Tác dụng phụ của thuốc có nguy hiểm không? Cần làm gì khi gặp phải?

Thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ khác nhau, tuy nhiên có thể phòng ngừa và khắc phục hoặc thay thế bằng thuốc khác nhằm đảm bảo an toàn cho người sử dụng cũng như đạt được hiệu quả điều trị tối ưu nhất. Vậy các tác dụng phụ của thuốc thường gặp là gì? Cần làm gì khi xuất hiện tác dụng phụ của thuốc trong quá trình sử dụng?

Tác dụng phụ là một điều khó tránh khỏi khi sử dụng thuốc

Thông thường, các bác sĩ thường kê đơn thuốc dựa trên tình trạng bệnh hiện tại của người bệnh nhằm mục đích điều trị, ngăn chặn hoặc kiểm soát bệnh lý lâu dài. Tuy nhiên, những loại thuốc này có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn gây khó chịu trong quá trình sử dụng. Mặc dù vậy, người bệnh không nên tự ý bỏ thuốc điều trị hoặc chấp nhận những phản ứng phụ đó mà không thắc mắc với bác sĩ điều trị.

Tác dụng phụ của thuốc có thể xảy ra ở hầu hết các loại thuốc, từ thuốc tránh thai đến thuốc hóa trị chống ung thư. Chẳng hạn như, nhiều loại thuốc gây ra phản ứng phụ với dạ dày, có loại thuốc có thể dẫn đến chóng mặt, buồn ngủ, tăng cân, gián đoạn giấc ngủ, cáu kỉnh, các vấn đề tình dục…

Tuy nhiên, chúng ta không cần phải chấp nhận các tác dụng phụ của thuốc gây ra, đặc biệt là những triệu chứng mãn tính gây nguy hại cho sức khỏe. Vậy những tác dụng phụ của thuốc thường gặp là gì?

Những tác dụng phụ của thuốc thường hay gặp

Tác dụng phụ của thuốc là những tác dụng không mong muốn hoặc ngoài dự tính mà thuốc có thể gây ra. Hầu hết mọi loại thuốc đều có thể gây ra tác dụng phụ mà người dùng có thể gặp phải. Dưới đây là các tác dụng phụ của thuốc thường gặp, có thể là:

• Rối loạn tiêu hoá;
• Buồn nôn hoặc nôn ói;
• Đau nhức đầu;
• Thường xuyên cảm thấy đói hơn bình thường;
• Khô miệng;
• Phát ban trên da;
• Cảm thấy bồn chồn, lo lắng, buồn hoặc thất vọng;
• Gây khó chịu ở dạ dày, táo bón hoặc tiêu chảy;
• Khó ngủ;
• Mệt mỏi hoặc dễ bị mệt mỏi;
• Buồn ngủ;
• Ho khan không hết;
• Các vấn đề về tình dục như giảm ham muốn, rối loạn cương dương…

Tác dụng phụ của thuốc có nguy hiểm không?

Hầu hết các loại thuốc điều trị đều có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn cho người sử dụng. Vậy tác dụng phụ của thuốc có nguy hiểm không? Câu trả lời là có. Một số tác dụng phụ của thuốc có thể gây ảnh hưởng không đáng kể đến sức khoẻ của người dùng. Tuy nhiên, trong một vài trường hợp hiếm hoi thì tác dụng phụ của thuốc có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe, thậm chí là đe dọa đến tính mạng. Chẳng hạn như ở những người có phản ứng dị ứng nghiêm trọng đối với thuốc. Do đó, cần ngưng dùng thuốc và gọi cấp cứu ngay lập tức nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào dưới đây khi bắt đầu sử dụng loại thuốc mới, bao gồm:

• Phát ban hoặc nổi mẩn;
• Đau bụng dữ dội;
• Nôn mửa hoặc tiêu chảy;
• Khó thở hoặc khò khè;
• Đau tức ngực;
• Lơ mơ hoặc cảm thấy có thể bị bất tỉnh;
• Sưng nề lưỡi, mặt, môi hoặc cổ họng;
• Co giật.

Tác dụng phụ của thuốc xuất hiện khi nào?

Thông thường, nếu tác dụng phụ xảy ra thì thường sẽ bắt đầu ngay sau khi dùng thuốc mới hoặc khi tăng liều lượng sử dụng. Một số tác dụng phụ của thuốc có thể xảy ra trong vài giờ đầu sau khi dùng thuốc, chẳng hạn như đau dạ dày hoặc phản ứng dị ứng thuốc. Trong khi đó, một số trường hợp có thể xảy ra tác dụng phụ sau một tuần hoặc vài tháng kể từ khi dùng thuốc, chẳng hạn như ho khan hoặc phát ban.

Cần làm gì khi xuất hiện tác dụng phụ của thuốc sau khi sử dụng?

Nếu xảy ra bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trên cơ thể sau khi dùng thuốc thì bạn cần liên hệ với bác sĩ hoặc điều dưỡng để được hướng dẫn cách xử trí, đặc biệt khi xuất hiện các triệu chứng như:

• Phát ban hoặc nổi mẩn;
• Chóng mặt;
• Đau bụng dữ dội;
• Nôn ói, tiêu chảy;
• Đau nhức cơ, yếu cơ;
• Khó thở, thở khò khè…

Lúc đó, bác sĩ có thể tìm hiểu về các triệu chứng bạn đang gặp phải có thực sự là tác dụng phụ của thuốc hay do một nguyên nhân khác. Nếu là tác dụng phụ của thuốc thì bác sĩ có thể điều chỉnh liều lượng dùng thuốc hoặc đổi sang một loại thuốc khác. Vậy làm thế nào để ngăn chặn hoặc đối phó với tác dụng phụ của thuốc? Dưới đây là một số biện pháp giúp giảm nguy cơ gặp tác dụng phụ của thuốc, bao gồm:

• Thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ biết về tất cả các loại thuốc hay thực phẩm chức năng bạn đang dùng và bất kỳ phản ứng nào đã gặp phải khi dùng thuốc trước đó.
• Hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ về các tác dụng phụ tiềm ẩn cũng như biện pháp phòng ngừa để xử trí đúng cách khi gặp phải trong quá trình dùng thuốc.
• Sử dụng thuốc đúng cách theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ về liều lượng, đường dùng và thời gian dùng. Tránh tình trạng sử dụng thuốc quá liều làm tăng nguy cơ xảy ra tác dụng phụ.
• Cẩn trọng sử dụng thuốc ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn tuổi, người đang mắc bệnh nặng, phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú. Đây là những đối tượng có nguy cơ cao xảy ra tác dụng phụ nghiêm trọng khi sử dụng thuốc.
• Cẩn thận khi dùng chung các loại thuốc với nhau, tham khảo ý kiến của bác sĩ về việc sử dụng nhiều loại thuốc cùng lúc để được tư vấn kỹ về cách dùng.
• Hãy liên hệ ngay với bác sĩ, dược sĩ hoặc nhân viên y tế nếu xuất hiện tác dụng phụ khi dùng thuốc. Tuỳ thuộc vào cường độ cũng như mức độ nghiêm trọng của tác dụng phụ mà bác sĩ có thể giảm liều dùng quy định, ngưng hoặc tiếp tục điều trị thay thế bằng loại thuốc khác.
• Hãy nhớ rằng một số tác dụng phụ của thuốc có thể biến mất theo thời gian khi cơ thể đã quen với thuốc. Do đó, bạn không cần quá lo lắng khi tác dụng phụ xuất hiện và hãy báo cho bác sĩ biết để có hướng xử trí phù hợp.

Trên đây là những thông tin cơ bản về tác dụng phụ của thuốc. Hầu hết các loại thuốc đều có thể gây ra những tác dụng không mong muốn cho người sử dụng thuốc. Bạn hãy thông báo ngay cho bác sĩ hoặc dược sĩ về các phản ứng của cơ thể sau khi dùng thuốc để được hướng dẫn và có hướng xử trí phù hợp nhé.