ngang bụng;
• AC: Chu vi vòng bụng;
• BPD: Đường kính lưỡng đỉnh.

Từ đó cân nặng của thai nhi được tính theo công thức:

• Trọng lượng (g) = (13,54 x BPD) + (42,32 x TAD) + (30,53 x FL) - 4213,37

Ngoài ra, sức khỏe người mẹ cũng ảnh hưởng đến cân nặng của thai nhi. Trường hơp thai phụ bị béo phì có khả năng sinh ra em bé to hơn nhiều so với em bé bình thường. Vì vậy, mẹ bầu cần ổn định sức khỏe và có chế độ dinh dưỡng hợp lý để đảm bảo sức khỏe tốt cho cả mẹ và bé.

Mẹ cần lưu ý gì về chuẩn cân nặng của thai nhi?

Có hai trường hợp xảy ra khi đối chiếu cân nặng của thai nhi với bảng cân nặng tiêu chuẩn. Mẹ hãy lưu ý hai trường hợp sau:

Trường hợp 1: Thai nhi lớn hơn so với bảng cân tiêu chuẩn

• Đối với thai nhi: Có thể bé có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và béo phì từ trong bụng mẹ.
• Đối với thai phụ: Thai phụ sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc sinh nở vì thai nhi có trọng lượng quá lớn.

Trường hợp 2: Thai nhi nhỏ hơn so với bảng cân tiêu chuẩn

• Đối với thai nhi: Thai nhi có cân nặng không đạt tiêu chuẩn có nguy cơ bị suy dinh dưỡng từ trong bụng mẹ, có sức đề kháng kém, dễ bị viêm phổi và ảnh hưởng tới sự phát triển trí não về sau.
• Đối với thai phụ: Mẹ bầu có thể mắc những bệnh lý nên không cung cấp đủ dinh dưỡng cho bé. Bác sĩ có thể chỉ định mẹ thực hiện thêm một số xét nghiệm để kiểm tra chức năng của nhau thai, đồng thời kiểm tra xem dây rốn có gì bất thường không.

Với cả hai trường hợp này, bác sĩ sẽ chẩn đoán, tư vấn cho mẹ bầu để điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi phù hợp.

Làm thế nào để thai nhi phát triển đúng chuẩn?

Ngoài vấn đề siêu âm 2D cân nặng có chuẩn không, mẹ cũng nên quan tâm đến làm thế nào để thai nhi phát triển với chỉ số cân nặng phù hợp. Do đó, mẹ cần lưu ý những điều sau trong chế độ ăn uống và sinh hoạt hàng ngày:

• Mẹ cần xây dựng chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng.
• Kiểm soát cân nặng ở mức hợp lý: Trong cả thai kỳ, đối với thai đơn, mẹ chỉ nên tăng từ 10 - 12kg; đối với thai đôi, mẹ chỉ nên tăng 16 - 20kg.
• Xây dựng chế độ sinh hoạt và nghỉ ngơi điều độ, lành mạnh.
• Có chế độ tập luyện hợp lý.

Tóm lại, nếu mẹ phân vân không biết siêu âm 2D cân nặng có chuẩn không thì hãy yên tâm vì kết quả siêu âm cho sai số không nhiều. Ngoài ra, còn nhiều cách khác để xác định cân nặng của thai nhi, ngoài siêu âm. Do đó, trong suốt thời gian mang thai, các mẹ nên khám và siêu âm thai định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ.

Xem thêm: 

• Sự khác nhau giữa siêu âm 2D 3D 4D 5D là như thế nào?
• Phụ nữ mang thai 1 tháng siêu âm 1 lần có sao không?