Thiếu enzyme tiêu hoá ở trẻ: Nguyên nhân, hậu quả và điều trị

Thiếu enzyme tiêu hóa ở trẻ là tình trạng đáng lo ngại vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng. Tình trạng này nếu kéo dài có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, hậu quả và các biện pháp cải thiện hiệu quả khi trẻ bị thiếu enzyme tiêu hóa.

Enzyme tiêu hóa là gì?

Enzyme tiêu hóa, hay còn gọi là men tiêu hóa, là một nhóm enzyme có chức năng chính là phân giải thức ăn. Đây là thành phần không thể thiếu đối với hệ tiêu hóa, đặc biệt là ở trẻ nhỏ với hệ tiêu hóa còn chưa hoàn thiện. Nhờ enzyme tiêu hóa, thức ăn được chuyển hóa thành các dưỡng chất đơn giản, giúp cơ thể dễ dàng hấp thu, từ đó kích thích cảm giác đói và thèm ăn ở trẻ. Đồng thời, chúng còn góp phần quan trọng vào quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng.

Vai trò của các loại enzyme tiêu hóa

Enzyme tiêu hóa được cơ thể tiết ra từ nhiều cơ quan trong hệ tiêu hóa, với mỗi loại đảm nhiệm một chức năng cụ thể. Dưới đây là 3 enzyme tiêu hóa quan trọng và vai trò của chúng:

Amylase

Amylase có vai trò hỗ trợ phân hủy carbohydrate và tinh bột thành các loại đường đơn giản hơn để cơ thể dễ dàng hấp thụ. Khi cơ thể thiếu amylase, quá trình tiêu hóa carbohydrate bị gián đoạn, dẫn đến các vấn đề như tiêu chảy.

Lipase

Lipase hoạt động cùng dịch mật để phân giải chất béo trong thức ăn. Nếu cơ thể không sản xuất đủ lipase, chất béo không được hấp thu đúng cách, gây ra hiện tượng đi ngoài phân mỡ. Đồng thời, sự thiếu hụt này còn làm giảm khả năng hấp thu các chất dinh dưỡng tan trong dầu như vitamin A, D, E, K, omega-3 và DHA.

Protease

Protease chịu trách nhiệm phân giải protein thành các axit amin để cơ thể dễ dàng hấp thu. Ngoài ra, enzyme này còn giúp ngăn ngừa sự xâm nhập của vi khuẩn, nấm và các vi sinh vật gây hại vào ruột non. Thiếu protease có thể gây ra tình trạng dị ứng hoặc các vấn đề về đường ruột như ngộ độc.

Mỗi loại enzyme tiêu hóa đều đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tiêu hóa và đảm bảo cơ thể hấp thu đầy đủ dinh dưỡng cần thiết.

Hậu quả khi cơ thể thiếu enzyme tiêu hóa

Enzyme tiêu hóa đóng vai trò hỗ trợ quan trọng trong việc phân giải thức ăn và hấp thu dưỡng chất. Do đó, khi thiếu hụt enzyme tiêu hóa, trẻ thường gặp khó khăn trong việc tiêu hóa, dẫn đến tình trạng chậm tiêu, đau bụng, đầy hơi do thức ăn tồn đọng quá lâu trong dạ dày và ruột. Phân của trẻ có thể lẫn hạt hoặc xuất hiện váng mỡ, biểu hiện của việc thức ăn chưa được tiêu hóa và hấp thu hoàn toàn.

Việc tiêu hóa và hấp thu kém nếu kéo dài có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, bao gồm chậm tăng cân, giảm cân, suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và trí tuệ. Trẻ cũng có nguy cơ thiếu máu, biến dạng xương và gặp các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.

Nguyên nhân dẫn đến thiếu enzyme tiêu hóa

Có nhiều lý do khiến cơ thể trẻ bị thiếu enzyme tiêu hóa, bao gồm:

• Trẻ nhỏ có hệ tiêu hóa chưa phát triển hoàn chỉnh, dẫn đến việc cơ thể chưa sản sinh đủ lượng enzyme tiêu hóa cần thiết.
• Cơ thể suy yếu sau các đợt bệnh, làm giảm khả năng tiết enzyme.
• Tiêu chảy kéo dài khiến enzyme bị mất theo dịch ruột.
• Các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa như viêm tụy, xơ nang, hoặc viêm ruột.
• Thói quen ăn uống không hợp lý, như ăn quá nhiều trong mỗi bữa hoặc ăn quá nhiều bữa trong ngày, khiến cơ thể không sản xuất đủ enzyme để tiêu hóa lượng thức ăn nạp vào.

Có nên bổ sung enzyme tiêu hóa cho trẻ?

Nhiều bậc phụ huynh tin rằng việc bổ sung enzyme tiêu hóa hoặc probiotics (lợi khuẩn) là phương pháp tối ưu để khắc phục tình trạng biếng ăn, hấp thu kém và rối loạn tiêu hóa kéo dài ở trẻ. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối ưu, cha mẹ nên kết hợp cả enzyme tiêu hóa và probiotics, vì chúng hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình cải thiện chức năng tiêu hóa.

Enzyme tiêu hóa giúp phân cắt thức ăn thành các dạng nhỏ hơn, dễ hấp thu qua thành ruột vào máu. Trong khi đó, probiotics duy trì sự cân bằng của hệ vi khuẩn đường ruột, tạo môi trường thuận lợi để cơ thể hấp thu dưỡng chất hiệu quả hơn.

Khi thiếu enzyme tiêu hóa, thức ăn không được xử lý hoàn toàn, tích tụ trong ruột và có thể sinh ra các chất độc, gây hại cho lợi khuẩn. Ngược lại, khi hệ vi khuẩn đường ruột mất cân bằng do thiếu hụt probiotics, khả năng tiết enzyme tiêu hóa bị suy giảm, gây ảnh hưởng đến quá trình hấp thu dinh dưỡng.

Điều quan trọng khi bổ sung enzyme tiêu hóa và probiotics là cần đảm bảo liều lượng hợp lý, duy trì sự cân bằng để tối ưu hóa quá trình tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng cho trẻ.

Thiếu enzyme tiêu hóa ở trẻ là một vấn đề cần được quan tâm kịp thời, vì nó ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dinh dưỡng và sự phát triển toàn diện của trẻ. Cha mẹ cần nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường, điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý và bổ sung các dưỡng chất cần thiết khi cần. Quan trọng nhất, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng bất kỳ biện pháp nào để đảm bảo an toàn và hiệu quả.